Η αρχή μιας δικαστικής μάχης για το περιβάλλον των Χανίων

Σε μία κίνηση με έντονη συμβολική και ουσιαστική βαρύτητα, η Ομάδα Πολιτών Χανίων κατέθεσε τη Δευτέρα 18 Αυγούστου 2025 μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου και στην Εισαγγελία Χανίων. Το αντικείμενο της αναφοράς είναι η καταγγελία για τη σοβαρή περιβαλλοντική καταστροφή που συντελείται στη Λίμνη Αγυιάς, έναν από τους σημαντικότερους προστατευόμενους υγροβιότοπους της Κρήτης, ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000 με τον κωδικό GR 4340020.

Οι πολίτες κατευθύνουν την αναφορά τους κατά των νομίμων εκπροσώπων του Δήμου Χανίων, της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Χανίων (ΔΕΥΑΧ) και του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ), τους οποίους κατηγορούν για ευθύνες και συμμετοχή σε παράνομες πρακτικές υπεράντλησης υδάτων που απειλούν ευθέως τη λίμνη και τον μοναδικό της βιότοπο.

Τεκμηρίωση και απαιτήσεις: Το υλικό που κατατέθηκε στη Δικαιοσύνη

Σύμφωνα με την Ομάδα Πολιτών Χανίων, η μηνυτήρια αναφορά συνοδεύεται από εκτενές φωτογραφικό υλικό, αλλά και ειδική τεχνική έκθεση περιβαλλοντολόγου που αποτυπώνει με επιστημονική ακρίβεια το μέγεθος της καταστροφής, καθώς και τις παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας που διαπράττονται στην περιοχή.

Όπως τονίζεται στο έγγραφο προς τις εισαγγελικές αρχές:

«Με την παρούσα και στα πλαίσια των νομίμων υποχρεώσεων και καθηκόντων σας αιτούμεθα όπως διενεργήσετε άμεσο έλεγχο και συντάξετε έκθεση για τις σοβαρότατες παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στη Λίμνη Αγυιάς που προστατεύεται δεσμευτικά ως ενταχθείσα στο σύστημα Natura με κωδικό GR 4340020».

Αιτήματα προς τις Εισαγγελικές Αρχές: Διερεύνηση και απόδοση ευθυνών

Στην αναφορά, οι πολίτες ζητούν:

• Να ερευνηθεί ποιοι φορείς, μεταξύ των οποίων ο Δήμος Χανίων, η ΔΕΥΑΧ και ο ΟΑΚ, προβαίνουν σε υπεράντληση υδάτων, οδηγώντας τη λίμνη σε σχεδόν πλήρη αποξήρανση. Ζητείται ο ειδικός εντοπισμός των υπευθύνων και η καταγραφή τους στην έκθεση των αρχών.

• Να καταγραφεί και να τεκμηριωθεί ο αντίκτυπος των πρακτικών αυτών στον βιότοπο, στα πτηνά, τα ψάρια και τα αποδημητικά είδη που φιλοξενεί η λίμνη, καθώς και στη γενικότερη υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

• Να διαβιβαστεί η έκθεση που θα συνταχθεί τόσο στην Εισαγγελία Χανίων όσο και στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, επισημαίνοντας ότι οι αρχές οφείλουν να ενεργήσουν και αυτεπαγγέλτως.

«Να προβείτε άμεσα στα νόμιμα για την παύση των παραβάσεων (παράνομη υπεράντληση υδάτων) και να ζητήσετε την αυτόφωρη διαδικασία κατά των νομίμων εκπροσώπων των φορέων που παραβαίνουν τη νομοθεσία», αναφέρεται χαρακτηριστικά στη μηνυτήρια αναφορά.

Αιχμηρή κριτική σε κρατικούς φορείς και προειδοποίηση για προσφυγή στην Ευρώπη

Η Ομάδα Πολιτών εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για την απουσία ανταπόκρισης από τις αρμόδιες αρχές, παρά τη δημοσιότητα που έχει λάβει το ζήτημα:
«Εκφράζουμε τη λύπη μας που ενώ όλα τα Χανιά γνωρίζουν την κατάσταση, τα ΜΜΕ αφιερώνουν εκτενή ρεπορτάζ με φωτογραφίες, εσείς, η αρμόδια καθ’ ύλην και κατά τόπο υπηρεσία ουδόλως ασχολείσθε με το περιβαλλοντικό έγκλημα που συντελείται σε βιότοπο Natura».

Παράλληλα, απευθύνουν σαφές μήνυμα προς τις εισαγγελικές και διοικητικές αρχές, τονίζοντας ότι η αδράνεια δεν θα μείνει αναπάντητη:
«Σας επισημαίνουμε επίσης ότι σε περίπτωση που έστω και με καθυστέρηση δεν προβείτε στα νόμιμα θα προχωρήσουμε και σε μήνυση για παράβαση καθήκοντος και αναφορά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή».

Στον επίλογο της αναφοράς, οι πολίτες επισημαίνουν:
«Επιθυμούμε τη συνεργασία μαζί σας και όχι την αντίθεση, αλλά όχι με αδιαφορία και απραξία. Τα αδικήματα που διαπράττονται είναι αυτόφωρα και υποχρεούσθε στην αναφορά τους στις αρμόδιες τοπικά Εισαγγελικές Αρχές».

Η ευρύτερη σημασία: Ένα στοίχημα για την προστασία του φυσικού πλούτου της Κρήτης

Η υπόθεση της Λίμνης Αγυιάς έρχεται να αναδείξει, για ακόμα μία φορά, το ευρύτερο ζήτημα της προστασίας των σπάνιων υγροβιότοπων της Κρήτης και της Ελλάδας από πρακτικές που απειλούν τη βιοποικιλότητα και τη βιωσιμότητα του τόπου.

Σε μια εποχή που η περιβαλλοντική νομοθεσία τίθεται διαρκώς υπό αμφισβήτηση και η αδιαφορία των αρχών καταγράφεται ως συντελεστής υποβάθμισης, η κοινωνία των πολιτών απαιτεί διαφάνεια, λογοδοσία και άμεση παρέμβαση.