Σκοτώνουν ελέφαντα! Παρασκευάζονται σε παράνομα εργαστήρια σε Τουρκία – Βουλγαρία και καταλήγουν στο πιάτο μας μέσω ενός καλά στημένου κυκλώματος λαθρεμπορίας
Απαγορευμένες δραστικές ουσίες ικανές να σκοτώσουν… και ελέφαντα έρχονται μεταξύ των άλλων περιοχών και στην Κρήτη, με τη Βόρεια Ελλάδα να πλήττεται ιδιαίτερα από τους διακινητές, οι οποίοι καταφέρνουν και βάζουν στη χώρα μας μεγάλες ποσότητες παράνομων και πλαστών φυτοφαρμάκων. Τριακόσιοι εξήντα τόνοι τέτοιων δηλητηρίων κατασχέθηκαν συνολικά σε μεγάλη επιχείρηση συντονισμένων ελέγχων σε 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο διάστημα Απριλίου-Μαΐου 2018. Στην Κρήτη εδώ και τέσσερα χρόνια δεν έχουν ανακοινωθεί επίσημα αποτελέσματα ελέγχων, αλλά τα τελευταία που ανακοινώθηκαν δείχνουν ότι και στο νησί μας η κατάσταση είναι άσχημη και χρειάζεται αυξημένη προσοχή!
Συναγερμός έχει σημάνει στις αρμόδιες Αρχές Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας, μπροστά στην έξαρση του φαινομένου. Για την καλύτερη συνεργασία τους με στόχο την καταπολέμηση του φαινομένου, συναντήθηκαν στη Θεσσαλονίκη για 10η συνεχή χρονιά.
Για να κατανοήσουμε την έκταση του φαινομένου με βάση την ανακοίνωση της Europol, αρκεί να πούμε ότι στην επιχείρηση “Silver Axe III”, που πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2018 από τη Europol με συντονισμένους ελέγχους σε 27 χώρες-μέλη της Ε.Ε., συνολικά κατασχέθηκαν 360 τόνοι παράνομων ή πλαστών φυτοφαρμάκων. Το πρόβλημα της Ελλάδας αφορά κυρίως εισαγωγές τέτοιων σκευασμάτων είτε από Τουρκία είτε από Βουλγαρία, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί σκευάσματα προέλευσης Ουκρανίας.
Οι σύνδεσμοι φυτοπροστασίας των τριών χωρών, που συμμετείχαν στη συνάντηση της Θεσσαλονίκης, υλοποιούν προγράμματα εκπαίδευσης και ενημέρωσης Αρχών και γεωργών, για την καλύτερη αναγνώριση των παράνομων και πλαστών φυτοφαρμάκων και των κινδύνων που ενέχουν. Στη συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι από Τελωνεία, υπουργεία Γεωργίας και Αστυνομία και από τις τρεις χώρες.
Η Κρήτη και οι αποκαλύψεις
Ανησυχία προκαλούν τα αποτελέσματα των ελέγχων που ανακοινώθηκαν το 2014 σε επίπεδο Κρήτης, από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου.
Στα πεπραγμένα του συγκεκριμένου έτους, που έδωσε στη δημοσιότητα το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Περιφερειακού Ελέγχου Ηρακλείου τον Ιανουάριο του 2015, είχε ανακοινωθεί επίσημα τότε ότι στο 10% των σημείων πώλησης φυτοπροστατευτικών προϊόντων της Περιφέρειας Κρήτης (σε 28 επί συνόλου 252 καταστημάτων) καταγράφηκαν 31 παραβάσεις, εκ των οποίων δύο για εμπορία φυτοπροστατευτικών προϊόντων χωρίς άδεια, τρία για μη κανονικές συνθήκες διατήρησης προϊόντων, 13 για διάθεση ακατάλληλων γεωργικών φαρμάκων, δηλαδή για ληγμένα και ανακληθέντα φάρμακα, και 12 για διάθεση γεωργικών φαρμάκων χωρίς την καταγραφή της συναλλαγής.
Τι γίνεται όμως σήμερα; Γιατί δεν ανακοινώνονται επίσημα ανάλογα αποτελέσματα ελέγχων; Οι πληροφορίες που υπάρχουν είναι ότι κατά διαστήματα εντοπίζονται δεκάδες παρανομίες και στο νησί μας, μέσα από αναλύσεις που γίνονται σε αγροτικά προϊόντα, αλλά και σε αποθήκες φυτοφαρμάκων. Γι’ αυτό και είναι απολύτως αναγκαία η προσοχή των καταναλωτών, που θα πρέπει να ψωνίζουν μόνο από οργανωμένα καταστήματα τα οπωροκηπευτικά τους, να αποφεύγουν τα χύμα προϊόντα και βέβαια να αποφεύγουν την αγορά από διάφορους πλανόδιους πωλητές των δρόμων, που ούτε αυτούς γνωρίζουν, ούτε την πραγματική προέλευση των προϊόντων και τη διαδικασία μέσα από την οποία έχουν παραχθεί.
