Γράφει ο Παναγιώτης Ξηρουχάκης | Η δυστοπία αποτελεί ένα παρακλάδι της επιστημονικής φαντασίας που το διακρίνει το έντονο πολιτικό στοιχείο. Η σχέση βέβαια πολιτικής και επιστημονικής φαντασίας είναι πολύ ισχυρή. Η μοντέρνα πολιτική και η επιστημονική φαντασία μοιάζουν με παιδιά που μεγάλωσαν μαζί (αν και σε αυτούς που οι γνώσεις τους για επιστημονική φαντασία περιορίζονται σε χολιγουντιανές παραγωγές αυτό φαντάζει απίθανο). Από τo ξεκίνημα της επιστημονικής φαντασίας και συγκεκριμένα από τα μέσα του 19ου αιώνα, όπου το συγκεκριμένο λογοτεχνικό ρεύμα κάνει την εμφάνιση του σαν διακριτός κλάδος του φανταστικού, οι πολιτικές αναφορές που συναντάμε στα κλασσικά έργα αυτού του ρεύματος δεν είναι αμελητέες.
Πιο συγκεκριμένα ο κατά πολλούς παιδικός συγγραφέας (λαθεμένα κατά την προσωπική μου άποψη) και πατέρας της επιστημονικής φαντασία Ιούλιος Βερν αφήνει να διαφανούν στο έργο του κάποιες πολιτικές απόψεις. Ήταν ανθρωπιστής δημοκράτης με συμπάθεια για τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της εποχής του. Η συμπάθεια με την οποία παρουσιάζει στο «Είκοσι χιλιάδες λεύγες κάτω από τη θάλασσα» τον κλασσικό αρνητικό ήρωα του, τον κάπτεν Νέμο είναι ενδεικτική. Ο εκδικητής καπετάνιος που πολεμά λυσσαλέα και μέχρι το τέλος τον αγγλικό ιμπεριαλισμό είναι ένα φουτουριστικό (μην ξεχνάμε ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν υποβρύχια) κράμα ατομικού μηδενισμού (υπάρχει η θεωρία ότι ο Νίτσε είχε επηρεάσει τον Ιούλιο Βέρν στη δημιουργία αυτού του ήρωα) και αντιμπεριαλιστικών απόψεων.
Πάραυτα ο Βερν είναι υπεραισιόδοξος για το μέλλον της ανθρωπότητας και πιστεύει ότι η τεχνολογία και η επιστήμη οδηγούν την ανθρωπότητα σε ένα χρυσό μέλλον.
Ο πατέρας της σκοτεινής επιστημονικής φαντασίας όμως είναι ο G.Wells. Ένας ουτοπικός σοσιαλιστής βαθιά ανθρωπιστής που προειδοποιεί με όλα τα έργα του τον πλούσιο δυτικό κόσμο για τις συνέπειες που θα έχει η εκμετάλλευση των αδυνάτων από τους δυνατούς. Για παράδειγμα στο θρυλικό «Ταξίδι στο χρόνο» οι υποχθόνιοι που τρώνε τους χαζούς κατοίκους της μελλοντικής αυτής γης δεν είναι άλλοι από τους απογόνους της εργατικής τάξης που διωχτήκαν κάποτε στο παρελθόν από τους πλούσιους στον κάτω κόσμο. Αποτέλεσμα είναι αυτοί να γίνουν κανίβαλοι και να εκδικούνται φρικτά τους απογόνους της ανώτερης τάξης όταν επισκέπτονται την πάνω γη.
O G.Wells μιλάει για ένα σκοτεινό μέλλον και ανοίγει το δρόμο για να αναδυθεί το λογοτεχνικό ρεύμα της δυστοπίας.
Η δυστοπία είναι το είδος επιστημονικής φαντασίας που ασχολείται με τον μελλοντικό θρίαμβο του κράτους εις βάρος της ελευθερίας των πολιτών και την πλήρη αποδόμηση της κοινωνίας από τον φόβο της εξουσίας. Πολλοί συγγραφείς έχουν ασχοληθεί με το είδος με πιο επιφανείς τον Philip Dick και τον Βallard. ;Ένα από τα πρώτα έργα δυστοπίας είναι το «We» (1921) του Ρώσου Υevgery Zamyatin. Είναι το έργο το οποίο επηρέασε το αριστούργημα του είδους «1984» του Όργουελ.
