Σημαντικός είναι ο αριθμός των γυναικών στο Ρέθυμνο, που πήραν την απόφαση να «σπάσουν» τη σιωπή τους προκειμένου να ξεφύγουν από τον εφιάλτη της βίας μέσα στο στενό οικογενειακό τους περιβάλλον.
Οι γυναίκες κατάφεραν να αναζητήσουν βοήθεια και να λάβουν σημαντική υποστήριξη σε όλα τα επίπεδα, στο κέντρο συμβουλευτικής υποστήριξης γυναικών θυμάτων βίας του Δήμου Ρεθύμνου, το οποίο λειτουργεί υπό την αιγίδα της γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλλων τους τελευταίους μήνες.
Γυναίκες θύματα λεκτικής, συναισθηματικής, οικονομικής, ψυχολογικής και σεξουαλικής βίας στην προσπάθειά τους για μια νέα αρχή, χωρίς βία και πόνο, επισκέπτονται το κέντρο συμβουλευτικής υποστήριξης στο Ρέθυμνο, ορισμένες μάλιστα μετά από αρκετά χρόνια κακοποίησης, που σε αρκετές περιπτώσεις φαίνεται να τις ακολουθεί από την παιδική τους ηλικία.
Οι γυναίκες που γίνονται από νεαρή ηλικία αποδέκτες βίαιων συμπεριφορών χωρίς να λαμβάνουν την κατάλληλη υποστήριξη από το οικείο περιβάλλον, όπου συνήθως θα στραφούν πρώτα, φτάνουν στο κέντρο υποστήριξης αποδυναμωμένες και ταλαιπωρημένες, με αισθήματα παραίτησης και χωρίς καμία πίστη ότι ο κύκλος της βίας μπορεί κάποτε να σπάσει.
Ωστόσο, παρά το μεγάλο ψυχολογικό και αρκετές φορές, σωματικό κόστος που υφίστανται, η λειτουργία του κέντρου συμβουλευτικής υποστήριξης γυναικών θυμάτων βίας του δήμου Ρεθύμνης, έχει αντιμετωπίσει αποτελεσματικά περιπτώσεις μεγάλου αριθμού γυναικών με θετικά αποτελέσματα.
Η προϊσταμένη της κοινωνικής υπηρεσίας κ. Αλεξία Βαονάκη εξέφρασε την ικανοποίησή της όσον αφορά την αποτελεσματική αντιμετώπιση περιστατικών από το κέντρο, ενώ μιλώντας στην Κρητική Επιθεώρηση ανέφερε: «Παρόλο που το κέντρο λειτουργεί λίγους μόνο μήνες οπότε δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα στατιστικών στοιχείων, μπορούμε να πούμε ότι ο αριθμός των γυναικών που έχουν προσέλθει, είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που αναμέναμε, αν σκεφτεί κανείς πόσο κλειστή κοινωνία είναι το Ρέθυμνο και θεωρούσαμε ότι θα υπήρχε μια δυσκολία».
ΑΛΕΞΙΑ ΒΑΟΝΑΚΗ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΑΜΕ ΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ
Συγκεκριμένα όσον αφορά τα περιστατικά που διαχειρίστηκε το κέντρο στο διάστημα λειτουργίας του η κ. Βαονάκη αναφέρει:
«Τα αντιμετωπίσαμε σύμφωνα με τις αρχές και τους κανόνες της συμβουλευτικής. Υιοθετείται η συμβουλευτική του φύλου, δεν επιτρέπεται καμία διάκριση όσον αφορά την οικονομική, την κοινωνική θέση, το μορφωτικό επίπεδο, εθνικότητα και σεξουαλική ταυτότητα. Οι υπηρεσίες είναι δωρεάν, τηρείται ο κώδικας δεοντολογίας που αφορά στην προστασία των προσωπικών δεδομένων των γυναικών που απευθύνονται σε εμάς και το απόρρητο πάνω απ’ όλα.
Οι σύμβουλοι λειτουργούν ως μια διεπιστημονική ομάδα που συνεργάζονται για να βοηθήσουν τη γυναίκα να ενθαρρύνουν τη γυναίκα να πάρει αποφάσεις σημαντικές για τη ζωή της σύμφωνα με δικές της ανάγκες, αποφάσεις που πρέπει να πάρει η ίδια η γυναίκα και βέβαια φροντίζουν να την ενδυναμώσουν και να κάνει και πράξεις τελικά αυτές τις αποφάσεις. Το κέντρο έρχεται ακριβώς στο σημείο που οι γυναίκες χρειάζονται στήριξη και ενημέρωση ώστε να μην νιώθουν ότι είναι μόνες».