Σε παράνομα εργαστήρια
«Έχουμε πολύ συχνά εντοπισμό περιπτώσεων διακίνησης τέτοιων φυτοφαρμάκων και στην Κρήτη», κατήγγειλε στη “Νέα Κρήτη” χθες ο γενικός γραμματέας του Παραρτήματος Κρήτης του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Γιάννης Σμυρνάκης.
«Αυτά εισάγονται κυρίως από την Τουρκία. Οι πρώτες πύλες εισόδου είναι η Ελλάδα, η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Έρχονται και στην Κρήτη. Σε όλη την Ελλάδα έρχονται, αλλά στη Βόρεια Ελλάδα είναι πολύ έντονο το φαινόμενο»…
Όπως εξηγεί ο Γιάννης Σμυρνάκης, είναι δύο οι κατηγορίες των συγκεκριμένων φυτοφαρμάκων: Η μία είναι τα φάρμακα που εμπεριέχουν απαγορευμένες στην Ε.Ε. δραστικές ουσίες και η άλλη είναι τα πλαστά φυτοφάρμακα που υποτίθεται ότι έρχονται φτηνότερα, αλλά στην πραγματικότητα είναι φτιαγμένα στα εργαστήρια, με μικρότερο από το αναγραφόμενο ποσοστό δραστικών ουσιών.
Στην πρώτη περίπτωση – σύμφωνα με τον Γιάννη Σμυρνάκη – μπορεί να μιλάμε για πολύ επικίνδυνα φάρμακα, αφού δεν μπορεί ο παραγωγός που θα τα χρησιμοποιήσει να ξέρει τι πραγματικά εμπεριέχουν. Στη δεύτερη περίπτωση μπορεί να μιλάμε απλά για αναποτελεσματικής δράσης φυτοφάρμακα.
«Από τον συνολικό τζίρο των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην Ελλάδα, ένα 20% αντιπροσωπεύει τα παράνομα φυτοφάρμακα. Και έτσι, πέρα από τα θέματα του περιβαλλοντικού κινδύνου και του κινδύνου της ανθρώπινης υγείας, έχουμε και τη ζημιά του κράτους λόγω λαθρεμπορίου», επισημαίνει ο Γιάννης Σμυρνάκης και καταλήγει: «Ο πρώτος που κινδυνεύει είναι ο ίδιος ο παραγωγός που τα χρησιμοποιεί. Ο δεύτερος είναι ο καταναλωτής. Και το τρίτο ζήτημα που προκύπτει είναι ότι γίνεται διακίνηση χωρίς παραστατικά, χάνει το κράτος ΦΠΑ, χάνουν οι πάντες. Είναι, δηλαδή, μια παραοικονομία που πρέπει να παταχθεί»…
Ντομάτες δηλητήριο… από την Αλβανία
Εκτός όμως από τα παράνομα φυτοφάρμακα, έχουμε και τη… νομιμοποίησή τους μέσα από την εισαγωγή οπωροκηπευτικών από μη ευρωπαϊκές χώρες… Ενώ η Ε.Ε. απαγορεύει δραστικές, επιτρέπει την εισαγωγή προϊόντων από χώρες στις οποίες οι ίδιες δραστικές είναι επιτρεπόμενες…
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Τυμπακίου Μανόλης Ορφανουδάκης τόνισε στη “Νέα Κρήτη” χθες ότι μόνο αυτή την εβδομάδα έχουν έρθει στην Κρήτη πάνω από δέκα νταλίκες ντομάτας Αλβανίας. Θα πουληθούν ως Αλβανίας; Ή θα… “βαπτιστούν” σαν Τυμπακίου;
«Έχουν γίνει έλεγχοι στην αγορά για να δούμε αν έχουν μπει νόμιμα; Αλλά κυρίως, έχουν γίνει έλεγχοι για την καταλληλότητά τους; Για να δούμε, δηλαδή, αν υπάρχουν υπολειμματικότητες; Γι’ αυτά που μας έκαναν ελέγχους εμάς εδώ οι αρμόδιες Αρχές τον Απρίλιο και τον Μάιο – και καλώς μας έκαναν – κάνουν ελέγχους σήμερα και στην αλβανική ντομάτα; Ας μας απαντήσουν οι αρμόδιοι. Και οι καταναλωτές ας αναζητούν τα προϊόντα τους μόνο από τα οργανωμένα καταστήματα. Να είναι πάντα επώνυμα προϊόντα, με το όνομα και τον κωδικό του παραγωγού πάνω στο κιβώτιο. Και να μην ψωνίζουν από πλανόδιους, χύμα και αγνώστου προελεύσεως προϊόντα», καταλήγει ο συνδικαλιστής.