Διαπραγματεύσεις για την αγορά σε χαμηλή τιμή δανείων από τις ελληνικές τράπεζες βρίσκονται ξένες εταιρείες που ειδικεύονται στις πτωχεύσεις. Παζαρεύουν τα δάνεια στο 5 έως 50% της αξίας τους για να εισπράξουν στη συνέχεια το 100% πιέζοντας με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. Στην ιδιοκτησία ξένων εταιρειών, των λεγόμενων “distress fund” που ειδικεύονται στην αγορά «κοψοχρονιά» προβληματικών δανείων και περιουσιακών στοιχείων από πτωχεύσεις, θα περάσουν χιλιάδες δάνεια Ελλήνων δανειοληπτών το προσεχές διάστημα.
Στελέχη ξένων εταιρειών του είδους αυτού βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα και διαπραγματεύονται την αγορά ελληνικών δανείων σε πολύ χαμηλότερη τιμή από την ονομαστική με τις ελληνικές τράπεζες. Όταν ολοκληρωθούν τέτοιες πωλήσεις, οι δανειολήπτες θα βρεθούν να χρωστούν το δάνειο πλέον σε ξένες εταιρείες, οι οποίες θα ξεκινήσουν διαδικασίες είσπραξης.
Μόλις λήξει η περίοδος προστασίας που υπάρχει μέχρι τέλος του 2013 (εφόσον δεν υπάρξει παράταση) από τους πλειστηριασμούς για την πρώτη κατοικία και για οφειλές μέχρι 180.000 ευρώ, αναμένεται να αρχίσουν εντατικές διαδικασίες είσπραξης με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, αφού μέχρι τότε πολλά δάνεια, κυρίως προβληματικά θα έχουν πουληθεί σε χαμηλότερη τιμή σε ξένες εταιρείες.
Τα «κεφάλαια της δυστυχίας»
Οι προσφορές που δίνονται για τα δάνεια από τις ξένες εταιρείες ξεκινούν από το 5% της αξίας τους, όταν πρόκειται για καταναλωτικά δάνεια που δεν εξοφλούνται, και φτάνουν μέχρι το 45-50% όταν πρόκειται για δάνεια με υποθήκη τα οποία είναι ενήμερα.
Οι εταιρείες αυτές ειδικεύονται στην αναζήτηση και αγορά περιουσιακών στοιχείων και απαιτήσεων (δάνεια) από ιδιώτες και επιχειρήσεις που βρίσκονται υπό πίεση και αναγκάζονται, έτσι, να ξεπουλήσουν σε χαμηλότερη τιμή. Δεν είναι τυχαίο ότι η ονομασία τους είναι «distress funds» που σε κυριολεκτική μετάφραση σημαίνει «επενδυτικά κεφάλαια δυστυχίας».
Εκπρόσωποι αυτών των funds βρίσκονται και πάλι στην Αθήνα και ψάχνουν να αγοράσουν ελληνικά δάνεια «κοψοχρονιά».
Οι τράπεζες θέλουν να πουλήσουν χαρτοφυλάκια δανείων πάσης φύσεως, δηλαδή στεγαστικά, καταναλωτικά, επιχειρηματικά, ακόμα και ναυτιλιακά. Κύριος λόγος για αυτές τις πωλήσεις είναι ότι θέλουν να πετύχουν την λεγόμενη απομόχλευση στα χαρτοφυλάκια τους, δηλαδή να μειώσουν τα «ανοίγματα» που έχουν, τα οποία στην προκειμένη περίπτωση είναι τα δάνεια που έχουν χορηγήσει.
Προς το παρόν πωλήσεις τέτοιου είδους δεν έχουν πραγματοποιηθεί, όμως αναμένονται σε άμεσο προσεχές διάστημα. Οι τραπεζίτες παραδέχονται πως όταν «πιάσουν» συμφέρουσες τιμές θα πουλήσουν χαρτοφυλάκια δανείων.
Στην πράξη οι διαδικασίες πώλησης θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του χρόνου, οπότε και λήγει η προστασία από πλειστηριασμούς για την πρώτη κατοικία μέχρι 180.000 ευρώ και οι εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να πιέσουν για εξόφληση ή να πραγματοποιήσουν πλειστηριασμούς.
Τι πρέπει να ξέρουν οι δανειολήπτες
Εκείνο που πρέπει να ξέρουν οι δανειολήπτες είναι:
Η τράπεζα θα πρέπει να τους ενημερώσει ότι το δάνειο τους πουλήθηκε σε τρίτο.
Οι συμβάσεις που έχουν υπογράψει με την τράπεζα από την οποία δανείστηκαν (δηλαδή επιτόκιο, διάρκεια αποπληρωμής κλπ) δεν αλλάζουν.
Σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής μιας δόσης, ακόμα και μία ημέρα, θα δέχονται τηλεφωνικές κλήσεις από εισπρακτικές εταιρείες.
Αν η πληρωμή καθυστερήσει 3 μήνες -δηλαδή 90 μέρες- την 91η μέρα θα ενημερωθούν ότι είναι απαιτητό το σύνολο της οφειλής, διαφορετικά θα κινηθούν διαδικασίες κατάσχεσης.
