Με εκτενή του δήλωση που δημοσιεύεται στη σελίδα του κόμματός του, ΜέΡΑ 25, ο Γιάννης Βαρουφάκης αντιδρά στην απόφαση του Δικαστηρίου της Ε.Ε. να κρατήσει μυστική τη γνωμοδότηση που έδωσε το δικαίωμα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να σταματήσει την χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών μέσω του ELA και να τις οδηγήσει τον Ιούνιο του 2015, σε κλείσιμο και σε επιβολή capital controls.
Ολόκληρη η δήλωση του Γιάνη Βαρουφάκη:
«Σήμερα το πρωί το Δικαστήριο της ΕΕ εξέδωσε την απόφασή του: Οι πολίτες δεν δικαούνται να μάθουν αν η ΕΚΤ έπραξε νόμιμα κλείνοντας τις ελληνικές τράπεζες τον Ιούνιο του 2015. Γιατί; Επειδή, σύμφωνα με τους τρεις δικαστές, μια τέτοια κοινοποίηση “θα περιόριζε την δυνατότητα της ΕΚΤ να διατηρεί ικανό χώρο σκέψης το 2015 αλλά και μετά το 2015”. Αν αυτή η απόφαση ηχεί ως Οργουελιανή είναι επειδή είναι Οργουελιανή!
Τον Iούνιο του 2015, η ΕΚΤ έκλεισε τις ελληνικές τραπεζών, επιβάλλοντας έμμεσα περιορισμούς στις συναλλαγές (capital controls), με ανυπολόγιστο κόστος για την ελληνική οικονομία. Γιατί; Για να εκβιάσει τον ελληνικό λαό να ψηφίσει ΝΑΙ στο δημοψήφισμα, να πνίξει την Ελληνική Άνοιξη, και να επιβάλει στην χώρα το 3ο Μνημόνιο – δηλαδή να μονιμοποιήσει την Χρεοδουλοπαροικία μέσω της νέων υφεσιακών και αντικοινωνικών μέτρων που από το 2019 ερημοποιούν την Ελλάδα.
Το επιχείρημα του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, και του Προέδρου της κ. Μάριο Ντράγκι, ήταν ότι η ΕΚΤ έδρασε νομίμως, τεχνοκρατικά και χωρίς πολιτική σκοπιμότητα. Όμως, όπως έμαθα από πηγές εντός της ΕΚΤ, ο κ. Ντράγκι δεν ήταν σίγουρος για την νομιμότητα των αποφάσεων της ΕΚΤ. Για αυτό τον λόγο παρέκαμψε τις νομικές υπηρεσίες της ΕΚΤ ζητώντας, επί πληρωμή, νομική γνωμάτευση από ιδιωτικό νομικό γραφείο.
Τον Ιούλιο του 2015, με τον συνάδελφο γερμανό ευρωβουλευτή Φάμπιο Ντε Μάσι, ζητήσαμε αντίγραφο εκείνης της νομικής γνωμάτευσης από τον κ. Ντράγκι, δεδομένου ότι συντάχθηκε με χρήματα των ευρωπαίων πολιτών για να ρίξει φως στην νομιμότητα μιας τόσο κρίσιμης απόφασης που θέτει ερωτήματα για την πολιτική ανεξαρτησία της ΕΚΤ και για το κατά πόσον η λαϊκή κυριαρχία χωρών σε «πρόγραμμα» είναι συμβατή με την δυνατότητα της ΕΚΤ να κλείνει τις τράπεζές τους όταν οι κυβερνήσεις τους δεν «συμμορφώνονται» με τις επιταγές της.
Ο κ. Ντράγκι απάντησε εγγράφως ότι αρνείται να δημοσιοποιήσει την εν λόγω νομική γνωμάτευση επικαλούμενος την «υποχρέωσή του να προστατεύσει» την εμπιστευτικότητα της γνωμάτευσης του εν λόγω ιδιωτικού νομικού γραφείου.
Με την παραλαβή της άρνησης του κ. Ντράγκι, αναθέσαμε στον έγκριτο Καθηγητή Δημόσιου, Ευρωπαϊκού και Διεθνούς Δικαίου Andreas Fischer-Lescano (Πανεπιστήμιο Bremen, Γερμανία) να μας παράσχει νομική γνωμάτευση με το εξής ερώτημα: «Δικαιολογείται νομικά η άρνηση του κ. Ντράγκι να δημοσιοποιήσει την νομική γνωμάτευση περί της νομιμότητας των αποφάσεων της ΕΚΤ που έφεραν το κλείσιμο των ελληνικών τραπεζών;
Η γνωμοδότηση του Καθηγητή Fischer-Lescano ήταν κατηγορηματική: Η ΕΚΤ δεν διαθέτει νομικά επιχειρήματα ώστε να μπορεί να αρνηθεί την δημοσιοποίηση των γνωμοδοτήσεων που ζήτησε σχετικά με τις ενέργειές της και, συνεπώς, η άρνηση του κ. Ντράγκι παραβιάζει τις αρχές διαφάνειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το δικαίωμα των πολιτών στην ελεύθερη πρόσβαση στην πληροφόρηση (freedom of information).
