Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει δεκτά παγίως στη νομολογία, αλλά και κατά τη δημοσιονομική θεωρία φόρος είναι η αναγκαστική παροχή που επιβάλλεται στους πολίτες, χάριν των κρατικών σκοπών και χωρίς ειδικό αντάλλαγμα, ενώ το ανταποδοτικό τέλος αποτελεί, όπως και ο φόρος, αναγκαστική παροχή, που όμως καταβάλλεται από τους πολίτες έναντι ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΧΗΣ, δηλαδή έναντι ειδικής προς αυτούς παρεχόμενης δημόσιας υπηρεσίας. Η συμμετοχή στη δαπάνη αυτή αποτελεί το αντάλλαγμα ή την ειδική αντιπαροχή για συγκεκριμένη παρεχόμενη ωφέλεια και ΟΧΙ αόριστα για την δημιουργία εσόδων προς κάλυψη γενικά των δημοσιονομικών αναγκών του Δημοσίου. Η ειδική αντιπαροχή του Κράτους, που αντιστοιχεί στο ανταποδοτικό τέλος, αποτελεί σε τελευταία ανάλυση παροχή δημόσιας υπηρεσίας, με την οποία όμως εξυπηρετούνται ταυτόχρονα ΑΤΟΜΙΚΑ και οι χρήστες αυτής πολίτες, που φέρουν έτσι και το βάρος των δαπανών της.
Με βάση τα παραπάνω κρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 428 του 2005 απόφαση του Αρείου Πάγου, ότι τα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, έχουν χαρακτήρα ανταποδοτικών τελών, ΔΕΝ είναι φόροι, και επιβάλλονται στους ιδιοκτήτες των αυτοκινήτων για τη χρησιμοποίηση από τους τελευταίους του οδικού δικτύου της χώρας και την εξεύρεση των αναγκαίων πόρων για τη συγκάλυψη των δαπανών συντήρησης του δικτύου τούτου. Επομένως, τα εν λόγω τέλη κυκλοφορίας καταβάλλονται από τον ιδιοκτήτη, ανεξάρτητα από το αν το όχημα κυκλοφορεί ή έχει τεθεί συνεπεία μηχανικής βλάβης ή τροχαίου ατυχήματος σε αχρησία, ΕΚΤΟΣ αν στην τελευταία αυτή περίπτωση έχουν κατατεθεί οι πινακίδες κυκλοφορίας.
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, απευθύναμε την από 30 Δεκεμβρίου 2011 εξώδικη δήλωση προς τον υπουργό Οικονομικών, με την οποία του ζητήσαμε να μας γνωστοποιήσει ΠΟΥ ΠΑΝΕ ΤΑ ΛΕΦΤΑ που καταβάλουμε για τα τέλη κυκλοφορίας. Την εξώδικη αυτή δήλωση κοινοποιήσαμε με την υποψία ότι τα χρήματα που καταβάλουμε για τα τέλη κυκλοφορίας πάνε ΟΧΙ για την επέκταση και συντήρηση του «οδικού» δικτύου του οποίου είμαστε χρήστες, αλλά για την αποπληρωμή των δανείων της Τρόικας. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον τύπο, το κράτος πέρυσι εισέπραξε για τέλη κυκλοφορίας το ιλιγγιώδες ποσό των 200 εκατομμυρίων ευρώ και είναι αμφίβολο εάν από αυτό επέστρεψε 2 εκατομμύρια για οδοποιία… Με την εξώδικη αυτή δήλωση, υπενθυμίσαμε στον υπουργό, τους υπέρογκους φόρους, τέλη, δασμούς και εισφορές (τακτικές και έκτακτες) που επιβαρύνουν την αγορά και χρήση του αυτοκινήτου, σε σχέση με την άθλια κατάσταση του Εθνικού «Οδικού» Δικτύου και την εκατόμβη των νεκρών που θρηνούμε ετησίως ως έθνος. Του υπενθυμίσαμε τη σκληρή στατιστική των τροχαίων ατυχημάτων, σύμφωνα με την οποία κάθε χρόνο αφανίζεται ένα ολόκληρο χωριό 1.600 ατόμων, περίπου, από τον χάρτη της ελληνικής επικράτειας. [Δες αναλυτικά την υπόθεση σε αυτό το ποστ. Κατέβασε την εξώδικη δήλωση εδώ].
Με την από 28/02/2012 απάντηση, η οποία μας κοινοποιήθηκε την 07/03/2012 την οποία υπογράφει η προϊσταμένη της διεύθυνσης γενικής γραμματείας φορολογικών θεμάτων Δήμητρα Γκαραβέλα, ο υπουργός των Οικονομικών απάντησε το εξής τρομερό: ΤΑ ΤΕΛΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ λέει, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΗ ΑΛΛΑ ΦΟΡΟΣ, επικαλούμενος μια αρχαία απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας του 1984 (όταν στην Ελλάδα δεν υπήρχε ακόμη άσφαλτος).
