Το Ισραήλ έπληξε πρόσφατα το νοσοκομείο Νάσερ στη Χαν Γιουνίς στη νότια Γάζα, στο πλαίσιο σκόπιμων επιθέσεων του Ισραηλινού Στρατού στο σύστημα υγείας στη Γάζα. Ενώ, όμως, στον πολύπαθο θύλακα κανένας μη ισραηλινός δεν είναι ασφαλής από τα ισραηλινά πυρά, οι άνθρωποι με αναπηρία (ΑμεΑ) διατρέχουν ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο.

Ο ΟΗΕ έχει καταγράψει περιπτώσεις όπου εντολές εκκένωσης εκδόθηκαν σε μη προσβάσιμες μορφές, οδηγώντας σε επιπλέον θανάτους.

Τα ερείπια και τα μη εκραγέντα πυρομαχικά έχουν κάνει την πρόσβαση αδύνατη για πολλούς, με το 81% των δρόμων κατεστραμμένους.

Όπως αναφέρει η υπ. Διδ. στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, Αλέτα Μοριάρτι, η οποία ειδικεύεται στην απασχόληση ΑμεΑ, η κρίση στη Γάζα έχει εντείνει τις υπάρχουσες ευαλωτότητες για τα άτομα με αναπηρία, τα οποία αντιμετωπίζουν ακραία εμπόδια στην εκκένωση, την πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια και την ιατρική περίθαλψη.

Η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, την οποία το Ισραήλ επικύρωσε το 2012, απαιτεί να ληφθούν: «όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλιστεί η προστασία και η ασφάλεια των ατόμων με αναπηρίες σε καταστάσεις κινδύνου, συμπεριλαμβανομένων των ένοπλων συγκρούσεων».

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει επίσης αναγνωρίσει τον δυσανάλογο αντίκτυπο των συγκρούσεων στα άτομα με αναπηρίες.

«Υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι το Ισραήλ δεν έχει τηρήσει αυτές τις υποχρεώσεις» αναφέρει η Μοριάρτι σε άρθρο της στο The Conversation.

Ειδικοί εισηγητές του ΟΗΕ εξέφρασαν ανησυχία για τις «σοκαριστικές συνθήκες που βιώνουν οι Παλαιστίνιοι με αναπηρίες παγιδευμένοι στη Γάζα».

Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι το 92% των σπιτιών στη Γάζα έχει καταστραφεί ή υποστεί ζημιές, ενώ πάνω από το 90% των Παλαιστινίων έχει εκτοπιστεί, κάποιοι περισσότερο από δέκα φορές.

Δίχως αναπηρικό αμαξείδιο

Όπως σημειώνει η ίδια, στη Γάζα, πάνω από το 83% των ατόμων με αναπηρίες έχει χάσει τα βοηθήματα τους (όπως αναπηρικά αμαξίδια ή ακουστικά).

Εκπρόσωποι του ΟΗΕ συγκλονίστηκαν από την ιστορία ενός 14χρονου κοριτσιού με εγκεφαλική παράλυση, που έχασε το αναπηρικό της αμαξίδιο και έπρεπε να την κουβαλούν οι γονείς της καθώς έφευγαν από τον βορρά προς τον νότο. Εξαντλημένη και εκτεθειμένη στον κίνδυνο, φώναξε με απόγνωση: «Μαμά, τέλος. Άφησέ με εδώ και τρέξε εσύ».

«Ο πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα συνιστά μαζικό γεγονός αναπηριοποίησης» λέει η Μοριάρτι, δείχνοντας την κοινή εκτίμηση της Παγκόσμιας Τράπεζας, του ΟΗΕ και της ΕΕ που διαπίστωσε τον Φεβρουάριο ότι η συχνότητα αναπηριών διπλασιάστηκε από τον Οκτώβριο 2023.

Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι 151.442 άνθρωποι έχουν τραυματιστεί στη σύγκρουση, ενώ γιατ το 2024 ο ΠΟΥ εκτίμησε ότι περίπου το 25% των τραυματιών θα χρειαστεί άμεση και μακροχρόνια αποκατάσταση.

Η οργάνωση Humanity and Inclusion UK αναφέρει ότι η Γάζα έχει πλέον το υψηλότερο ποσοστό παιδιών-ακρωτηριασμένων ανά κάτοικο στον κόσμο. Η UNICEF καταγράφει ότι πάνω από 10 παιδιά κάθε μέρα χάνουν ένα ή και τα δύο πόδια τους.

Η δραματική αύξηση της αναπηρίας σημαίνει ότι η ζήτηση για αποκατάσταση και προσβασιμότητα έχει ξεπεράσει κατά πολύ τη δυνατότητα κάλυψης.

Η UNICEF αναφέρει επίσης ότι πάνω από ένα εκατομμύριο παιδιά χρειάζονται ψυχολογική στήριξη.