Πιστεύω ότι είναι ίσως το μόνο είδος λογοτεχνίας που έχει τόσο πολύ δικαιωθεί από τις ιστορικές εξελίξεις τις οποίες με έμμεσο ή άμεσο τρόπο προέβλεψε. Η «δημοκρατία» του καπιταλιστικού παραδείσου (με τα γκέτο των απόκληρων και την αυξανόμενη αστυνομοκρατία) λίγο απέχει από τη μελλοντική κοινωνία του «1984» ή του «Brave new world». Η δυστοπία αποτελεί την κατεξοχήν πολιτική κατάληξη της επιστημονικής φαντασίας.
Το απολυταρχικό αντι-όραμα του Yevgery Zamyatin
Η σχέση πολιτικής και επιστημονικής φαντασίας είναι πολύ ισχυρή. Η μοντέρνα πολιτική και η επιστημονική φαντασία είναι παιδιά που μεγάλωσαν μαζί (αν και σε αυτούς που οι γνώσεις τους για επιστημονική φαντασία περιορίζονται σε χολιγουντιανές παραγωγές αυτό φαντάζει απίθανο). Από τo ξεκίνημα της επιστημονικής φαντασίας και συγκεκριμένα από τα μέσα του 19ου αιώνα, όπου το συγκεκριμένο λογοτεχνικό ρεύμα κάνει την εμφάνιση του σαν διακριτός κλάδος του φανταστικού, οι πολιτικές αναφορές που συναντάμε στα κλασσικά έργα αυτού του ρεύματος δεν είναι αμελητέες.
Πιο συγκεκριμένα ο κατά πολλούς παιδικός συγγραφέας (λαθεμένα κατά την προσωπική μου άποψη) και πατέρας της επιστημονικής φαντασία Ιούλιος Βερν αφήνει να διαφανούν στο έργο του κάποιες πολιτικές απόψεις. Ήταν ανθρωπιστής δημοκράτης με συμπάθεια για τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της εποχής του. Η συμπάθεια με την οποία παρουσιάζει στο
«Είκοσι χιλιάδες λεύγες κάτω από τη θάλασσα» τον κλασσικό αρνητικό ήρωα του, τον κάπτεν Νέμο είναι ενδεικτική. Ο εκδικητής καπετάνιος που πολεμά λυσσαλέα και μέχρι το τέλος τον αγγλικό ιμπεριαλισμό είναι ένα φουτουριστικό (μην ξεχνάμε ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν υποβρύχια) κράμα ατομικού μηδενισμού (υπάρχει η θεωρία ότι ο Νίτσε είχε επηρεάσει τον Ιούλιο Βέρν στη δημιουργία αυτού του ήρωα) και αντιμπεριαλιστικών απόψεων. Πάραυτα ο Βερν είναι υπεραισιόδοξος για το μέλλον της ανθρωπότητας και πιστεύει ότι η τεχνολογία και η επιστήμη οδηγούν την ανθρωπότητα σε ένα χρυσό μέλλον.
Ο πατέρας της σκοτεινής επιστημονικής φαντασίας όμως είναι ο G.Wells. Ένας ουτοπικός σοσιαλιστής βαθιά ανθρωπιστής που προειδοποιεί με όλα τα έργα του τον πλούσιο δυτικό κόσμο για τις συνέπειες που θα έχει η εκμετάλλευση των αδυνάτων από τους δυνατούς. Για παράδειγμα στο θρυλικό «Ταξίδι στο χρόνο» οι υποχθόνιοι που τρώνε τους χαζούς κατοίκους της μελλοντικής αυτής γης δεν είναι άλλοι από τους απογόνους της εργατικής τάξης που διωχτήκαν κάποτε στο παρελθόν από τους πλούσιους στον κάτω κόσμο. Αποτέλεσμα είναι αυτοί να γίνουν κανίβαλοι και να εκδικούνται φρικτά τους απογόνους της ανώτερης τάξης όταν επισκέπτονται την πάνω γη. Ο G.Wells μιλάει για ένα σκοτεινό μέλλον και ανοίγει το δρόμο για να αναδυθεί το λογοτεχνικό ρεύμα της δυστοπίας.
