Με συμμετοχή ερευνητικής ομάδας από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), θα πραγματοποιηθεί σύντομα μια σημαντική αποστολή για τη μελέτη της αλληλεπίδρασης βακτηρίων και ιών στο θαλάσσιο οικοσύστημα της Ανταρκτικής.
Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών (ΙΘΑΒΒΥΚ) του ΕΛΚΕΘΕ), συμμετέχει στο ερευνητικό έργο με τίτλο: “Elucidating bacteria-phage infection networks (BPINs) in Antarctic marine environments” το οποίο αποτελεί εθνικό ερευνητικό πρόγραμμα της Χιλής και βρίσκεται υπό την αιγίδα του INACH (Chilean Antarctic Institute). Στο πρόγραμμα συμμετέχουν ερευνητικές ομάδες από το Universidad Autónoma de Chile (Instituto de Ciencias Biomédicas, Facultad de Ciencias de la Salud), το Pontificia Universidad Católica de Valparaíso (Instituto de Biología, Facultad de Ciencias) ενώ το ΙΘΑΒΒΥΚ συμμετέχει ως διεθνής συνεργάτης. Το έργο περιλαμβάνει 2 ερευνητικές αποστολές στην Ανταρκτική σε ερευνητικούς σταθμούς της Χιλής, με την πρώτη να πραγματοποιείται τον Ιανουάριο του 2023.
Στις αποστολές αυτές προβλέπεται η συμμετοχή του Δρ. Παντελή Καθάριου, που ηγείται της ερευνητικής ομάδας του ΙΘΑΒΒΥΚ, ο οποίος θα συμμετάσχει στην πρώτη αποστολή που θα έχει διάρκεια 10-14 ημέρες και αφορά στις βάσεις Captain Arturo Prat και Yelcho στην Ανταρκτική. Ο Δρ. Καθάριος δραστηριοποιείται ερευνητικά τα τελευταία 15 χρόνια στη μελέτη των ιών που προσβάλουν τα βακτήρια – των βακτηριοφάγων, και έχει πολυετή συνεργασία με τον επικεφαλής της αποστολής Καθ. Roberto Bastias από το Πανεπιστήμιο Pontifical Catholic University of Valparaiso και τον Καθ. Mathias Middelboe από το Πανεπιστήμιο Κοπεγχάγης -επίσης μέλος της αποστολής. Η συνεργασία αυτή ξεκίνησε το 2011 με το ερευνητικό δίκτυο AQUAPHAGE (EU Marie Curie IRSES), το οποίο συντόνισε το ΙΘΑΒΒΥΚ και συνεχίστηκε με το πρόγραμμα PROAQUA (Εθνικό πρόγραμμα Δανίας) αλλά και με το νέο έργο Cure4Aqua το οποίο εγκρίθηκε πρόσφατα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο χρηματοδότησης HORIZON EUROPE.
Οι αποστολές τελούν υπό την αιγίδα του INACH (Instituto Antarctico Chileno, www.inach.cl) που είναι ο εθνικός φορέας της Χιλής υπεύθυνος για την επιστημονική και τεχνολογική έρευνα στην Ανταρκτική. Το INACH χρηματοδοτεί όλα τα έξοδα της αποστολής που θα πραγματοποιηθούν στη Χιλή και στην Ανταρκτική, ενώ το ΕΛΚΕΘΕ καλύπτει με δικούς του πόρους τη μετάβαση του Δρ. Καθάριου στη Χιλή καθώς και τμήμα των αναλύσεων των δειγμάτων που θα γίνουν από την ερευνητική ομάδα του ΕΛΚΕΘΕ.
Το ερευνητικό αυτό έργο αποτελεί μοναδική ευκαιρία όχι μόνο για το ΕΛΚΕΘΕ αλλά και για τη χώρα μας να συμμετάσχει σε μια διεθνή επιστημονική αποστολή στην Ανταρκτική. Τα οφέλη που θα αποκομίσουμε είναι τεράστια και θα δώσουν πολύ μεγάλη ώθηση στην ανταγωνιστικότητα των επιστημόνων του Κέντρου σε διεθνές επίπεδο. Σε επιστημονικό επίπεδο θα μπορέσουμε να μελετήσουμε την μικροβιακή οικολογία σε ένα εντελώς παρθένο ολιγοτροφικό οικοσύστημα, όπως αυτό της Ανταρκτικής, συγκρίνοντάς το με το θερμό αλλά αντίστοιχα ολιγοτροφικό οικοσύστημα της Μεσογείου. Μέσω των σύγχρονων –ομικών τεχνολογιών αλλά και της σχετικής εμπειρίας που διαθέτει το ΕΛΚΕΘΕ θα μπορέσουμε να εξερευνήσουμε νέες βιοδραστικές ουσίες με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων βιοτεχνολογικών προϊόντων (πχ ψυχρόφιλα βιοδραστικά ένζυμα). Αντίστοιχα οφέλη θα υπάρξουν στην προβολή και στην εξωστρέφεια της ελληνικής έρευνας, κάτι που αποτελεί βασική επιδίωξη τόσο της επιστημονικής κοινότητας αλλά και της πολιτικής ηγεσίας.