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ, ΛΕΚΤΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ
Μεγάλο ποσοστό των γυναικών στο Ρέθυμνο που απευθύνθηκαν στο κέντρο συμβουλευτικής υποστήριξης του δήμου φαίνεται, σύμφωνα πάντα με τις πρώτες εκτιμήσεις, να είναι γυναίκες που έχουν υποστεί ψυχολογική, λεκτική βία και συναισθηματικό εκφοβισμό, ενώ η δεύτερη πιο συνηθισμένη μορφή βίας που συναντά η επιστημονική ομάδα του κέντρου είναι η σωματική.
Με μικρότερη συχνότητα μεν, υπαρκτά δε είναι και τα περιστατικά σεξουαλικής βίας.
Συγκεκριμένα, η ψυχολόγος του κέντρου συμβουλευτικής υποστήριξης κ. Ιωάννα Αχυροπούλου αναλύει: «Πιο συχνά, εμείς στο κέντρο έχουμε δει γυναίκες στις οποίες ασκείται ψυχολογική βία, λεκτική ή μη λεκτική κακοποίηση, συναισθηματικός εκφοβισμός, ο άντρας δηλαδή χρησιμοποιεί τα παιδιά για να τη χειραγωγήσει, την ελέγχει οικονομικά κάτι που από μόνο του είναι μια ξεχωριστή μορφή βίας, δεν μπορεί να εργαστεί ή της δίνει πολύ λίγα χρήματα.
Η δεύτερη πιο συνήθης μορφή βίας που βλέπουμε είναι η σωματική κακοποίηση, χτυπήματα, σπρώξιμο, απειλές με μαχαίρι. Λιγότερο έχουμε αντιμετωπίσει περιστατικά σεξουαλικής βίας, ενδοοικογενειακά, εξαναγκασμό σε σεξουαλική πράξη παρά τη συναίνεση της. Η σεξουαλική βία θεωρείται και η απόπειρα των παραπάνω πράξεων. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις γυναικών που έχουμε αναλάβει, βλέπουμε ένα μείγμα όλων αυτών των μορφών βίας».
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε η κ. Αχυροπούλου, η χειραγώγηση του θύτη προς το θύμα επιτυγχάνεται με τον εκφοβισμό είτε ο εκφοβισμός αφορά την επιμέλεια των παιδιών, είτε την οικονομική εξάρτηση του θύματος από τον θύτη, είτε τον φόβο του κοινωνικού στιγματισμού ενώ σε αρκετές περιπτώσεις ο θύτης απειλεί τη σωματική ακεραιτότητα του θύματος.
Όπως εξήγησε η κ. Αχυροπούλου αρκετές είναι οι γυναίκες που έχουν ήδη προχωρήσει στη διαδικασία του διαζυγίου και χρειάζονται βοήθεια ως προς τη διαχείριση και αρκετές φορές ως προς την κατανόηση της κατάστασης στην οποία βρίσκονται.
Συγκεκριμένα η κ Αχυροπούλου πρόσθεσε: «Οι αντιδράσεις από την πλειοψηφία των γυναικών που έρχονται εδώ είναι ένα θέμα που έχει να κάνει με την κάθε μια ξεχωριστά. Οι γυναίκες λοιπόν που επισκέπτονται το κέντρο βρίσκονται συνήθως σε μια πολύ αρνητική κατάσταση, τα συναισθήματα είναι ποικίλα.
Υπάρχουν γυναίκες που έχουν ήδη προχωρήσει σε διαδικασία διαζυγίου όταν έρχονται εδώ και χρειάζονται στήριξη γιατί αντιλαμβάνονται πως σε αυτή τη φάση ακριβώς χρειάζονται μια επιπλέον βοήθεια. Υπάρχουν γυναίκες που έρχονται σε εμάς για να λύσουν κάποιες απορίες, να πάρουν κάποιες πληροφορίες για τη νομική διαδικασία στην οποία προχώρησαν.
Αντιλαμβανόμενες σε ποια κατάσταση βρίσκονται θα αποφασίσουν εντέλει να φύγουν και να αποχωρίσουν από το κακοποιητικό περιβάλλον στο οποίο ζουν».
«ΟΤΑΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΤΥΧΑΙΝΟΥΝ ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΑ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΤΟΥΣ»
Χαρακτηριστικό όμως είναι και το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός γυναικών που στρέφονται στην υπηρεσία του δήμου έχουν στραφεί και σε άλλες υπηρεσίες νωρίτερα, προκειμένου να απαλλαχτούν από την κακοποίηση και τη βία.