Η δυστοπία είναι το είδος επιστημονικής φαντασίας που ασχολείται με τον μελλοντικό θρίαμβο του κράτους εις βάρος της ελευθερίας των πολιτών και την πλήρη αποδόμηση της κοινωνίας από τον φόβο της εξουσίας. Πολλοί συγγραφείς έχουν ασχοληθεί με το είδος με πιο επιφανείς τον Philip Dick και τον Βallard. Το πρώτο έργο δυστοπίας είναι ουσιαστικά το «We» (1921) του Ρώσου Υevgery Zamyatin. Είναι το έργο το οποίο επηρέασε το αριστούργημα του είδους «1984» του Όργουελ.
Πιστεύω ότι είναι ίσως το μόνο είδος λογοτεχνίας που έχει τόσο πολύ δικαιωθεί από τις ιστορικές εξελίξεις τις οποίες με έμμεσο ή άμεσο τρόπο προέβλεψε. Η «δημοκρατία» του καπιταλιστικού παραδείσου (με τα γκέττο των απόκληρων και την αυξανόμενη αστυνομοκρατία) λίγο απέχει από τη μελλοντική κοινωνία του «1984» ή του «Brave new world». Η δυστοπία αποτελεί την κατεξοχήν πολιτική κατάληξη της επιστημονικής φαντασίας.
Το «Εμείς» γράφτηκε το 1921. Δημοσιεύτηκε το 1927 σε συνέχειες σε ένα περιοδικό. Στα ελληνικά εκδόθηκε σε περιορισμένα αντίτυπα τη δεκαετία του 80 και μέχρι σήμερα ήταν δυσεύρετο.Κυκλοφορεί ξανά από τις εκδόσεις «Εξάρχια». Το «Εμείς» αναφέρεται στη ζωή ενός ανθρώπου, του D-503, σε μία μελλοντική κοινωνία, όπου οι άνθρωποι έχουν μετατραπεί σε αριθμούς.
Τα πάντα ξεκινούν και καταλήγουν στο Κράτος. Η πόλη έχει κατασκευαστεί εξολοκλήρου από γυαλί, το οποίο επιτρέπει στη μυστική αστυνομία να εποπτεύει τους πάντες (η διάρθρωση της πόλης είναι ανάλογη με τη φυλακή Panopticon που είχε σχεδιάσει τη ο Jeremy Bentham). Η ζωή είναι οργανωμένη για να προωθηθεί η μέγιστη παραγωγή με βάση το τευλορικό πρότυπο παραγωγής. Οι άνθρωποι φορούν πανομοιότυπα ρούχα και δεν έχουν ονόματα παρά αριθμούς. Θεωρούν έννοιες όπως ψυχή, ελευθερία, ποίηση ξεπερασμένες ,έννοιες συνώνυμες με τους πρωτόγονους. Η μόνη ηδονή βρίσκεται στην ευδαιμονία και την επιβίωση του κράτους. Ο D-503 είναι ένας μαθηματικός που εργάζεται για τη δημιουργία του Ολοκληρωτή ενός διαστημοπλοίου που θα μεταδώσει την ευτυχία, τη σοφία και τη λογική του Κράτους σε διασυμπαντικά επίπεδα…
Όμως οι αριθμοί δεν έχουν πει την τελευταία λέξη. Η επανάσταση μιας ομάδας αριθμών τα συμπαρασύρει όλα και μαζί και τον D-503.Τελευταία λύση του κράτους η λοβοτομή που επιβάλλεται στους πολίτες-αριθμούς.Παραυτά το τέλος του βιβλίου δεν είναι απαισιόδοξο. Έτσι στην τελευταία σελίδα μένουμε με ερωτηματικό για το αν οι επαναστάτες έχουν ηττηθεί πραγματικά.
