Oι έρευνες αποκαλύπτουν όλο και περισσότερα στοιχεία τα τελευταία χρόνια σχετικά με τα social media και την ψυχική μας υγεία με πολλές να συμφωνούν πως η χρήση τους έχει αρνητικό αντίκτυπο, ιδιαίτερα στα νεαρά άτομα. Ο τομέας που προκαλεί ιδιαίτερη μάλιστα ανησυχία είναι αυτός της εικόνας του σώματος που φαίνεται να επηρεάζει ως επί το πλείστον το γυναικείο φύλο.
Ωστόσο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, πολλά από τα δεδομένα που συνδέουν την εικόνα του σώματος και τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι συσχετιστικά. Αυτό καθιστά δύσκολο να γνωρίζουμε εάν η χρήση τους προκαλεί σωματική δυσαρέσκεια στις γυναίκες ή εάν οι γυναίκες που ήδη παλεύουν με την εικόνα του σώματος μπορεί να είναι πιο πιθανό να στραφούν σε αυτά ως μέσο αντιμετώπισης της αγωνίας τους.
Μια νέα μελέτη από το πανεπιστήμιο Γιόρκ στο Τορόντο εξέτασε εάν ένα διάλειμμα μιας εβδομάδας από τα social media θα μπορούσε να βοηθήσει τις νέες γυναίκες να εκτιμήσουν εκ νέου το σώμα τους και τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η απάντηση είναι «ναι».
Πώς τα social media τροφοδοτούν τη δυσαρέσκεια και τις διατροφικές διαταραχές
Σκρολάροντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι εύκολο να κατανοήσει κανείς πώς τα social μπορούν να τροφοδοτήσουν διαταραχές που σχετίζονται με την εμφάνιση. Υπάρχουν ατελείωτες φωτογραφίες και βίντεο με γυναίκες που φαίνονται να έχουν το τέλειο σώμα, αψεγάδιαστο δέρμα και μεταξένια μαλλιά, γεγονός που μπορεί να κάνει άλλες γυναίκες να αισθάνονται πως πάντα κάτι τους λείπει. Αυτή η αίσθηση ότι δεν ανταποκρινόμαστε σε πολύ συγκεκριμένα πρότυπα μπορεί να οδηγήσει σε σωματική δυσαρέσκεια, ντροπή, ακόμα και διατροφικές διαταραχές.
Πολλές γυναίκες αναφέρουν ότι γνωρίζουν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν αυτόν τον αρνητικό αντίκτυπο στην εικόνα του σώματός τους και χρησιμοποιούν στρατηγικές όπως το «unfollowing» λογαριασμών που εστιάζουν στο σώμα σε μια προσπάθεια να μειώσουν τον αντίκτυπο. Αν και αυτό μπορεί να είναι ένα βήμα προς μια υγιή κατεύθυνση, το προτεινόμενο περιεχόμενο σε συνδυασμό με μια συνεχή ροή διαφημίσεων, καθιστούν αδύνατο τον πραγματικό έλεγχο του περιεχομένου της ροής.
Η έρευνα
Σε αυτή τη νέα μελέτη συμμετείχαν 66 φοιτήτριες οι οποίες δήλωσαν καθημερινοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που θα ήταν όμως πρόθυμες να τα κλείσουν για λίγες μέρες.
Η πρώτη φάση της μελέτης περιελάμβανε αξιολογήσεις ως προς τη σωματική ικανοποίηση και τη συνολική τους αυτοεκτίμηση. Οι συμμετέχουσες εγκατέστησαν επίσης μια εφαρμογή που θα παρακολουθούσε τη χρήση των social.
Αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες σε σχέση με την εμφάνισή σας, γιατί να μην δοκιμάσετε να κλείσετε για λίγο τα social media;
Στη συνέχεια, οι ερευνητές τις χώρισαν τυχαία σε δύο ομάδες: στην πειραματική στην οποία έλαβαν οδηγίες να κάνουν ένα διάλειμμα από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και στην ομάδα ελέγχου στην οποία οι γυναίκες θα χρησιμοποιούσαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως έκαναν συνήθως.
Μια εβδομάδα αργότερα, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γυναίκες που έκαναν ένα διάλειμμα από τα social εμφάνισαν βελτιώσεις στο κομμάτι της αυτοεκτίμησης και αυξημένη ικανοποίηση από την εικόνα του σώματός τους, ειδικά εκείνες που κινδύνευαν περισσότερο από τις αρνητικές επιπτώσεις των social.
Παρά τους περιορισμούς της μελέτης όπως το μικρό μέγεθος του δείγματος, τα αποτελέσματα είναι ελπιδοφόρα και υπονοούν μια αιτιολογική σχέση μεταξύ της απομάκρυνσης από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και της βελτίωσης της ψυχικής υγείας για τις νεαρές γυναίκες.
Όταν συναντήθηκαν με τους ερευνητές στη δεύτερη φάση της μελέτης, περισσότερες από τις μισές γυναίκες σε κατάσταση «διαλείμματος» είπαν ότι η αποφυγή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ήταν δύσκολη, αλλά έγινε ευκολότερη μετά από μερικές ημέρες. Οι συγγραφείς σημείωσαν επίσης ότι οι γυναίκες ανέφεραν ότι αντικατέστησαν τον χρόνο τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με συνήθειες πιο υγιεινές ή πιο ικανοποιητικές, όπως η συζήτηση με φίλους, το διάβασμα, η άσκηση και ο ύπνος.
Αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες σε σχέση με την εμφάνισή σας, γιατί να μην δοκιμάσετε να κλείσετε για λίγο τα social media; Σε αντίθεση με άλλες παρεμβάσεις ψυχικής υγείας, το διάλειμμα από τα social είναι δωρεάν και μπορεί να σας προσφέρει χρόνο για δραστηριότητες που σας κάνουν να νιώθετε χαρά, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες.