Δεν φτάσαμε ακόμη να δημιουργούμε μυθικά τέρατα, όπως η μυθική Χίμαιρα με σώμα κατσίκας, κεφάλι λιονταριού και ουρά φιδιού, αλλά μάλλον προς τα εκεί οδεύουμε αργά αλλά σταθερά. Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι δημιούργησαν τα πρώτα χιμαιρικά έμβρυα χοίρων, τα οποία είναι κατά περίπου 0,001% ανθρώπινα, συνδυάζοντας κύτταρα και από τα δύο είδη.
Ο απώτερος στόχος των επιστημόνων είναι να δημιουργήσουν μέσα σε τέτοια υβριδικά ζώα ανθρώπινα όργανα (καρδιά, πάγκρεας, ήπαρ κ.α.) προοριζόμενα προςμεταμόσχευση σε ασθενείς. Όμως αυτή η προοπτική είναι ακόμη μακρινή, καθώς υπάρχουν πολλές τεχνικές δυσκολίες, όπως παραδέχθηκαν οι επιστήμονες (για να μην αναφέρουμε τους βιοηθικούς προβληματισμούς).
Για τη δημιουργία της χίμαιρας, ανθρώπινα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα εισήχθησαν σε έμβρυο χοίρου, το οποίο στη συνέχεια εμφυτεύθηκε σε μια γουρούνα για διάστημα έως ενός μήνα (μετά τα έμβρυα αφαιρέθηκαν για μελέτη, προτού υπάρξει γέννα). Προς το παρόν, η διαδικασία είναι ελάχιστα αποτελεσματική, καθώς, όπως έδειξαν τα πειράματα, από τα 2.075 έμβρυα που εμφυτεύθηκαν, μόνο τα 186 συνέχισαν να αναπτύσσονται μέσα στους θηλυκούς χοίρους.
Όμως, από την άλλη, υπήρξαν σαφείς ενδείξεις ότι τα ανθρώπινα κύτταρα ήταν λειτουργικά μέσα στους χοίρους, παρόλο που αποτελούσαν ένα μικρό μόνο μέρος του ζώου. Δεν υπάρχουν πάντως ακόμη ενδείξεις ότι τα ανθρώπινα κύτταρα ενσωματώνονται στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο των χοίρων (με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό από πλευράς νοημοσύνης).
«Είναι η πρώτη φορά που ανθρώπινα κύτταρα αναπτύσσονται μέσα σε ένα μεγάλο ζώο, αν μάλιστα σκεφτεί κανείς ότι άνθρωποι και χοίροι έχουν διαχωριστεί εξελικτικά εδώ και πολύ καιρό», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής καθηγητής Χουάν Κάρλος Ιζπιζούα Μπελμόντε του Ινστιτούτου Βιολογικών Επιστημών Salk της Καλιφόρνια, ο οποίος έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κυτταρικής βιολογίας “Cell”.
Όπως είπε ο ίδιος, «έγινε απλώς το πρώτο σημαντικό βήμα» και τόνισε ότι υπάρχει ακόμη «μεγάλη απόσταση», εωσότου καταστεί εφικτή η ανάπτυξη ανθρωπίνων οργάνων μέσα σε ζώα. Μέχρι τότε, η δημιουργία χιμαιρών θεωρείται χρήσιμη για τη δοκιμή νέων φαρμάκων προτού δοκιμασθούν σε ασθενείς, για την μελέτη νέων ανθρωπίνων ασθενειών, για την καλύτερη κατανόηση της ανάπτυξης των ανθρωπίνων εμβρύων κ.α.
Εκτός από τους χοίρους, οι αγελάδες φαίνονται ακόμη πιο κατάλληλο ζώο για τη δημιουργία χίμαιρας με τους ανθρώπους, επειδή η κύησή τους διαρκεί επίσης εννέα μήνες περίπου. Αντίθετα, η κύηση των χοίρων είναι πολύ πιο γρήγορη (διαρκεί λιγότερο από τέσσερις μήνες), με συνέπεια τα εμβρυικά κύτταρα του χοίρου να αναπτύσσονται με πολύ ταχύτερο ρυθμό από ό,τι τα ανθρώπινα. Στην περίπτωση όμως των αγελάδων ο ρυθμός ανάπτυξης είναι ίδιος.
Προς το παρόν, η έρευνα σε χίμαιρα ανθρώπου-ζώου δεν επιτρέπεται να δημιουργήσει έμβρυο που θα ζήσει για πάνω από ένα μήνα. Οι επιστήμονες δεν θεωρούν ότι είναι ώριμη η στιγμή για να αφήσουν να γεννηθούν τέτοιες χίμαιρες.
«Δεν πρέπει να κάνουμε οτιδήποτε η επιστήμη μπορεί να κάνει. Δεν ζούμε απομονωμένοι στο εργαστήριο, αλλά ζούμε με άλλους ανθρώπους και η κοινωνία πρέπει να αποφασίσει τι μπορούμε να κάνουμε», δήλωσε ο Μπελμόντε.
«Όταν ο κόσμος ακούει τη λέξη χίμαιρα, τη συσχετίζει πάντα με την ελληνική μυθολογία, υπάρχει πάντα αυτός ο φόβος. Όμως και οι άγγελοι είναι χίμαιρες, μπορεί να υπάρξει επίσης μια θετική εικόνα γι’ αυτά τα πλάσματα. Στόχος δεν είναι να δημιουργήσουμε ένα τέρας, αλλά να βοηθήσουμε λόγω της παγκόσμιας έλλειψης οργάνων για μεταμόσχευση», δήλωσε ο κύριος ερευνητής δρ Τζουν Γου.
Όμως οι σκεπτικιστές φοβούνται, μεταξύ άλλων, ότι η μεταφορά ανθρωπίνων χαρακτηριστικών σε ζώα θα υποβαθμίσει την αξιοπρέπεια των ανθρώπων, το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Αν και μερικοί -πιο απαισιόδοξοι για την ανθρώπινη φύση- θα προσέθεταν ότι μπορεί να υποβαθμιστεί και η αξιοπρέπεια των ζώων.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