Η καμπάνια μας
Στην βάση της γνωμοδότησης του Καθηγητή Fischer-Lescano, ξεκινήσαμε πανευρωπαϊκή καμπάνια μαζεύοντας πάνω από 30 χιλιάδες υπογραφές.
Με αυτές τις χιλιάδες ευρωπαίων να υποστηρίζουν την καμπάνια μας, υποβάλαμε επίσημο αίτημα (mass freedom of information request) προς την ΕΚΤ και τον Πρόεδρό της για δημοσιοποίηση της σχετικής νομικής γνωμάτευσης. Το αίτημα αυτό το προσυπέγραψαν ο BenoîtHamon, Υποψήφιος τότε του Σοσιαλιστικού κόματος για τη Γαλλική Προεδρία, η Katja Kipping, Συμπρόεδρος, Die Linke, Γερμανία, και η Gesine Schwan, δύο φορές υποψήφια του SPD για την Προεδρία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Πρόεδρος του Viadrina European University. Από τον πανεπιστημιακό χώρο, συνυπέγραψαν οι:
- Klaus Dörre, Πανεπιστήμιο Friedrich-Schiller, Jena, Γερμανία
- James K. Galbraith, Πανεπιστήμιο του Texas, Austin, ΗΠΑ
- Rudolf Hickel, Πανεπιστήμιο Bremen, Γερμανία
- Gustav A. Horn, Hans-Böckler-Stiftung, Γερμανία
- Aidan Regan, University College Dublin, Ιρλανδία
- Jeffrey Sachs, University of Columbia, ΗΠΑ
- Joseph Vogl, Πανεπιστήμιο Humboldt, Γερμανία
- Arthur Gibson, Πανεπιστήμιο του Cambridge, Βρετανία
Η απάντηση της ΕΚΤ ήταν, και πάλι, αρνητική. Έτσι, μαζί με τον Φάμπιο Ντε Μάζι απευθυνθήκαμε πλέον στο Δικαστήριο της ΕΕ.
Η απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ
Οι τρεις δικαστές απεφάνθησαν σήμερα, Τρίτη 12 Μαρτίου 2019, ως εξής:
“Αντίθετα με την άποψη των εναγόντων, η ΕΚΤ δικαιολογημένα έλαβε υπ’ όψιν της τον υποθετικό αντίκτυπο που θα είχε η κοινοποίηση της γνωμοδότησης στον “χώρο σκέψης της” [“its space to think”] το 2015 αλλά και μετά το 2015.”
Εν συντομία, οι τρεις δικαστές αποδέχθηκαν πλήρως το σαθρό σκεπτικό της ΕΚΤ, χωρίς την παραμικρή νομική αιτιολόγηση. Το επιχείρημα ότι εάν οι ευρωπαίοι πολίτες διάβαζαν την νομική γνωμοδότηση που πλήρωσαν (περί της νομιμότητας των πράξεων της ΕΚΤ) θα περιορίζονταν η δυνατότητα της ΕΚΤ να.. σκέφτεται δεν μπορεί να αντέξει στο φως ούτε της πιο καλοπροαίρετης κριτικής.
«Για αυτό θα ασκήσουμε έφεση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο»
Τα γεγονότα του καλοκαιριού του 2015 επιβεβαιώνουν την τερατώδη, και ανάρμοστη, ισχή της ΕΚΤ επί των δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων της Ευρωζώνης, δεδομένης της δυνατότητάς της να κλείνει τις τράπεζες ενός κράτους-μέλους. Η αυθαίρετη και αδιαφανής άσκησή της από μη εκλεγμένους κεντρικούς τραπεζίτες που συσκέπτονται και αποφασίζουν κεκλεισμένων των θυρών να κλείσουν οι τράπεζες ενός κράτους-μέλους καταργεί την δημοκρατία και, έτσι, απαξιώνει την Ευρωπαϊκή Ένωση στα μάτια των λαών της.
Για αυτό τον λόγο, μαζί με τον Φάμπιο Ντε Μάζι, θα ασκήσουμε έφεση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε εναντίον του αυταρχισμού τόσο της ευρωπαϊκής ολιγαρχίας όσο και της Εθνικιστικής Ευρωσκεπτιστικής Διεθνούς που τρέφεται από αυτές τις πρακτικές».