Ο νόμος που απαγορεύει τους πλειστηριασμούς μέχρι το τέλος του 2013, καλύπτει δάνεια πρώτης κατοικίας μέχρι του ποσού των 180.000 ευρώ.
Αν η οφειλή είναι 181.000 ευρώ, παύει να ισχύει η προστατευτική ομπρέλα του νόμου και ο δρόμος για κατάσχεση είναι ανοικτός.
Από τις διαδικασίες είσπραξης θα εξαιρούνται μόνο οι -λίγοι- δανειολήπτες που θα εμπίπτουν στις ειδικές κατηγορίες που θα προστατεύονται από τη νέα ρύθμιση που θα γίνει το Μάρτιο.
Περιμένουν ν’ αρχίσουν οι κατασχέσεις
Ο νόμος που απαγορεύει μέχρι τέλος του χρόνου τους πλειστηριασμούς για πρώτη κατοικία μέχρι του ποσού των 180.000 ευρώ είναι και η αιτία που δεν έχουν προχωρήσει μέχρι στιγμής οι πωλήσεις χαρτοφυλακίων ενυπόθηκων δανείων από τις ελληνικές τράπεζες σε ξένους.
Τα funds λειτουργούν με αμιγώς χρηματοοικονομικά κριτήρια και όχι με κοινωνικά κριτήρια. Δηλαδή δεν θα λάβουν υπόψη τους ότι ο δανειολήπτης μπορεί να είναι άνεργος ή να του έχει μειωθεί ο μισθός στο μισό. Θέλει να πληρωθεί στην ώρα με κάθε τρόπο.
Μόνη προστασία θα είναι οι ρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση, για άνεργους, ασθενείς δανειολήπτες και για όσους έχουν ετήσιο εισόδημα κάτω από 25.000 ευρώ.
Η είσπραξη του δανείου θα συνεχίσει να γίνεται (κατά 99%) από την τράπεζα που τα πούλησε. Προκειμένου δε να μην είναι «αμελής» η τράπεζα στην είσπραξη αυτών των δανείων, θα προβλέπονται ρήτρες σύμφωνα με τις οποίες αν αυξηθούν οι επισφάλειες στο συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο, η τράπεζα θα πρέπει να επιστρέψει στο fund τμήμα των χρημάτων που έλαβε από την πώληση του.
Πώς γίνεται η εξαγορά των δανείων
Η τρόικα έχει ζητήσει -σε ορίζοντα τριετίας- οι τράπεζες να μειώσουν σημαντικά το ενεργητικό τους, δηλαδή να προχωρήσουν στη λεγόμενη «απομόχλευση» δηλαδή στη μείωση των ανοιγμάτων τους (δηλαδή των δανείων που έχουν χορηγήσει). Και μάλιστα αυτή η τάση κυριαρχεί σε όλες ανεξαιρέτως τις τράπεζες της ευρωζώνης.
Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχει ένας λόγος παραπάνω για απομόχλευση, αφού λόγω της πολιτικοοικονομικής αστάθειας έχουν φύγει καταθέσεις ύψους 80δισ ευρώ από τα γκισέ των τραπεζών. Μέσω της απομόχλευσης οι τράπεζες θα μπορέσουν να φέρουν σε ισορροπία καταθέσεις με χορηγήσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες τα πρώτα funds είναι γερμανικά και όπως αναφέρουν τραπεζικές πηγές «οι εκπρόσωποι τους είναι πολύ σκληροί διαπραγματευτές».
Ενδεικτικό είναι ότι η μέγιστη τιμή που δίνουν για να αγοράσουν δάνεια σε καθυστέρηση δεν ξεπερνά το 15% (ξεκινούν από το 5% οι προσφορές) της ονομαστικής αξίας, δηλαδή αν το υπόλοιπο είναι 10.000 ευρώ το fund προσφέρει από 500 μέχρι 1.500 ευρώ.
Στα ενήμερα δάνεια με υποθήκες οι προσφορές σήμερα δεν ξεπερνούν το 40% με 50% της ονομαστικής τους τιμής.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ένα εξυπηρετούμενο δάνειο με υποθήκη στη Γερμανία μπορεί να πωληθεί από το 80% έως και στο 95% της ονομαστικής του αξίας.
Αυτό δεν ισχύει στην Ελλάδα, διότι υπάρχει ανατροπή και στις τιμές των ακινήτων. Προ κρίσης τα ακίνητα και ειδικά τα επαγγελματικά και οι κατοικίες είχαν υπερτιμηθεί. Σήμερα τα δεδομένα έχουν αλλάξει, με τις τιμές να υποχωρούν, ενώ αν υπάρξει άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών, τότε θα πέσουν μαζικά στη αγορά χιλιάδες ακίνητα και οι τιμές θα υποχωρήσουν δραματικά.
Ένας άλλος παράγοντας που «παίζει» ρόλο είναι ο «κίνδυνος χώρας». Ο παράγοντας αυτός είναι από τους καθοριστικούς στο πως αποτιμούν τα funds την αξία των ελληνικών δανείων. Ελλάδα δείχνει σημάδια σταθεροποίησης ωστόσο έχει δρόμο να διανύσει μέχρι να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των αγορών.
