Ο χρόνος πιέζει. Το Σάββατο 23 Μαΐου, ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δήλωσε πως η χώρα του δεν θα δεχθεί άλλες «παράλογες απαιτήσεις» από τους πιστωτές της. Η Ελλάδα θα στερείται της απαραίτητης ρευστότητας για την αποπληρωμή του χρέους και τη μισθοδοσία των δημοσίων υπαλλήλων. Την Κυριακή, ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Βούτσης, δήλωσε πως η χώρα δεν διαθέτει το ποσό των 1,6 δις ευρώ που πρέπει να αποπληρώσει τον Ιούνιο στο ΔΝΤ. Χωρίς την ύπαρξη μιας συμφωνίας μέχρι τις 5 Ιουνίου και την καταβολή της δόσης που θα τη συνοδεύει, η χώρα κινδυνεύει με χρεοκοπία. Ο Υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, κρίνει εντούτοις πως οι συζητήσεις βρίσκονται σε καλό δρόμο.
Marie Charrel: Η κυβέρνησή σας θα συνάψει εγκαίρως μια συμφωνία με τους πιστωτές;
Γιώργος Σταθάκης: Πιθανότατα. Υπάρχει ακόμη διάσταση απόψεων σχετικά με το δημοσιονομικό πλεόνασμα, στο οποίο η χώρα μας πρέπει να στοχεύσει, την φορολογική πολιτική, την μεταρρύθμιση στις συντάξεις και το θέμα της αγοράς εργασίας. Όμως οι διαπραγματεύσεις αφορούν αυτά τα τέσσερα θέματα. Είναι ζήτημα εβδομάδων.
Marie Charrel: Τα – επώδυνα – μέτρα λιτότητας που άρχισαν να ισχύουν από το 2010, επέτρεψαν να αποκαταστήσετε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας;
Γιώργος Σταθάκης: Από τη στιγμή που μπήκαμε στο πρόγραμμα στήριξης, η Τρόικα θέλησε να επιλύσει το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας απαιτώντας την εσωτερική υποτίμηση. Πράγματι, οι μισθοί μειώθηκαν περισσότερο από 25% από το 2009. Εντούτοις, οι επιδόσεις μας στις εξαγωγές δεν βελτιώθηκαν. Αυτό αποδεικνύει πως οι αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας δεν οφείλονται στο υψηλό επίπεδο των μισθών, αλλά σε δομικά προβλήματα που η Τρόικα δεν εντόπισε και δεν αντιμετώπισε. Όπως για παράδειγμα, οι σχέσεις μεταξύ Κράτους και συγκεκριμένων ιδιωτικών συμφερόντων.
Marrie Charrel: Ποια είναι τα λάθη που διέπραξε κατά τη γνώμη σας η Τρόικα;
Γιώργος Σταθάκης: Απαίτησε από την Ελλάδα μια υπερβολικά γρήγορη και μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή. Καμία δυτική χώρα δεν έχει καταβάλει τόσο μεγάλες προσπάθειες όσες η δική μας σε αυτό το ζήτημα. Ακόμα χειρότερα η Τρόικα υποτίμησε το μέγεθος της ύφεσης, που επέφεραν τα μέτρα. Δεν έγινε τίποτα για να μειωθούν οι καταστροφικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη. Θα έπρεπε να είχαν προβεί σε πιο στοχευόμενες δημοσιονομικές περικοπές, οι οποίες θα ήταν καλύτερα σχεδιασμένες και θα συνοδεύονταν από μέτρα για την επιχειρηματική δραστηριότητα.
Marie Charrel: Η πιθανότητα ενός Grexit εμφανίζεται εκ νέου. Η χώρα θα μπορούσε να αντεπεξέλθει καλύτερα σε μια τέτοια περίπτωση;
Γιώργος Σταθάκης: Σίγουρα όχι. Η χώρα μας έχει ανάγκη να μείνει στην Ευρωζώνη, όμως με ένα καλύτερα οργανωμένο πρόγραμμα στήριξης. Το πρόγραμμα αυτό θα πρέπει να μας επιτρέψει να φθάσουμε σε ένα βαθμό ανάπτυξης, που θα εξασφαλίζει την βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών μας, ενώ ταυτόχρονα θα είναι κοινωνικά δίκαιο. Και το δημόσιο χρέος πρέπει να αναδιαρθρωθεί, με τις αποπληρωμές να είναι αντίστοιχες του βαθμού ανάπτυξης.
