Την Θερινή περίοδο η αέρια μάζα της Ερήμου της Σαχάρας η οποία αποτελείται από εξαιρετικά θερμό και ξηρό αέρα, απλώνεται Βόρεια, στην Μεσόγειο.Η Κρήτη πρώτος σταθμός αυτού του θερμού κύματος θα ήταν μια νεκρή περιοχή αφού η υψηλή καλοκαιρινή θερμοκρασία εξατμίζει την υγρασία του εδάφους. Οι Φθινοπωρινές βροχές δεν θα διόρθωναν την κατάσταση μια και το καλοκαίρι διαρκεί πολύ και η περίοδος χωρίς βροχόπτωση είναι αρκετά μεγάλη. Το ότι το νησί της Κρήτης είναι γόνιμο και με ικανοποιητική βλάστηση οφείλεται στο γεγονός πως τα «Μελτέμια» (Βόρειοι ημερήσιοι δροσεροί άνεμοι) του καλοκαιριού, χαμηλώνουν αισθητά την θερμοκρασία και καθαρίζουν την ατμόσφαιρα, με ευεργετικά αποτελέσματα στο μικροκλίμα της περιοχής.
Στα τέλη του καλοκαιριού οι Θερμές αέριες μάζες ξανακατεβαίνουν Νότια πίσω στις ερήμους της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η μάζα του αέρα της Σαχάρας εγκαταλείπει την Μεσόγειο η οποία τότε δέχεται – όπως και το σύνολο της Ευρώπης – τις βροχές που φέρνουν οι Δυτικοί άνεμοι που είναι φορτωμένοι με την υγρασία του Ατλαντικού.
Έτσι διατηρείται η λεπτή περιβαλλοντική ισορροπία που κρατά ζωντανό το νησί μας.
Το φετινό καλοκαίρι αισθητή ήταν η απουσία των «Μελτεμιών» που τουλάχιστον μέχρι σήμερα (μέσα Αυγούστου) είχε σαν αποτέλεσμα παρατεταμένους καύσωνες, υψηλές θερμοκρασίες και θολή ατμόσφαιρα.
Τι είναι τα μελτέμια
Τα μελτέμια είναι καλοκαιρινοί τοπικοί άνεμοι που εκδηλώνονται στις ελληνικές θάλασσες και κυρίως στο Αιγαίο. Η διεύθυνση των ανέμων αυτών στο βόρειο Αιγαίο είναι από ΒΔ. διευθύνσεις, στο κεντρικό από βόρειες και Β/Α, στο νότιο Αιγαίο και Κρητικό πέλαγος από ΒΔ., φθάνοντας μέχρι δυτικές διευθύνσεις κυρίως στη Ρόδο.
Οι αρχαίοι Έλληνες τον ονόμαζαν Ετήσιο (πληθ. Ἐτησίαι).
Οι “ετησίες” πνέουν από βόρεια κατεύθυνση ως ψυχρή μάζα με συνέπεια να δροσίζουν ευχάριστα το καλοκαίρι. Δημιουργούνται από ένα μεγάλο σύστημα υψηλών πιέσεων στα Βαλκάνια, βόρεια της Ελλάδας, και ένα μεγάλο σύστημα χαμηλών πιέσεων στην Μικρά Ασία και ανατολικά στη Μεσόγειο. Το χαμηλό σύστημα πιέσεων οφείλεται κυρίως στα μεγάλα θερμικά ανοδικά ρεύματα πάνω από την Ινδία όπου καθιστούν ένα μεγάλο θερμικό ελάχιστο πίεσης που εκτείνεται στο μέσον του καλοκαιριού μέχρι και την ανατολική Μεσόγειο.
Κατά το Μάιο προς αρχές Ιουνίου σημειώνονται ελαφροί βόρειοι άνεμοι, οι λεγόμενοι «πρόδρομοι» διάρκειας 2-3 εβδομάδων. Στη συνέχεια διακόπτονται προσωρινά τον Ιούνιο. Στο διάστημα αυτό πνέουν κατά διαλείμματα βόρειοι άνεμοι – εξ ου και “διαλείποντες άνεμοι”- με μικρή ένταση. Μια εβδομάδα αργότερα επαναρχίζουν τα λεγόμενα τότε μελτέμια που συνεχίζουν μέχρι τις αρχές του Οκτωβρίου, με μέση ένταση τα 6-7 μποφόρ.
Οι μάζες αέρος που κινεί το μελτέμι προέρχονται από την νότια Ρωσία. Με την πάροδό τους από την Ευρώπη ξηραίνονται και κάνουν αφενός τον ουρανό να φαίνεται καταγάλανος, αφετέρου δημιουργούν καλύτερες συνθήκες ορατότητας
Γενικά οι καιρικές συνθήκες που συνοδεύουν τα μελτέμια είναι: αίθριος ουρανός και κυματώδης θάλασσα. Αυτό επιβάλλει πολλές φορές τη διακοπή δρομολογίων μικρών σκαφών, ιδίως την ημέρα όπου και παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη ένταση και μάλιστα κατά τις ώρες της μεγαλύτερης τιμής θερμοκρασίας.
Minorland.blogspot.gr