Την απόφαση αυτή δεν την έχω βρεί σε καμία βάση νομικών δεδομένων. Αντίθετα βρήκα τρεις αποφάσεις, μια του 1971 του Εφετείου Αθηνών (ΕφΑΘ 1520/71), μια του 1989 επίσης του Εφετείου Αθηνών (1712/1989 ΕΦ ΑΘ) και μια του 2005 (την 428/2005 του Αρείου Πάγου), με τις οποίες έχει επανειλημμένα κριθεί ότι τα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων ΔΕΝ είναι φόροι, αλλά έχουν χαρακτήρα ανταποδοτικών τελών… Ολόκληρη η απάντηση του υπουργού δημοσιεύεται εδώ.
Πρόσεξε τώρα να δεις
Έστω ότι ο νομομαθής υπουργός επί των Οικονομικών έχει νομικά δίκιο, ότι τα τέλη κυκλοφορίας δεν έχουν χαρακτήρα ανταποδοτικών τελών όπως ο Άρειος Πάγος έκρινε το 2005, αλλά ότι είναι ΦΟΡΟΣ. Αφού λοιπόν οι νομικοί φωστήρες του υπουργού έχουν αυτή την άποψη, ας εξηγήσουν σε μας τους υποτακτικούς τους, με ποιο ακριβώς σκεπτικό εξέδωσαν την ΠΟΛ 1149/27.10.2011 σύμφωνα με την οποία «ΔΕΝ υποχρεούνται στην προμήθεια ειδικού σήματος τελών κυκλοφορίας για το έτος 2011 τα οχήματα που τεθούν σε ΑΚΙΝΗΣΙΑ (εκούσια ή αναγκαστική) για ολόκληρο το έτος 2011»…
ΕΠΕΤΡΕΨΑΝ άραγε (με αυτή την ΠΟΛ) σε περισσότερους από 160.000 ιδιοκτήτες Ι.Χ. αυτοκινήτων να γλιτώσουν τα ΦΟΡΟ-τέλη κυκλοφορίας, καταθέτοντας απλά τις πινακίδες κυκλοφορίας των οχημάτων τους (επειδή αδυνατούσαν να πληρώσουν)??? Αν έτσι έχει το πράγμα και μπορείτε νομικά να απαλλάσσετε τους πολίτες από ΦΟΡΟΥΣ υποβάλλοντας απλά μια δήλωση ακινησίας του αυτοκινήτου τους, ε τότε να σας υποβάλουμε και μια δήλωση ότι το εξοχικό μας ΔΕΝ κατοικείται και να μας απαλλάξετε (και) από το φόρο ακίνητης περιουσίας…
Πρόκειται βεβαίως για αστειότητες… Το πράγμα έχει νομικά ως εξής:
Τα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, έχουν χαρακτήρα ανταποδοτικών τελών, ΔΕΝ είναι φόροι, και επιβάλλονται στους ιδιοκτήτες των αυτοκινήτων για τη χρησιμοποίηση του οδικού δικτύου. Αυτό σημαίνει, έχεις κατοχή αυτοκινήτου και το κυκλοφορείς? Τότε πληρώνεις κύριε. Δεν έχεις ή δεν το χρησιμοποιείς? ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙΣ φράγκο.
Με αυτή ακριβώς τη λογική, προβλέπεται από τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 6 του άρθρου 22 του ν.2367/1953, ότι «η Δήλωση ακινησίας, επιφέρει έκπτωση από τα τέλη κυκλοφορίας», δεδομένου ότι με τη δήλωση αυτή εξωτερικεύεται η βούληση του κατόχου, το αυτοκίνητο να παραμείνει σε ακινησία.
Μετά εφαρμόζεται το άρθρο 45 του Ν 2992/2002 που προβλέπει ότι κάτοχος οχήματος που επιθυμεί να καταθέσει την άδεια κυκλοφορίας και τις κρατικές πινακίδες του αυτοκινήτου στη Δ.Ο.Υ, υποχρεούται είτε να φυλάξει αυτό σε ιδιωτικό κλειστό χώρο είτε να το παραδώσει για πολτοποίηση, εκποίηση ή απόσυρση στον Ο.Δ.Δ.Υ. Για την κατάθεση των ανωτέρω στοιχείων απαιτείται και η προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης του Ν. 1599/1986, στην οποία αναγράφονται υποχρεωτικά η διεύθυνση του χώρου φύλαξης, καθώς και ταστοιχεία του ιδιοκτήτη αυτού.
