Του Γιώργου Παππού
Πιο εύκολες απολύσεις, ωράριο- λάστιχο, μικρότεροι μισθοί είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των εργασιακών σχέσεων, όπως αυτές διαμορφώνονται από το ξέσπασμα της κρίσης.
Παρά ταύτα, οι δανειστές και ειδικά το ΔΝΤ ετοιμάζονται για νέες απαιτήσεις, με στόχο την πλήρη ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας στο όνομα της ανταγωνιστικότητας.
Τα στοιχεία, όπως αποτυπώνονται σε τακτική έρευνα της ΕΚΤ για τη δυναμική των μισθών (Wage Dynamics Network) αναδεικνύουν την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η αγορά εργασίας και μάλιστα από τη σκοπιά των εργοδοτών- επιχειρήσεων, καταρρίπτοντας έτσι εκ προοιμίου τις όποιες ενστάσεις ή επιφυλάξεις για την ακρίβεια της δραματικής εικόνας. Οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους και περιγράφουν τι άλλαξε από το 2010, όταν ξέσπασε η κρίση και άρχισαν οι νομοθετικές παρεμβάσεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων:
- το 42% των επιχειρήσεων υποστηρίζει ότι οι ομαδικές απολύσεις έγιναν λιγότερο ή πολύ λιγότερο δύσκολες
- το 46% δίνει ανάλογη απάντηση για τις ατομικές απολύσεις
- το 42% των εργοδοτών θεωρεί ότι έγινε πιο εύκολη η αναπροσαρμογή των ωραρίων
- το 46% υποστηρίζει ότι έγινε λιγότερο ή πολύ λιγότερο δύσκολη η αναπροσαρμογή των μισθών στους εργαζόμενους τους
- το 57% θεωρεί πιο εύκολη υπόθεση τη χορήγηση χαμηλότερων μισθών στις νέες προσλήψεις
Και για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για το τι ακριβώς έφεραν οι νομοθετικές παρεμβάσεις των τελευταίων ετών που υπαγόρευσαν ή μάλλον επέβαλαν οι δανειστές, τα στοιχεία της έρευνας μιλάνε από μόνα τους:
- το 84% των επιχειρήσεων αποδίδει τη μεγαλύτερη ευκολία των ομαδικών απολύσεων στις νομοθετικές αλλαγές
- το 50% δίνει ανάλογη απάντηση αναφορικά με τις ατομικές απολύσεις
- το 51% δηλώνει ότι οι νομοθετικές αλλαγές διευκόλυναν την ελαστικοποίηση στα ωράρια εργασίας
- το 53% δίνει ανάλογη απάντηση για τους χαμηλότερους μισθούς στους νεοπροσλαμβανόμενους, ενώ το ποσοστό για τους ήδη εργαζόμενους πέφτει στο 34% καθώς μεγαλύτερη βαρύτητα (41%) δίνουν στη συμπεριφορά των εργαζομένων (σ.σ. “φωτογραφία” της άνθισης των ατομικών συμβάσεων)
Ειδικά όσον αφορά στην πρακτική της μείωσης των μισθών, το γενικό συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι οι αποδοχές θα αργήσουν να ακολουθήσουν τους ρυθμούς ανάκαμψης και να επιστρέψουν τα προ κρίσης επίπεδα, σημειώνοντας ότι την περίοδο 2010- 2013 παρατηρήθηκε μεγάλη ανομοιογένεια ανά κράτος- μέλος ως προς τις μειώσεις μισθών. Συγκεκριμένα, το υψηλότερο ποσοστό καταγράφεται στην Ελλάδα, καθώς το 55% των επιχειρήσεων προχώρησε σε μειώσεις των ονομαστικών αποδοχών και ακολουθεί η Κύπρος με 37% και η Κροατία με 25%. Στο άλλο βρίσκονται το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, η Ουγγαρία, η Ολλανδία, όπου λιγότερες από το 2% των επιχειρήσεων προχώρησαν σε μειώσεις μισθών, δείγμα του ότι παρά την ευρωπαϊκή κρίση, μόνο οι επιχειρήσεις στις σοβαρά “χτυπημένες” χώρες έλαβαν τέτοια μέτρα.
Η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος είναι ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις υπέστησαν τα μεγαλύτερα σοκ: το 71% αναφέρουν ότι υπέστησαν κραχ ζήτησης και το 66% περιορισμένη πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση, απέχοντας… έτη φωτός από τις επιχειρήσεις σε χώρες που μπήκαν σε Μνημόνιο (Κύπρος) ή υπό αυστηρή επιτήρηση λόγω τραπεζικής κρίσης (Ισπανία).
Το… κερασάκι στην τούρτα είναι το πώς ακριβώς λειτουργούν οι κρατικοί φορείς έτσι ώστε να παράσχουν επαρκή προστασία και να εφαρμόζουν αυτούς τους έστω υποτυπώδεις κανόνες ρύθμισης της αγοράς εργασίας. Το βασικό συμπέρασμα από τη μέτρηση της κυβερνητικής αποτελεσματικότητας, την ποιότητα του ρυθμιστικού πλαισίου, την εφαρμογή των νόμων και τον έλεγχο της διαφθοράς, είναι ότι η Ευρωζώνη υπολείπεται και των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ιαπωνίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Πού βρίσκεται η Ελλάδα στην εσωτερική μέτρηση των χωρών της Ευρωζώνης; Στην τελευταία θέση, με σχεδόν μηδενική βαθμολογία!!!
