Το χειμώνα του 2018 ένα σαπιοκάραβο, μυστηριώδους προέλευσης και φορτίου, σουλατσάρει στα ελληνικά χωρικά ύδατα, κόβοντας βόλτες για σχεδόν ενάμιση μήνα μεταξύ της Αιγύπτου, της Κύπρου, της Καλαμάτας και τελικά της βόρειας Κρήτης.
Η ύποπτη πορεία του το «εδραιώνει» στο ραντάρ των ευρωπαϊκών διωκτικών αρχών και τελικά αποδεικνύεται ότι είναι το ίδιο φορτηγό για το οποίο ίσχυε την τελευταία τριετία απαγόρευση κατάπλου σε λιμάνια της Ε.Ε. Στις αρχές του 2015 κλιμάκιο του ελληνικού Λιμενικού, μετά από σήμα ξένης υπηρεσίας, είχε πραγματοποιήσει έρευνα στα αμπάρια του, ενώ έπλεε στο Ιόνιο με δηλωμένο προορισμό την Αλβανία. Τότε, είχαν εντοπιστεί σακιά με νιτρική αμμωνία, που κατόπιν επεξεργασίας θα μπορούσε να μετατραπεί σε εκρηκτική ύλη (ANFO). Ο εισαγγελέας που είχε αναλάβει την υπόθεση, ωστόσο, είχε διατάξει την αποδέσμευση του πλοίου και την απελευθέρωση των μελών του πληρώματος.
Στο δεύτερο ρεσάλτο των αρχών όμως, το πλοίο – φάντασμα με σημαία Τανζανίας και απροσδιόριστο προορισμό, ήταν αδύνατο να αφεθεί στην τύχη του. Όταν στις 6 Ιανουαρίου του ’18 τα μέλη του Λιμενικού Σώματος Ηρακλείου επιβιβάστηκαν στο «Ανδρομέδα», συνάντησαν κάτι πρωτόγνωρο που έκανε το αίμα τους να «παγώσει»: 29 κοντέινερ με 410 τόνους εκρηκτικών υλών, αξίας 5 εκατ. ευρώ, μεταξύ των οποίων πυροκροτητές, νιτρική αμμωνία και ειδικό τζελ. Ο διευθυντής του Κλάδου Ασφάλειας και Αστυνόμευσης του Αρχηγείου του Λιμενικού Σώματος, υποναύαρχος Γιάννης Αργυρίου, έδωσε στο «Ανδρομέδα» το χαρακτηρισμό «κινητή – βόμβα», λόγω της μεταφοράς τεράστιας ποσότητας εκρηκτικών.
Σύμφωνα με τα επίσημα παραστατικά, το πλοίο είχε φορτώσει τα εκρηκτικά και τους πυροκροτητές από τη Μερσίνη της Τουρκίας με προορισμό το Τζιμπουτί. Τελικός παραλήπτης του επικίνδυνου φορτίου ήταν εταιρεία εξορύξεων στην Αιθιοπία, ενώ ως αποστολείς – προμηθευτές εμφανίζονταν δύο ημικρατικές εταιρείες κατασκευής εκρηκτικών υλών, με έδρα την Τουρκία.
Ωστόσο, μετά την έφοδο στο πλοίο, κινητοποιούνται άμεσα οι ελληνικές και ξένες διωκτικές Αρχές. Οι πληροφορίες που το συνδέουν με τη «μαύρη λίστα» των πλοίων που απαγορεύεται να δέσουν σε όλα τα ευρωπαϊκά λιμάνια, επιβεβαιώνονται. Οι σημειώσεις που εντοπίζονται στη γέφυρα του πλοίου (αλλά και οι καταθέσεις κάποιων μελών του πληρώματος) δείχνουν ότι τα εκρηκτικά είχαν ως τελικό προορισμό την εμπόλεμη Λιβύη και παραλήπτες ένοπλους ισλαμιστές αντάρτες, στο υπό τουρκική επιρροή λιμάνι της Μισράτα. Τα οκτώ μέλη του πληρώματος – δύο Ουκρανοί, πέντε Ινδοί κι ένας Αλβανός – καθώς και ο φερόμενος Έλληνας πλοιοκτήτης προφυλακίζονται στον Κορυδαλλό, κατηγορούμενοι ότι μετέφεραν τα εκρηκτικά στη Λιβύη, κατά παράβαση του εμπάργκο για την πώληση όπλων που ο ΟΗΕ έχει επιβάλει στη μαστιζόμενη από εμφύλιο πόλεμο βορειοαφρικανική χώρα.