Το περιεχόμενο της ενημέρωσης που επιζητούν αφορά συνήθως πρακτικά ζητήματα όπως το να μπει φρένο στη βία που βιώνουν μέσω των αστυνομικών αρχών, ή ζητούν να ενημερωθούν για τα δικαιώματά τους σε ό,τι αφορά στην περιουσία και την επιμέλεια των παιδιών.
Μάλιστα, σύμφωνα με την κοινωνική λειτουργό του κέντρου κ. Έλια Αεράκη σπάνια οι γυναίκες αυτές θα επισκεφτούν νοσοκομείο και όταν το κάνουν θα προβάλλουν κάποια δικαιολογία για το πώς τραυματίστηκαν ενώ κύριο μέλημά τους θα είναι να διασφαλίσουν πως δεν έχουν υποστεί κάποια βλάβη από τον τραυματισμό. Παράλληλα, οι γυναίκες που για πρώτη φορά αποφασίζουν να μιλήσουν στο κέντρο υποστήριξης, σύμφωνα με τα στοιχεία, έχουν πιο άμεσα αποτελέσματα ώστε να πραγματοποιήσουν τον στόχο τους.
Συγκεκριμένα, για τα περιστατικά που έχουν διαχειριστεί μέσα από το κέντρο η κ. Αεράκη ανέφερε: «Η κάθε γυναίκα ξεχωριστά πραγματοποίησε το δικό της σχέδιο ασφάλειας που μόνο η ίδια μπορεί να γνωρίζει ποιο είναι το καλύτερο, το πιο ασφαλές για εκείνη και τα παιδιά της.
Πιο συγκεκριμένα άλλες προέβησαν στην κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων και στην αίτηση έκδοσης προσωρινής διαταγής για την προστασία της σωματικής ακεραιότητας των ίδιων και των παιδιών τους.
Κάποιες άλλες προσέφυγαν στο αστυνομικό τμήμα είτε για να καταθέσουν την κακοποίηση ή για να υποβάλουν μήνυση όπου σε αυτήn την περίπτωση η ποινική δίωξη γίνεται αυτεπάγγελτα.
Με αυτόν τον τρόπο κατάφεραν την επιβολή περιοριστικών μέτρων προς το θύτη όπως και την επιβολή ποινής. Όλες αυτές οι ενέργειες έχουν κάποιο κόστος και σε εμάς υπάρχουν γυναίκες που είναι άνεργες η οικονομικά εξαρτημένες. Γι’ αυτό το λόγο υπάρχει το ευεργέτημα πενίας το οποίο παρέχει τη δωρεάν κάλυψη όλης της νομικής εκπροσώπησης τους στο δικαστήριο.
Οι γυναίκες που αποφάσισαν να καταφύγουν στη φιλοξενία είναι λίγες στον αριθμό γιατί είναι γνωστό ότι η τοπική κοινωνία έχει πολύ ισχυρούς οικογενειακούς και φιλικούς δεσμούς. Όσες έκαναν αίτημα για φιλοξενία είχαν άλλο τόπο ή άλλη χώρα καταγωγής».
ΠΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΑΥΤΟ
Η ενημέρωση αλλά και η συμβουλευτική προσέγγιση κατά περίπτωση αποτελούν δυο βασικούς άξονες λειτουργίας του κέντρου συμβουλευτικής υποστήριξης γυναικών θυμάτων βίας στο Ρέθυμνο.
Το κέντρο υποστήριξης λειτουργεί με μια συγκεκριμένη διαδικασία, ενώ οι γυναίκες μπορούν να απευθύνονται σε αυτό είτε αυτοπροσώπως είτε τηλεφωνικά.
Παράλληλα, μέσω του κέντρου οι γυναίκες μπορούν να βοηθηθούν και στην προσπάθειά τους για αναζήτηση εργασίας, την ενημέρωση για το δικαίωμά τους σε παροχές και οτιδήποτε άλλο προκύπτει σύμφωνα με τις ανάγκες τους.
Πιο συγκεκριμένα η κοινωνιολόγος του κέντρου κ. Eύα Βασιλάκη αναφέρει τα εξής: «Η πρώτη συνεδρία πραγματοποιείται με την κοινωνιολόγο του κέντρου όπου καταγράφονται τα δημογραφικά στοιχεία της γυναίκας καθώς και το αίτημά της.