Marie Charrel: Οι ελληνικές επιχειρήσεις πλήττονται από τις φήμες περί «Grexit». Πώς μπορείτε να τις βοηθήσετε να αντισταθμίσουν τις απώλειες που έχουν καταγράψει από τον Ιανουάριο;
Γιώργος Σταθάκης: Η έλλειψη τραπεζικής ρευστότητας θα αντιμετωπιστεί από τη στιγμή που θα υπάρξει συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους. Η περιορισμένη ύφεση του πρώτου τριμήνου θα απαλειφθεί σύντομα, καθώς η οικονομία μας παρουσιάζει μια έντονη προοπτική ανάπτυξης. Η τουριστική περίοδος αναμένεται πολύ καλή, ο τομέας των θαλάσσιων μεταφορών αποτελεί μια ισχυρή κινητήρια δύναμη, οι μελλοντικές αυξήσεις μισθών θα ενισχύσουν την κατανάλωση.
Marie Charrel: Η διαφθορά, ως εσωτερικό φαινόμενο, απειλεί την πιθανότητα ανάπτυξης;
Γιώργος Σταθάκης: Για αυτόν ακριβώς το λόγο η καταπολέμηση αυτής της μάστιγας είναι μια από τις προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ. Έχουμε, ωστόσο, επίγνωση ότι η αλλαγή κουλτούρας και συνηθειών απαιτεί χρόνο.
Marie Charrel: Στο κόμμα σας, το ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχουν διιστάμενες απόψεις. Αυτό δεν αποτελεί εμπόδιο για τις ομαλές διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους;
Γιώργος Σταθάκης: Το κίνημα μας είναι πλούσιο σε ποικιλία. Αυτό δεν μας εμπόδισε να πάρουμε την εξουσία. Έτσι είναι η δημοκρατία και δεν υπάρχει λόγος να την αλλάξουμε. Από τη στιγμή που συμφωνούμε όλοι στο ουσιώδες: την ανάγκη να παραμείνουμε στο ευρώ αλλά και να αλλάξουμε την κατεύθυνση της ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής.
Marie Charrel: Τι χρειάζεται να αλλάξει;
Γιώργος Σταθάκης: Αρχικά ο ρόλος της ΕΚΤ, η οποία σε αντίθεση με τις υπόλοιπες μεγάλες κεντρικές τράπεζες δεν εκπληρώνει τον στόχο, δηλαδή αυτό του «δανειστή εσχάτης ανάγκης»: αυτό είναι ένα πρόβλημα σε περίοδο κρίσης. Στη συνέχεια, το πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής, το οποίο δεν είναι αρκετά ευέλικτο. Τέλος, η ευρωζώνη πρέπει να υιοθετήσει πολιτικές πιο ευνοϊκές για την ανάπτυξη.
Marie Charrel: Η κρίση ανέδειξε τις έντονες πολιτισμικές διαφορές, τα διαφορετικά σχέδια οικονομικής πολιτικής αλλά επίσης και το διαφορετικό ρυθμό ανάπτυξης μεταξύ βορρά και νότου στην ευρωζώνη. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες μια οικονομική ένωση πιστεύετε ότι είναι βιώσιμη;
Γιώργος Σταθάκης: Φυσικά, τα Κράτη-μέλη καταφέρνουν πάντα να βρεθούν γύρω από ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων, ώστε να υπάρξει ένας συμβιβασμός. Παρά την κρίση και την αύξηση των ανισοτήτων που παρατηρούνται κατά την ύφεση, είναι σημαντικό οι ευρωπαϊκοί λαοί να πιστέψουν ότι υπάρχει η δυνατότητα να παλέψουν μαζί για μια Ευρώπη της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής. Για κάθε πολιτικό πρόβλημα υπάρχει μια πολιτική απάντηση.