Το «πλοίο – βόμβα» δεν είναι «ένοχο» μόνο για το φορτίο στα αμπάρια του, αλλά και για την άθλια κατάσταση του – ένα εκρηκτικό μείγμα που συνιστά τεράστιο κίνδυνο, όχι φυσικά μόνο για το πλήρωμα, αλλά και για οτιδήποτε έμβιο ή όχι σε ακτίνα πολλών χιλιομέτρων. Είναι ένα σαπιοκάραβο στο τελευταίο ταξίδι του πριν οδηγηθεί για διάλυση στην Ινδία, στο οποίο διαπιστώνονται… 102 σοβαρές παρατηρήσεις και ελλείψεις αναφορικά με την αξιοπλοΐα του.
Η έρευνα αποδεικνύει ότι πλοιοκτήτρια εταιρεία είναι η Andromeda Shipping, με έδρα τα Νησιά Μάρσαλ και εκπρόσωπο τον 52χρονο Έλληνα αρχιπλοίαρχο Θεόδωρο Ρέλλο. «Αν γίνει κάποιο ατύχημα, το μισό Ηράκλειο θα καταντήσει… Σαχάρα», καταθέτει στις αρχές ο τελευταίος, ο οποίος κάνει λόγο για άδικη προφυλάκισή (του), υποστηρίζοντας ότι έπεσε θύμα ναυταπάτης από τις εταιρίες με τις οποίες είχε έρθει σε συμφωνία για τη μεταφορά του φορτίου στο Τζιμπουτί.
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, οι Τούρκοι και Λιβανέζοι που φόρτωσαν το εμπόρευμα, «εξαφανίστηκαν» μετά τον απόπλου και δεν πλήρωσαν ποτέ τους ιδιαίτερα δαπανηρούς ναύλους που απαιτούνταν για διέλευση από τη Διώρυγα του Σουέζ. Κατόπιν, ο επικεφαλής του πληρώματος ενημερώθηκε ότι θα έπρεπε να ξεφορτώσει το εμπόρευμα στη Μισράτα, το μόνο λιμάνι που πληρούσε τις προδιαγραφές ασφαλείας, ήτοι διέφευγε του ελέγχου περί παράβασης του εμπάργκο. «Εμείς ενημερώσαμε κάποια στιγμή ότι το μόνο λιμάνι που μπορούσαμε να δέσουμε ήταν αυτό στη Μισράτα. Δεν έγινε τίποτα στα κρυφά», απολογήθηκε ο εκπρόσωπος της Andromeda Shipping. «Είμαστε προφυλακισμένοι λόγω μιας σκευωρίας. Νόμιμο φορτίο, νόμιμοι όλοι οι εμπλεκόμενοι, όλα πιστοποιημένα και ένα πλοίο που ζητάει βοήθεια, πλέοντας επί δυο μήνες χωρίς λιμάνι», είχε δηλώσει από τον Κορυδαλλό στη Huffington Post», ο κ. Ρέλλος.
Το Μάρτιο του 2019 το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Πειραιά αποφάσισε την αθώωση και των εννέα κατηγορουμένων για την υπόθεση του «Andromeda». Η εισαγγελέας είχε ζητήσει την ενοχή του πλοιοκτήτη, του πλοίαρχου και του υπάρχου για τρεις βαρύτατες κατηγορίες και την αθώωση των μελών του πληρώματος (επειδή δεν ήταν σε θέση να γνωρίζουν την πορεία και την αποστολή του πλοίου), ωστόσο το δικαστήριο είχε αντίθετη γνώμη.
Τα 29 κοντέινερ με τα εκρηκτικά μεταφέρθηκαν από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας σε στρατόπεδο στις Σέρρες, για προσωρινή αποθήκευση. Aξιωματικοί του Στρατού έχουν προειδοποιήσει ότι τα εκρηκτικά είναι εμπορικού σήματος και άγνωστων προδιαγραφών, ζητώντας την απομάκρυνσή τους από τις στρατιωτικές αποθήκες, καθώς κρίνεται αμφίβολη η ποιοτική κατάσταση τους και η αντοχή τους σε ακραίες καιρικές συνθήκες.
Κανείς δεν γνωρίζει αν αυτό συνέβη ποτέ ή όχι, όπως επίσης και αν φυλάσσονται σύμφωνα με τους κανόνες ασφαλείας που επιβάλλονται για τέτοιου είδους ύλες. Λογικά, η τραγωδία στη Βηρυτό θα έχει κινητοποιήσει τους αρμόδιους προς την εξεύρεση μιας ασφαλούς λύσης, εάν δεν είχε ήδη συμβεί κάτι τέτοιο.
Ή τουλάχιστον ας το ελπίσουμε.