“Tα υψηλά ποσοστά ανεργίας των νέων, που παρουσιάζονται σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, έπρεπε να οδηγήσουν τα θεσμικά όργανα της Ευρώπης στην κήρυξη μιας κατάστασης ανώτατου συναγερμού, ανάλογης με αυτήν που προκάλεσαν οι τρομοκρατικές απειλές. Διότι και η ανεργία των νέων αποτελεί επίσης μια μακροπροθεσμη απειλή για το μέλλον της Ευρώπης” δήλωσε ο ευρωβουλευτής του Ποταμιού Γιώργος Γραμματικάκης.
Με μεγάλη επιτυχία, έγινε πρόσφατα στις Βρυξέλλες η “Διακοινοβουλευτική Συνάντηση για την Εκπαίδευση και τους Νέους” που οργάνωσε η Επιτροπή Πολιτισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στην συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι από τα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από οργανώσεις νεολαίας, αλλά και πολλοί ευρωβουλευτές. Σημαντική ήταν και η παρουσία των θεσμικών εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου. Ανάμεσα τους ο Επίτροπος για την Εκπαίδευση και τον Πολιτισμό Navracsics, και ο Υπουργός Παιδείας του Λουξεμβούργου – που προεδρεύει αυτή την στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση – Claude Meisch.
Στην παρέμβασή του, ο Ευρωβουλευτής του Ποταμιού και μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού κ. Γιώργος Γραμματικάκης είπε ανάμεσα σε άλλα τα εξής:
“Παρακολούθησα με προσοχή τις ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις των θεσμικών εκπροσώπων, αλλά και της προέδρου της Επιτροπής Πολιτισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Silvia Costa. Δεν αμφιβάλλω για τις προσπάθειες που γίνονται, είναι όμως ακόμα μακρύς ο δρόμος. Διότι, ενώ η οι ιθύνοντες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τονίζουν διαρκώς την σημασία του Πολιτισμού και της Παιδείας, τα διατιθέμενα κονδύλια δεν επαρκούν, ενώ ακόμα και το άκρως επιτυχημένο πρόγραμμα Erasmus συναντά ποικίλα χρηματοδοτικά και λειτουργικά προβλήματα. Είναι λοιπόν αναγκαίο από το στάδιο των μεγάλων λόγων να περάσουμε στην ειλικρίνεια και τον προβληματισμό. Στο πόσο δύσκολα είναι τα προβλήματα και στο πως η γραφειοκρατία και η ίδια η δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα καθιστά ακόμα πιο δυσεπίλυτα.
Στην πολυδύναμη όμως κρίση, που ταλανίζει την σημερινή Ευρώπη, και που προστέθηκε και η απειλή της τρομοκρατίας, η απάντηση πρέπει να είναι μία: Ευρύτερη και καλύτερη Παιδεία, μεγαλύτερη έμφαση στον πολιτισμό.
Σε αυτά τα πλαίσια αισθάνομαι χρέος να υπογραμμίσω μια οδυνηρή αλήθεια. Σε πολλές χώρες της Ευρώπης η ανεργία των νέων κινείται σε υψηλά επίπεδα, και τους οδηγεί στην απόγνωση και την άρνηση. Στην πατρίδα μου, την Ελλάδα, και με βάση τα επίσημα στοιχεία της Eurostat για το 2015, η ανεργία των νέων φτάνει το αδιανόητο 50,1%. Αυτή η κατάσταση – και συγγνώμη αν θα γίνω προκλητικός- έπρεπε να οδηγήσει την Ευρώπη στην κήρυξη του ανώτερου δυνατού επιπέδου συναγερμού, σε όλα τα θεσμικά της όργανα. Oπως ακριβώς έγινε στις Βρυξέλλες, λόγω της τρομοκρατικής απειλής. Η ανεργία των νέων είναι μια άλλη, διαφορετικής υφής απειλή, που υπονομεύει όμως επίσης το μέλλον της Ευρώπης.
Ας σημειωθεί ένα ακόμα χαρακτηριστικό γεγονός. Στις τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές του 2014, εψήφισαν μόνο το 28%, των νέων μεταξύ 18-24 ετών. Το ανησυχητικά χαμηλό αυτό ποσοστό συμμετοχής, δεν συνάδει με το γεγονός ότι 75% των φοιτητών νοιώθουν έντονα την Ευρωπαϊκή τους ταυτότητα. Υπάρχουν λοιπόν ευθύνες για το ότι, ενώ οι νέοι άνθρωποι είναι υπέρ της Ευρώπης, δεν ενδιαφέρονται για τις θεσμικές της διαδικασίες.
Είναι σαφές ότι αυτό που λείπει είναι ένα πραγματικό όραμα για την ίδια την Ευρώπη αλλά και για την παιδεία της. Δεν αρκεί λοιπόν μόνο να καταπολεμηθεί η ανεργία, δεν αρκεί ο καλύτερος συντονισμός, ούτε να αλλάξουν οι εκπαιδευτικές δομές. Λείπει η κινητήρια δύναμη της ιστορίας, που είναι οι ιδέες και οι άνθρωποι που τις εκφράζουν.
Παρά το μέγεθος των σημερινών προβλημάτων, θέλω να πω ότι παραμένω αισιόδοξος. Ο λόγος είναι απλός. Οι αξίες στις οποίες στηρίχθηκε το μεγάλο πείραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν δοκιμαστεί στην ιστορία και παραμένουν ακλόνητες. Η προώθηση τους και η δημιουργία ευσυνείδητων ευρωπαίων πολιτών, που θα αισθάνονται όντως ενωμένοι στην πολυμορφία τους είναι η δύσκολη πρόκληση της εποχής μας. Αν η παιδεία και ο πολιτισμός αποτελέσουν πάλι τα βασικά μας όπλα σε αυτήν την πορεία, είναι βέβαιο ότι η αυριανή Ευρώπη θα είναι καλύτερη. Οι πολλαπλοί τότε κίνδυνοι, που την απειλούν σήμερα, θα παραμεριστούν και θα δημιουργηθούν νέες και ζωογόνες προοπτικές.