Άκρως αντιδραστικές για τη φτωχομεσαία αγροτιά, το σύνολο των εργαζόμενων λαϊκών στρωμάτων και τη διατροφική αυτάρκεια της χώρας, είναι οι αλλαγές που επιφέρουν στην Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ τα μέχρι σήμερα τρία κείμενα προτάσεων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, αυτό του Συμβουλίου της Ευρώπης, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωκοινοβουλίου.
Οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν εκ νέου, επί αυτών των κειμένων στις 11 Απρίλη, με τον αρχικό σχεδιασμό να προέβλεπε την έναρξη της νέας ΚΑΠ από την 1η Γενάρη 2014, ωστόσο είναι πολύ πιθανό, εξαιτίας των εσωτερικών αντιθέσεων που αναπτύσσονται στα κυρίαρχα ευρωπαϊκά μονοπώλια, ο «τελικός συμβιβασμός» να παρατείνει την έναρξη του, έτσι κι αλλιώς, καταστροφικού «πακέτου» για τη μικρή αγροτιά, για την 1η Γενάρη 2015.
Ένα από τα στοιχεία που εισάγει η νέα ΚΑΠ αφορά την ανακατανομή των πόρων ανάμεσα στα κράτη – μέλη, με σκοπό την επίτευξη της λεγόμενης «εξωτερικής σύγκλισης». Η πρόταση που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο «τραπέζι» αναφέρει ότι όσα κράτη βρίσκονται κάτω από το 90% του μέσου όρου ενισχύσεων των 27 κρατών – μελών, τότε θα μεταφέρονται κονδύλια από τα πιο ευνοημένα κράτη – μεταξύ αυτών υποτίθεται είναι και η Ελλάδα – στα λιγότερο ευνοημένα. Με άλλα λόγια, μόνο από αυτό το μέτρο αναμένεται μία πρώτη περικοπή του συνολικού κονδυλίου που έχει να λαμβάνει η χώρα μας για το διάστημα 2014 (ή 2015) – 2020. Να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα συμφωνηθέντα, αν τελικά υπάρξει παράταση έναρξης της νέας ΚΑΠ, το έτος 2014 θα δοθούν τα ποσά που θα έπρεπε να δοθούν σύμφωνα με την «παλαιά» ΚΑΠ.
Το μεγάλο «χαντάκωμα», πάντως, της ελληνικής μικρομεσαίας αγροτιάς, παρά τα όσα εκ του αντιθέτου υποστηρίζει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, θα επέλθει με την εφαρμογή της λεγόμενης «πράσινης ενίσχυσης», δηλαδή την αποκοπή του 30% του συνολικού ποσού των άμεσων αγροτικών επιδοτήσεων που πλέον θα κατευθύνονται σε δράσεις που υποστηρίζουν τη λεγόμενη «πράσινη γεωργία». Με απλά λόγια, το 30% των χρημάτων που δίνονταν ως συνδεδεμένες ή αποσυνδεδεμένες ενισχύσεις στους Έλληνες παραγωγούς, πλέον θα κατευθύνεται υποχρεωτικά σε όσους τηρούν «προκαθορισμένες πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον». Όπως είναι η εναλλαγή καλλιεργειών, η διατήρηση των μόνιμων βοσκοτόπων και η διατήρηση εκτάσεων «οικολογικής εστίασης» (αναβαθμίδες, ακαλλιέργητες εκτάσεις, δάσωση κ.λπ.) και οι βιολογικές καλλιέργειες.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, αναφέρει ότι έχει αιτηθεί μια σειρά εξαιρέσεων για την ελληνική περίπτωση, όπως για παράδειγμα να προσμετρούνται ως «πράσινες εκτάσεις» οι αραιοφυτεμένοι ελαιώνες, ελαιώνες δηλαδή με λιγότερα από 25 δέντρα ανά στρέμμα. Το αν αυτό, όπως και μερικές ακόμη εξαιρέσεις, θα γίνουν αποδεκτές θα το δούμε στην πράξη, όμως ακόμη κι έτσι, δεν αλλάζει η πολιτική ουσία του ζητήματος που θέλει την άμεση μεταφορά κονδυλίων από την πραγματική παραγωγή σε δήθεν φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις. Το φαινόμενο, δηλαδή, ιδιωτικά δάση να χρηματοδοτούνται αφειδώς τη στιγμή που οι μικρομεσαίοι παραγωγοί θα κρατιούνται με τα νύχια στα χωράφια τους, θα ενταθεί ακόμη περισσότερο…
Παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα στα κράτη – μέλη να μεταφέρουν μέχρι και το 15% των συνολικών πόρων που τους αναλογούν από τον 1ο στο 2ο πυλώνα, δηλαδή από τις άμεσες ενισχύσεις στα προγράμματα ανάπτυξης της υπαίθρου. Η μέχρι σήμερα πείρα έχει αποδείξει ότι ειδικά ο 2ος πυλώνας, σε καμία περίπτωση δεν ενίσχυσε τους μικρούς παραγωγούς – ελάχιστες εξαιρέσεις αν υπάρχουν επιβεβαιώνουν τον κανόνα – παρά μόνο τις καθαρά καπιταλιστικές αγροτικές επιχειρήσεις που ενισχύονταν με ρευστό για να επενδύουν στη γεωργία. Τώρα, τα διατιθέμενα κονδύλια για τους καπιταλιστές αγρότες πολλαπλασιάζονται.
Οι άμεσες ενισχύσεις θα μειωθούν περαιτέρω μέσω της δημιουργίας, για πρώτη φορά, ενός νέου αποθεματικού ταμείου, το οποίο δημιουργείται για την αντιμετώπιση «έκτακτων κρίσεων» του γεωργικού τομέα, που θα αντλήσει κεφάλαια από τον 1ο πυλώνα (τις άμεσες ενισχύσεις δηλαδή). Υποτίθεται πως αν στο τέλος της περιόδου τα κονδύλια αυτά δε χρησιμοποιηθούν θα επιστραφούν στις άμεσες ενισχύσεις, μόνο που στο μεταξύ θα έχει μειωθεί κι άλλο η ρευστότητα για τους Έλληνες μικρομεσαίους παραγωγούς, που ήδη σήμερα βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση.