Τι θα γίνει εάν το Ιράν χρησιμοποιήσει το Ισραήλ για να εκδικηθεί τις ΗΠΑ; Το ενδεχόμενο φαντάζει μακρινό. Η Τεχεράνη άλλωστε δεν φαίνεται να έχει άμεσο συμφέρον από μία ένοπλη αντιπαράθεση. Αλλά τίποτα δεν αποκλείεται.
Πουθενά αλλού στον κόσμο η εκτέλεση του ιρανού στρατηγού Γκασέμ Σουλεϊμανί από το στρατό των ΗΠΑ δεν προκάλεσε μεγαλύτερη χαρά και ανακούφιση από ότι στο Ισραήλ. Ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου επαίνεσε με υπερβολικό τρόπο τον πιο στενό του εταίρο, τον πρόεδρο Τραμπ, για την «αποφασιστική», ισχυρή και ταχυτάτη αντίδραση εναντίον του προαιώνιου εχθρού της χώρας του. «Ο Σουλεϊμανί έχει σχεδιάσει και εκτελέσει πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις σε ολόκληρη την Εγγύς Ανατολή και αλλού» δήλωσε την περασμένη Κυριακή ο Νετανιάχου.
Τα διάφορα σενάρια
«Ο Σουλεϊμανί υπήρξε αναμφισβήτητα κεντρικός υποκινητής όλων των προσπαθειών του Ιράν να εγκατασταθεί στρατιωτικά στην περιοχή και να τροφοδοτήσει με όπλα τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως η Χεζμπολάχ, η Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ» υποστηρίζει ο Ραζ Τσιμτ, ειδικός σε θέματα Ιράν στο Ινστιτούτο Σπουδών Εθνικής Ασφάλειας στο Τελ Αβίβ. Ο θάνατός του θεωρείται βέβαια ότι θα αδρανοποιήσει εν πρώτοις τους εχθρούς του Ισραήλ. ¨Όμως μπορεί η χώρα να γίνει στόχος πράξεων εκδίκησης της Τεχεράνης; «Είναι ένα ενδεχόμενο που κανείς ισραηλινός αρχηγός δεν μπορεί να αγνοήσει» λέει ο Μέρι Γαβενταφάρ, επίσης καλός γνώστης του Ιράν.
«Αλλά δεν νομίζω ότι βρισκόμαστε πάνω-πάνω στον κατάλογο με τους στόχους του ιρανικού καθεστώτος». Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ισραήλ επρόκειτο να συνεδριάσει χθες το απόγευμα με θέμα τις επιπτώσεις από τη θανάτωση του ιρανού αξιωματούχου. Στην ημερήσια διάταξη υπάρχει το ερώτημα, πώς θα μπορούσε το Ισραήλ να προστατευτεί από πιθανές πράξεις αντιποίνων εναντίον ισραηλινών στόχων. Και οι δύο ειδικοί θεωρούν πάντως ότι άμεση επίθεση κατά του Ισραήλ δεν συμπεριλαμβάνεται προς το παρόν στα συμφέροντα της Τεχεράνης. Σε περίπτωση όμως που επιτεθούν, «τότε θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν έναν αποφασισμένο αντίπαλο» λέει ο Γαβεντανφάρ.
Κατά τον Ραζ Τσιμτ το πράγμα θα ήταν διαφορετικό, εάν ακολουθούσε ένοπλη σύγκρουση ανάμεσα στη Ουάσιγκτον και την Τεχεράνη. «Μόνο στην περίπτωση κλιμάκωσης που θα οδηγούσε σε άμεση αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, θα μπορούσε να συμπαρασύρει και το Ισραήλ», υποστηρίζει. Κανείς στη χώρα δεν αμφισβητεί τη διεθνή νομιμότητα της επίθεσης εναντίον του ιρανού στρατηγού. Ο Μάθιου Λέβιτ από το Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον αποκαλεί τον Σουλεϊμανί «πρίγκιπα της ιρανικής τρομοκρατίας». Θεωρούνταν ο θεωρητικός και η κινητήρια δύναμη της ιρανικής επεκτατικής πολιτικής με στόχο τη δημιουργία άξονα κρατών από το Λίβανο στη Μεσόγειο, μέσω της Συρίας και του Ιράκ μέχρι την Τεχεράνη. Υπό την ηγεσία του εξάπλωσε την στρατιωτική επιρροή του Ιράν μέχρι τα σύνορα του Ισραήλ.
