Στις 8.10.2013 ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Τομεάρχης Οικονομικών και Βουλευτής Ηρακλείου Νότης Μαριάς κατέθεσε αναφορά σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Νέα Κρήτη», αναφορικά με το σοβαρό πρόβλημα της μη επιδότησής τους που θα αντιμετωπίσουν οι αγρότες, αν παραλείψουν να δηλώσουν τα πηγάδια τους.
Κάθε αγρότης πρέπει να δηλώσει πρώτα την υδροληψία ή το μικρό αρδευτικό έργο (πηγάδι ή γεώτρηση) που χρησιμοποιεί, προκειμένου να του δοθεί βεβαίωση άδειας και χρήσης νερού και να μπορεί να διεκδικήσει επιδότηση στη νέα προγραμματική περίοδο.
Σε αναπτυξιακό συνέδριο που πραγματοποίησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος, τονίσθηκε ότι «η νέα προγραμματική περίοδος προβλέπει δεσμεύσεις οι οποίες μπορεί να μπλοκάρουν τις πληρωμές από την αρχή της προγραμματικής περιόδου ή να αναστείλουν τις ενδιάμεσες χρηματοδοτήσεις από το 2016 και μετά».
Οι δεσμεύσεις μας στα νερά αφορούν στην κοστολόγηση του νερού στους τρεις τομείς – αστική, βιομηχανική και γεωργική. Με δεδομένο ότι το αστικό και το βιομηχανικό νερό τιμολογούνται, απομένει ένα μέρος από το αγροτικό.
Σήμερα ένα μεγάλο ποσοστό των γεωργικών εκτάσεων υδρεύεται μέσω του ΤΟΕΒ (Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων) από τους οποίους εφαρμόζεται μια τιμολογιακή πολιτική. Το πρόβλημα, λοιπόν εστιάζεται στην αγροτική γη, που αρδεύεται κυρίως από ατομικές γεωτρήσεις και πηγάδια.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, ο Νότης Μαριάς ζήτησε απάντηση, ενέργειες και σχετική ενημέρωση.»
Απαντώντας στην ανωτέρω υπ’ αριθ. 1064/15.10.2013 αναφορά του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Τομεάρχη Οικονομικών και Βουλευτή Ηρακλείου Νότη Μαριά, ο αρμόδιος Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων απέστειλε την παρακάτω υπ’αριθ. 331/24.2.2014 απάντηση:
«Αρχικά θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η υποχρέωση αδειοδότησης μιας υδροληψίας ισχύει και είναι νομικά κατοχυρωμένη από το 1987 στο περιβαλλοντικό δίκαιο της χώρας μας και ότι οι γεωργοί θα πρέπει ούτως η άλλως να διαθέτουν άδεια.
Από το 2010, έχει ενσωματωθεί στο πλαίσιο υποχρεώσεων της πολλαπλής συμμόρφωσης, εντός των κανονισμών της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (Κ.Α.Π.), ο έλεγχος της νομιμότητας των αρδευτικών υδροληψιών, με την Απόφαση 262385/21-04-2010 για την εφαρμογή του καθεστώτος της πολλαπλής συμμόρφωσης σύμφωνα με το νέο Καν. (ΕΚ) 73/09 της Κ.Α.Π.
Εκεί περιλαμβάνεται και η περιβαλλοντική υποχρέωση για τους γεωργούς που αρδεύουν τις εκτάσεις τους, να τηρούν τις διαδικασίες έγκρισης χρήσης νερού προς άρδευση. Συγκεκριμένα στην ΚΥΑ προβλέπεται για τους γεωργούς ότι:
• Όσοι είναι μέλη των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ, Τοπικές Επιτροπές Άρδευσης, Προσωρινές Διοικούσες Επιτροπές, Α.Ο.Σ.Α.Κ., Οργανισμός Κωπαΐδας), πρέπει να κατέχουν βεβαίωση, ότι ανήκουν και υδροδοτούνται από τον αντίστοιχο ΟΕΒ, στην περιοχή της οποίας λειτουργεί το αντίστοιχο έργο η τμήμα του έργου.
• Όσοι δεν ανήκουν σε συλλογικό φορέα άρδευσης είναι υποχρεωμένοι να τηρούν τις διαδικασίες του παράγωγου δικαίου (Ν. 3199/2003) σχετικά με την αδειοδότηση της υδροληψίας, αποδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο ότι η χρήση αρδευτικού νερού είναι νόμιμη.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση έχει αποκλειστικά και μόνο περιβαλλοντικό και όχι οικονομικό-εισπρακτικό χαρακτήρα. Με τη ρύθμιση αυτή οι γεωργοί που επιθυμούν να εισπράξουν επιδοτήσεις υποβάλλουν αίτηση ανεξάρτητα με την ύπαρξη η όχι άδειας για την υδροληψία τους.
Εάν ελεγχθούν τα αγροτεμάχια και οι γεωργοί που εμπίπτουν στο δείγμα ελέγχου δεν διαθέτουν άδεια, καταχωρείται παράβαση η οποία ποινολογείται από 3% έως 20% επί των αγροτικών ενισχύσεων, για την πρώτη φορά και αν η παράβαση είναι επαναλαμβανόμενη, τότε αυξάνεται η ποινή.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναγνωρίζοντας το πρόβλημα που υφίσταται σε ότι αφορά στην έκδοση και ανανέωση των αδειών, ανέλαβε την πρωτοβουλία να προωθήσει σχέδιο Υπουργικής Απόφασης προς το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), με το οποίο να απλοποιείται η διαδικασία αδειοδότησης και μειώνεται το κόστος ανανεώσεων ειδικά για τους γεωργούς. Η νομική ρύθμιση (ΚΥΑ 150559/2011 ΦΕΚ 1440/τ. Β’) για τη διαδικασία αδειοδότησης των αρδευτικών γεωτρήσεων διευκολύνει και απλοποιεί τις διαδικασίες έκδοσης αδείας και με την εφαρμογή της καθίσταται ευκολότερη και λιγότερο δαπανηρή η αδειοδότηση, αλλά προωθείται και η καταγραφή των γεωτρήσεων σε όλη τη χώρα, με στόχο την ορθολογική διαχείριση του σημαντικότερου φυσικού πόρου.
Η νέα νομική ρύθμιση καλύπτει την πλειοψηφία των γεωργών και των αρδευτικών γεωτρήσεων αφού προβλέπει εξαίρεση από την υποχρέωση κατάρτισης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τις γεωτρήσεις με δυναμικότητα μέχρι 100.000 κυβικά μέτρα ετησίως. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι για τις γεωτρήσεις με τη δυναμικότητα αυτή θα υποβάλλεται μόνο μια τεχνική έκθεση από το γεωργό η τον τεχνικό εκπρόσωπό του. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι ανάγκη να εμπλακεί μελετητής οποιασδήποτε κατηγορίας, αλλά ο φάκελος της αίτησης αδειοδότησης μπορεί να προετοιμαστεί είτε από τον ίδιο το γεωργό η το γεωπόνο που τον συμβουλεύει η οποιονδήποτε σχετικό επιστήμονα.
Γίνεται αναληπτικό ότι, όλοι οι γεωργοί της χώρας είχαν και έχουν τη δυνατότητα, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες, να εντάξουν τις υδροληψίες τους σε ένα συστηματικό καθεστώς και να απολαμβάνουν τις ενισχύσεις τους στο ακέραιο.»