Στο επίκεντρο της Εξεταστικής Επιτροπής οι «πολλαπλές νίκες» σε λαχεία από μέλη οικογενειών κατηγορουμένων – Τι είπαν Στρατάκης και Σεμερτζίδου, ποιες πρακτικές ξεπλύματος έχουν καταγραφεί διεθνώς και πώς συνδέονται με τα τυχερά παιχνίδια.
Τυχεροί φαίνεται ότι ήταν αρκετοί γνωστοί που εμπλέκονται στην υπόθεση με τις παράνομες επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ. Είναι αυτό που λένε… Κι αν έχεις τύχη διάβαινε…
Νέα ερωτήματα προκύπτουν για ορισμένους κατηγορούμενους στην υπόθεση των παράνομων επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, καθώς κατά τη διάρκεια της εξέτασής τους προέκυψε ένα παράπλευρο, αλλά ιδιαίτερα κρίσιμο στοιχείο: επαναλαμβανόμενα κέρδη σε λαχεία μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Μεταξύ όσων φέρονται να είχαν τέτοια «τύχη» ήταν και μέλη της οικογένειας του Ανδρέα Στρατάκη, γνωστού και ως «Χασάπη». Το ζήτημα ήρθε στο προσκήνιο όταν η κόρη του αναφέρθηκε ότι έχει κερδίσει λαχείο τρεις φορές σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα.
Σκληρή αντιπαράθεση στην Εξεταστική: «Αυτό δεν σας αφορά»
Το θέμα τέθηκε ευθέως από δύο μέλη της Επιτροπής, τον Αλέξανδρο Καζαμία (Πλεύση Ελευθερίας) και την Ευαγγελία Λιακούλη (ΠΑΣΟΚ).
Ο κ. Καζαμίας ρώτησε τον Ανδρέα Στρατάκη:
«Η κόρη σας έχει κερδίσει λαχείο μία-δυο φορές;»
Ο Στρατάκης απάντησε:
«Αυτό δεν σας αφορά».
Σε δεύτερη προσπάθεια, τοποθετήθηκε ακόμη πιο ξεκάθαρα:
«Δεν σας απαντώ».
Ο κ. Καζαμίας του απάντησε:
«Κοιτάξτε, έχετε το δικαίωμα να μην μου απαντήσετε, αν σας ενοχοποιεί αυτό».
Η συζήτηση συνεχίστηκε με την κ. Λιακούλη, η οποία έθεσε ευθέως το ζήτημα πιθανής χρήσης τυχερών παιχνιδιών για συγκάλυψη παράνομων χρημάτων:
«Πάρα πολλές φορές χρησιμοποιήθηκαν τα τυχερά παίγνια προκειμένου να προσποριστεί και να καλυφθεί το μαύρο χρήμα. Εγώ θέλω από σας να μου πείτε: ισχύει κάτι τέτοιο;»
Υπό πίεση, ο «Χασάπης» απάντησε:
«Εάν ισχύει, αφορά το έτος 2017».
Η κ. Λιακούλη επανήλθε σχετικά με τον αριθμό των κερδών:
«Τρεις φορές, όμως;»
Ο Στρατάκης απάντησε:
«Δεν μπορώ να απαντήσω».
Σε νέα ερώτηση —«Κερδίσατε τρεις φορές τεράστια ποσά;»— ο Στρατάκης ολοκλήρωσε τη θέση του:
«Εάν έχει συμβεί, τα χρήματα είναι φορολογημένα, νόμιμα. Τελεία και παύλα».
View this post on Instagram
Η μαρτυρία Σεμερτζίδου: “Ναι, μπορεί. Δε θυμάμαι πόσες φορές”
Αντίστοιχο μοτίβο φέρεται να εντοπίζεται και στην περίπτωση της κ. Σεμερτζίδου.
Σε ερώτηση της Μιλένας Αποστολάκη για το αν εκείνη ή ο κ. Χρήστος Μαγειρίας έχουν κερδίσει λαχεία, η ίδια απάντησε:
«Ναι, μπορεί. Δεν θυμάμαι πότε και πόσες φορές. Προφανώς είναι πιο μικρά τα ποσά. Δεν είμαι για τα λεφτά μαζί του. Δεν με απασχολούν τόσο πολύ τα λεφτά».
Η επανάληψη τέτοιων «τυχερών στιγμών» σε στενά συνδεδεμένα πρόσωπα κατηγορουμένων έχει δημιουργήσει εύλογες απορίες στην Επιτροπή, καθώς τα τυχερά παιχνίδια αποτελούν διεθνώς γνωστή μέθοδο νομιμοποίησης παράνομων εσόδων.
Οι μέθοδοι που έχουν εντοπιστεί διεθνώς: Πού εστιάζουν οι αρχές
Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί παγκοσμίως έχουν τεκμηριώσει τέσσερα βασικά μοτίβα ξεπλύματος μέσω τυχερών παιχνιδιών και λαχείων. Τα μοτίβα αυτά παρουσιάζονται για να κατανοηθεί ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν τέτοιες πρακτικές και πού εστιάζουν οι έλεγχοι.