Στη συνέχεια παραπέμπεται στην κοινωνική λειτουργό του κέντρου για τη λήψη του κοινωνικού ιστορικού, την παροχή υπηρεσιών συμβουλευτικής υποστήριξης κοινωνικής ή ψυχολογικής φύσεως με την οπτική του φύλου, την εξωτερική παραπομπή της σε συνεργαζόμενους φορείς καθώς και την παραπομπή της στην ψυχολόγο του κέντρου εφ όσων υπάρχει ανάγκη για ψυχολογική στήριξη.
Η ψυχολόγος της υπηρεσίας παρέχει μέσα σε περιορισμένο αριθμό συνεδριών υπηρεσίες συμβουλευτικής στήριξης με την οπτική του φύλου που σκοπό έχουν την αναγνώριση των συναισθημάτων της γυναίκας, την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων στα θέματά της, την ενδυνάμωση καθώς και τη στήριξη της για την υλοποίηση των στόχων της.
Επιπλέον, παρέχεται δωρεάν νομική συμβουλευτική από νομικό σύμβουλο μέλος του δικηγορικού συλλόγου Ρεθύμνης».
Μάλιστα, σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο το κέντρο είναι σε θέση να παρέχει και διαμονή στη γυναίκα και στα παιδιά, κορίτσια μέχρι 18 ετών και αγόρια έως 12 ετών, σε έναν από τους 19 ξενώνες κακοποιημένων γυναικών που λειτουργούν στην Ελλάδα υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας ισότητας των φύλων σε συνεργασία με τους ενταγμένους στο πρόγραμμα Δήμους της χώρας που διαθέτει πανελλαδικά.
Προς το παρόν στο Ρέθυμνο η συγκεκριμένη ανάγκη δεν προκύπτει σε σημαντικό ποσοστό και όταν προκύπτει αφορά γυναίκες με άλλο τόπο ή χώρα προέλευσης όπως ανέφεραν οι υπεύθυνες της δομής, γεγονός που οφείλεται στους ισχυρούς οικογενειακούς δεσμούς που χαρακτηρίζει το Ρέθυμνο.
Η κ. Βασιλάκη υπογράμμισε συγκεκριμένα: «Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι υπηρεσίες που παρέχουν ξενώνες, διαμονή, διατροφή και ψυχοκινητική στήριξη είναι δωρεάν όπως είναι και στα κέντρα συμβουλευτικής. Τα μοναδικά έξοδα που ίσως να επιβαρυνθεί η γυναίκα αφορούν τη μετακίνησή της από και προς τους ξενώνες.
Υπάρχουν όμως και κάποιες γυναίκες που είτε είναι άνεργες είτε είναι οικονομικά εξαρτημένες από τους συντρόφους. Σε αυτήν την περίπτωση το κέντρο συμβουλευτικής μέσω διασύνδεσης που έχει πραγματοποιήσει και πραγματοποιεί με κοινωνικούς φορείς και υπηρεσίες του Δήμου Ρεθύμνης, συλλόγους γυναικών όπως και με την εκκλησία επιχειρεί την κάλυψη και αυτών των εξόδων για τη μετακίνησή τους».
ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
Η υπηρεσία μέχρι στιγμής έχει αντιμετωπίσει αποτελεσματικά έναν μεγάλο αριθμό περιστατικών ενώ στοχεύει άμεσα και στη διοργάνωση ενημερωτικών δράσεων που θα συμβάλλουν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση των κρουσμάτων βίας.
Παράλληλα, προωθείται, μέσα από τις διαδικτυακές πηγές της υπηρεσίας, ενημερωτικό υλικό προκειμένου οι γυναίκες, οι οποίες πέφτουν συστηματικά θύματα βίας, να μπορέσουν πιο εύκολα να αναγνωρίσουν τα σημάδια κακοποίησης και στη συνέχεια να βοηθηθούν σύμφωνα με τις δικές τους ιδιαίτερες ανάγκες.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως οι ενδιαφερόμενες γυναίκες μπορούν να ενημερωθούν για τη δομή αλλά και τις δράσεις στην σελίδα κοινωνικής δικτύωσης www.facebook.com/isotitavia.reth ή να επικοινωνήσουν με το κέντρο στο τηλέφωνο 2831056607 ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση isotitavia.reth@yahoo.gr.
Υπενθυμίζεται πως η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 λειτουργεί 24 ώρες και οι γυναίκες μπορούν να απευθύνονται για βοήθεια όταν βρίσκονται σε ανάγκη. Ενημερωτικό υλικό ωστόσο υπάρχει και στην ηλεκτρονική διεύθυνση antiviolence-net.eu.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΛΑΨΙΝΟΥ / goodnet.gr