Πρόσεξε τώρα και το τελευταίο
Κατάθεση της άδειας κυκλοφορίας και των πινακίδων του αυτοκινήτου δεν σημαίνει οριστική διαγραφή. Θα πρέπει να ξεκαθαριστεί, ότι με την κατάθεση το όχημα δεν διαγράφεται οριστικά, δηλαδή ΔΕΝ παύει να αποτελεί περιουσιακό σου στοιχείο, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να δηλώνεται στην Εφορία. Μόνο στην περίπτωση της οριστικής διαγραφής, το όχημα αποξενώνεται πλήρως από την περιουσία σου. Στη συνέχεια αποταξινομείται και παίρνει το δρόμο της ανακύκλωσης.
Αφού λοιπόν τα τέλη κυκλοφορίας είναι σύμφωνα με τον υπουργό «φόρος» και αφού σύμφωνα με όσα έχουν γίνει δεκτά παγίως στη νομολογία, φόρος είναι η αναγκαστική παροχή που επιβάλλεται στους πολίτες, χάριν των κρατικών σκοπών ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑ, τότε ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΤΑ ΑΠΑΛΛΑΣΣΕΙ ΑΠΟ ΤΟ «ΦΟΡΟ» των τελών κυκλοφορίας??? Για να τα απαλλάσσεις, σημαίνει ότι μέχρι χθες δεχόσουν ότι ΥΠΗΡΧΕ ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑ… Άρα ότι τα τέλη κυκλοφορίας είχαν χαρακτήρα ανταποδοτικών τελών και όχι “φόρου” όπως μας τσαμπουνας σήμερα…
Αν αντίθετα θεωρούσες τα τέλη κυκλοφορίας “φόρο”, όφειλες να τα εισπράξεις ΕΙΤΕ ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΚΙΝΟΥΤΑΝ ΕΙΤΕ ΟΧΙ και όχι να απαλλάξεις όσους το ακινητοποίησαν καταθέτοντας τις πινακίδες… Διότι αλλιώς υπάρχει απιστία σε βάρος του δημοσίου, που προσπόρισε αθέμιτο περιουσιακό όφελος σε όσους δεν πλήρωσαν το φόρο-τέλος, δικαίωμα που νομιμοποιείται να ασκήσει ο αρμόδιος επί των Οικονομικών υπουργός και αν αυτός παραλείπει, ν’ ασκήσει πλαγιαστικώς, ακόμη και ο κάθε πολίτης.
Απαντώντας ο υπουργός ότι τα τέλη κυκλοφορίας δεν έχουν ανταποδοτικότητα αλλά αποτελούν “φόρο”, αποφεύγει να ομολογήσει ότι από τα 200.000.000 ευρώ που το κράτος εισέπραξε πέρυσι από τα τέλη κυκλοφορίας μόλις τα 2.000.000 δαπανήθηκαν για την επέκταση και συντήρηση του οδικού δικτύου… Αν όμως απαντούσε έτσι, θα έδινε ισχυρό νομικό έρεισμα ώστε του χρόνου να μην πληρώσει κανείς, αφού θα αποδεικνύονταν ΑΝΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ μεταξύ δαπάνης και ανταλλάγματος. Οι οδηγοί θα προσφευγαν μαζικά και τα δικαστήρια δεν μπορούσε παρά να πουν, ότι υπάρχει ΜΕΓΑΛΗ αναντιστοιχία μεταξύ δαπάνης και ωφέλειας, άρα ότι δεν οφείλονται τέλη…
Όταν λοιπόν του χρόνου θα μας (ξανα)ζητήσετε λεφτά για «ΦΟΡΟ–τέλη», λεφτά από μας δε πρόκειται να πάρετε. Γιατί όπως φάνηκε δεν τα δίνετε για δρόμους αλλά τα δίνετε εκεί που σας προστάζουν… Κακό αυτό δε ξέρω αν είναι, είναι όμως κακό να τα ζητάς και να τα παίρνεις ως τέλη ανταποδοτικά… Μα το χειρότερο όλων είναι να απαντάς λες και η 428 του ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ!!! Να δούμε λοιπόν τι τα πουν δικαστήρια, όταν του χρόνου τεθεί υπόψη Τους η απάντηση που έδωσες και ρωτηθούν αν ο Άρειος Πάγος υπάρχει ή δεν υπάρχει…
Ας μιλήσουμε όμως λιγάκι σοβαρά. Πιστεύεις αληθινά ότι μπορείς με δέκα αράδες να καταλύεις τους ΝΟΜΟΥΣ ? Με δαύτους πορευτήκαμε και πορευτήκαμε δίκαια ως σήμερα. Γιατί οι νόμοι αυτοί γραφτήκαν από ανθρώπους που χαν το δίκιο μέσα τους. Και τη νομολογία αυτή που πας να καταργήσεις, την έχουνε φτιάξει άνθρωποι σοφοί… Και μείς ως νομικοί έχουμε χρέος ένα: Να την υπερασπιστούμε μέχρι τελευταίας ρανίδος του μελανιού μας…