Δεν θα επηρεάσει τις εκλογές
Ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για τους ισραηλινούς στρατιωτικούς είναι οι μαχητές της Χεζμπολάχ, που πολεμούν με τον συριακό κυβερνητικό στρατό. Σύμφωνα με πληροφορίες από τον ισραηλινό στρατό η σιιτική οργάνωση διαθέτει οπλοστάσιο 130.000 πυραύλων, που θα μπορούσαν να πλήξουν το Ισραήλ από γωνιά σε γωνιά. Τελευταίο περιστατικό ήταν το 2006. Εδώ και χρόνια προετοιμάζεται το Ισραήλ για μια νέα αντιπαράθεση, που ίσως θα μπορούσε να πυροδοτήσει ο θάνατος του Σουλεϊμανί. Σε κάθε περίπτωση το Ισραήλ έχει θέσει τις ένοπλες δυνάμεις της σε ύψιστη ετοιμότητα και έχει κλείσει για λόγους ασφαλείας την περιοχή για χιονοδρομίες στο όρος Ερμών, στα υψώματα του Γκολάν. Αλλά και οι παλαιστινιακές οργανώσεις Χαμάς και ισλαμική Τζιχάντ στη Λωρίδα της Γάζας είναι σύμμαχοι του Ιράν. Θεωρείται βέβαια απίθανο ότι θα κλιμακωθεί η διένεξη των Ισραηλινών με τους Παλαιστίνιους λόγω του Σουλεϊμανί. «Είμαστε σε διαδικασία να επιτύχουμε με τη Χαμάς συμφωνία για μια μακροπρόθεσμη συμφωνία εκεχειρίας» τονίζει ο Γαβεντανφάρ. «Δεν νομίζω ότι οι κάτοικοι της Γάζας θέλουν να ρισκάρουν πόλεμο με το Ισραήλ επειδή σκοτώθηκε ο ιρανός αξιωματούχος, ακόμη κι αν έχουν εξοργιστεί».
Πώς θα επιδράσουν οι νέες δραματικές εξελίξεις στην Εγγύς Ανατολή την εσωτερική πολιτική του Ισραήλ; Η μικρή αυτή χώρα διανύει αυτήν την περίοδο την πιο δύσκολη πολιτική κρίση στην ιστορία της. Στις 2 Μαρτίου οι πολίτες καλούνται για τρίτη φορά μέσα σε ένα χρόνο στις κάλπες. Τις δύο προηγούμενες φορές τα κόμματα δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν σε βιώσιμη κυβέρνηση συνασπισμού. Το θέμα Ιράν με το πυρηνικό του πρόγραμμα βρίσκεται εδώ και πολλά χρόνια πολύ ψηλά στην ατζέντα του Νετανιάχου. Ο ίδιος πολύ ευχαρίστως εμφανίζεται ως η προσωποποίηση της ασφάλειας. Θα μπορούσε άραγε η περιφερειακή κρίση να δώσει νέα δύναμη στον πολιτικά αποδυναμωμένο πρωθυπουργό λόγω των κατηγοριών για διαφθορά; Η απάντηση είναι αρνητική, υποστηρίζει ο Γαβεντανφάρ. Διότι η εκτέλεση του Σουλεϊμανί δεν τίθεται εν αμφιβόλω και η αντιπολίτευση την χαιρετίζει. Με λίγα λόγια οι ειδικοί πιστεύουν ότι δεν θα επηρεάσει καθοριστικά την έκβαση των νέων βουλευτικών εκλογών.