Σοβαρές καταγγελίες για διώξεις μεταναστών με ελλιπή στοιχεία, χωρίς επαρκή διερμηνεία και με την απειλή εξοντωτικών ποινών

Στην αίθουσα των δικαστηρίων οδηγήθηκαν το πρωί της Τρίτης δέκα μετανάστες, κατηγορούμενοι για διακίνηση ανθρώπων – μια από τις βαρύτερες κατηγορίες που μπορεί να απαγγελθεί σε ανθρώπους που επιχειρούν να φτάσουν στην Ευρώπη αναζητώντας ασφάλεια και αξιοπρέπεια.

Η δίκη πραγματοποιήθηκε υπό τη σκιά αντιδράσεων, καθώς στο δικαστήριο είχαν συγκεντρωθεί πολίτες, ζητώντας να σταματήσει η ποινικοποίηση της μετανάστευσης και να αναθεωρηθεί το πώς ορίζεται ο «διακινητής». Σε σχετικό κείμενο αναφέρεται ότι οι πραγματικοί εγκέφαλοι των κυκλωμάτων διακίνησης παραμένουν στο απυρόβλητο, ενώ στο εδώλιο οδηγούνται άνθρωποι που απλώς βρέθηκαν σε μια βάρκα και, συχνά υπό την απειλή του θανάτου, αναγκάστηκαν να πιάσουν το τιμόνι ή να βοηθήσουν για να σωθούν οι ίδιοι και οι υπόλοιποι επιβαίνοντες.

Ουσιαστικά, όπως καταγγέλλεται, το εάν κάποιος οδηγήσει προσωρινά τη βάρκα ή καλέσει σε βοήθεια μπορεί να θεωρηθεί επαρκής λόγος για να κατηγορηθεί για διακίνηση. «Δεν κατηγορούνται όσοι στελεχώνουν τα μαφιόζικα κυκλώματα, αλλά όσοι βοήθησαν να μη βουλιάξει η βάρκα», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Επιπλέον, γίνεται λόγος για ένα ανησυχητικό μοτίβο, σύμφωνα με το οποίο διακινητές βαφτίζονται οι επιβαίνοντες που αποτελούν μειοψηφία ως προς την εθνικότητα κάθε διαδρομής. Ιδιαίτερα, καταγγέλλεται πως συχνά στοχοποιούνται Σουδανοί έφηβοι, οι οποίοι βρίσκονται σε απόλυτα ευάλωτη θέση.

Καταγγελίες για έλλειψη διερμηνείας και νομικής εκπροσώπησης

Ένας πολίτης που συμμετείχε στη συγκέντρωση διαμαρτυρίας ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Το ελληνικό κράτος εγκληματοποιεί τη μετανάστευση. Από τη στιγμή που φτάνει μια βάρκα, πρέπει να βρεθεί διακινητής. Συχνά δεν υπάρχει ούτε διερμηνέας. Οι αποφάσεις βασίζονται σε βίντεο από κατασχεμένα κινητά που επιστρέφονται αργότερα στη Μαλακάσα. Έτσι αποφασίζουν ποιος είναι ο διακινητής».

Η έλλειψη διερμηνέων, τόσο στα δικαστήρια όσο και στις δομές φιλοξενίας και τις υπηρεσίες ασύλου, επισημαίνεται ως ένα από τα πιο κρίσιμα προβλήματα. Ακόμα και όταν υπάρχει διερμηνεία, αυτή φέρεται να είναι πρόχειρη ή ανεπαρκής, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η δίκαιη απονομή δικαιοσύνης.

Αποδοχή ενοχής υπό πίεση για ελαφρύτερη ποινή

Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός –όπως αναφέρεται από παρόντες στη διαδικασία– ότι αρκετοί από τους κατηγορούμενους αναγκάζονται να αποδεχτούν ενοχή, παρότι είναι αθώοι. Αυτό συμβαίνει στο πλαίσιο διαπραγμάτευσης με την έδρα, με στόχο να αποφύγουν ποινές εκατοντάδων ετών και να περιοριστούν σε ποινές 3-4 ετών, τις οποίες μπορούν να εκτίσουν και να ελευθερωθούν.

Η ελληνική νομοθεσία θεωρεί ότι ο διακινητής πρέπει να βρίσκεται μέσα στη βάρκα, γεγονός που –σύμφωνα με νομικούς και οργανώσεις– στρεβλώνει την πραγματικότητα και οδηγεί στη δίωξη ανθρώπων που δεν σχετίζονται με εγκληματικά δίκτυα. Η απουσία διάκρισης μεταξύ επιβατών και πραγματικών διακινητών επιβαρύνει το σύστημα και οδηγεί στην άδικη καταδίκη δεκάδων μεταναστών ετησίως.

Η απουσία επαρκούς νομικής εκπροσώπησης, η ανεπάρκεια διερμηνείας και η ελλιπής πρόσβαση σε πληροφορίες για τα δικαιώματα των κατηγορουμένων, αποτελούν μελανές σελίδες σε ένα σύστημα που φέρεται να παραβιάζει θεμελιώδεις αρχές του κράτους δικαίου.