Πώς επιχειρείται το ξέπλυμα μέσω λαχείων – Σε θεωρητικό και καταγεγραμμένο επίπεδο
1. Αγορά νικητήριου λαχνού από τρίτο πρόσωπο
Αυτό είναι το πιο συνηθισμένο σενάριο διεθνώς.
-
Ένα άτομο κερδίζει το λαχείο (π.χ. 50.000€).
-
Ένα άτομο που θέλει να «νομιμοποιήσει» παράνομα χρήματα αγοράζει τον νικητήριο λαχνό σε μεγαλύτερη τιμή (π.χ. 60.000€).
-
Ο κερδισμένος λαχνός εξαργυρώνεται από τον αγοραστή και εμφανίζεται ως νόμιμο κέρδος.
Τι εντοπίζουν οι αρχές:
Ασυνήθιστες μεταβιβάσεις ή δηλώσεις παραλαβής κερδών από άτομα που δεν ταιριάζουν με το προφίλ τους. Επίσης, οι εταιρείες λαχείων συχνά ζητούν ταυτότητα και εντοπίζουν ύποπτες επαναλαμβανόμενες εισπράξεις.
2. Μαζικές μικρές αγορές λαχείων (structuring)
Κάποιοι προσπαθούν να «σπάνε» μεγάλο ποσό σε πολλά μικρά εισιτήρια.
-
Αγοράζουν μαζικά λαχεία με μετρητά.
-
Αν κερδίσουν μικρά ποσά (π.χ. 50–500€), αυτά εμφανίζονται ως «νόμιμες απολαβές» από τυχερά παιχνίδια.
-
Επαναλαμβάνουν την πρακτική πολλές φορές.
Τι εντοπίζουν οι αρχές:
-
Πολλαπλές εισπράξεις μικρών κερδών μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα.
-
Συνεχείς αγορές σε διάφορα πρακτορεία.
-
Συσχέτιση των ποσών με άλλα ύποπτα εισοδήματα.
3. Συμπαιγνία με πρακτορεία
Σε κάποιες χώρες έχει εντοπιστεί:
-
Συνεργασία με επιτήδειους πράκτορες που δηλώνουν ψευδή κέρδη ή «περνούν» μικρές νίκες σε άλλο άτομο.
-
Τα πρακτορεία κρατούν ποσοστό.
Τι εντοπίζουν οι αρχές:
Απόκλιση μεταξύ δηλωμένων κερδών και πραγματικών πωλήσεων, συστηματικές «νίκες» των ίδιων προσώπων, ανεξήγητη οικονομική ευημερία πρακτορείων.
4. Χρήση λαχείων σε χώρες με χαλαρό έλεγχο
Λόγω διαφορών στη νομοθεσία:
-
Κάποιοι αγοράζουν λαχεία ή scratch cards σε χώρες όπου το όριο ταυτοποίησης κερδισμένων είναι υψηλότερο.
-
Εισπράττουν κέρδη εκεί και τα επαναφέρουν στη χώρα ως «κέρδη τυχερών παιχνιδιών».
Τι εντοπίζουν οι αρχές:
Μεγάλα διεθνή transfers χωρίς αντίστοιχη εισοδηματική βάση.
Γιατί χρησιμοποιούνται τα λαχεία στο ξέπλυμα;
-
Είναι νόμιμες συναλλαγές με μετρητά.
-
Είναι δύσκολο να αποδειχθεί ποιος αγόρασε έναν λαχνό.
-
Τα κέρδη από τυχερά παιχνίδια είναι φορολογικά καθαρά και θεωρούνται νόμιμο εισόδημα.
Τα μοτίβα αυτά δεν αποδεικνύουν απαραίτητα παρανομία· χρησιμοποιούνται όμως ως ενδείξεις κινδύνου όταν συνδυάζονται με άλλες ύποπτες οικονομικές συμπεριφορές.
Ένα αφήγημα που θα εξεταστεί σε βάθος
Το γεγονός ότι μέλη οικογενειών εμπλεκομένων στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ εμφανίζουν επαναλαμβανόμενες «τυχερές» νίκες, δεν συνιστά από μόνο του απόδειξη παρανομίας. Το αξιοσημείωτο, όμως, είναι ότι το μοτίβο αυτό ταυτίζεται με διεθνώς καταγεγραμμένες μεθόδους νομιμοποίησης εσόδων, γεγονός που ενισχύει τη σημασία περαιτέρω ελέγχων.
Καθώς η Εξεταστική συνεχίζεται, η πίεση των βουλευτών αλλά και η δημοσιογραφική παρατήρηση αναμένεται να ρίξουν περισσότερο φως στις διαδρομές χρήματος γύρω από μία υπόθεση που έχει ήδη αποκαλύψει πολυπλόκαμα δίκτυα, πρακτικές και οικονομικές «σκιές».
Το μόνο βέβαιο είναι ότι το ερώτημα παραμένει:
Και αν δεν είναι μόνο «τύχη»;