Η μάχη συνεχίζεται. Βλέπουμε σε αυτή την ιστορία τα βασικά συστατικά του μυθιστορήματος της δυστοπίας. Από αυτό εδώ το έργο πήραν πολλά και ο Χάξλευ και ο Όργουελ: Παντοδύναμο κράτος που τα εποπτεύει όλα (big brother),απουσία προσωπικότητας και συναισθημάτων, θρίαμβος της επιστήμης και της λογικής εις βάρος των ενστίκτων κλπ.
Πολιτικά πιστεύω του Ζαμιατίν
Ο Ζαμιατίν αρχικά ήταν μπολσεβίκος. Με δύο συλλήψεις στο ενεργητικό του και μία εξορία έγραφε σατυρικά έργα για τον Καπιταλισμό (πχ The Islanders) και στήριξε πλήρως την οκτωβριανή επανάσταση το 1917. Μέχρι τη στιγμή που ο Λένιν επέβαλε δικτατορία των Μπολσεβίκων κάτι που ο Ζαμιάτιν θεώρησε προδοσία απέναντι στην επανάσταση. Να συμπληρώσουμε ότι στη διάρκεια του εμφυλίου οι Μπολσεβίκοι αντιμετώπισαν μεγάλη αντίσταση από αριστερά: Toν αναρχικό στρατό του Μάχνο, την εξέγερση των κόκκινων ναυτών της Κροστάνδης, τους αριστερούς Εσέρους, τις εξεγέρσεις των αγροτών κλπ.
Ο Ζαμιάτιν είναι με τους παραπάνω «αντάρτες». Αποτελεί τη λογοτεχνική έκφραση της επανάστασης μέσα στην επανάσταση. «Δεν υπάρχει τελευταία επανάσταση… οι επαναστάσεις είναι άπειρες» μας λέει ο Ζαμιάτιν και εξαπολύει το λογοτεχνικό του αντάρτικο ενάντια στους Μπολσεβίκους , τη δικτατορία τους και τα πιστεύω τους (τευλαρισμό, στρατικοποίηση, διωγμός αντιφρονούντων, υλισμός κλπ).
«Δε θέλω να αφήσω άλλους να θέλουν για μένα .Θέλω εγώ να θέλω για τον εαυτό μου». Ο Ζαμιάτιν χωρίς να ασχοληθεί πολύ με την επιστημονική φαντασία, με το έργο «We» τη σημάδεψε ανεπανόρθωτα. Προφήτεψε ουσιαστικά το Σταλινισμό. το Ναζισμό, τις δυτικές δημοκρατίες και τη δεσποτική ακρότητα κάθε απολυταρχισμού. Κατά τη γνώμη μου ξεπέρασε και τον Βερν (τον πατέρα της Επιστημονικής φαντασίας με πολλά έργα φαντασίας στο ενεργητικό του) γιατί αν ο τελευταίος έδωσε τροφή στα παιδικά όνειρα, ο Ζαμιάτιν αποτύπωσε στο έργο την απανθρωπιά της εξουσίας. Και όπως έλεγε ο Κάφκα «το καλό βιβλίο είναι αυτό που πέφτει σαν τσεκούρι στον πάγο της ψυχής μας».
Επίσης ο Ζαμιάτιν υπήρξε επαναστάτης. Έφυγε εξόριστος από τη Σοβιετική κυβέρνηση στο Παρίσι όπου πέθανε πάμφτωχος.
«Η πραγματική λογοτεχνία μπορεί να υπάρξει μόνο όταν δημιουργείται όχι από υπεύθυνους και αξιόπιστους επαγγελματίες αλλά από ψυχασθενείς, αιρετικούς, ονειροπόλους, επαναστάτες και σκεπτικιστές» μας λέει. Ο Βερν ήταν υπεύθυνος και αξιόπιστος επαγγελματίας. Ο Ζαμιάτιν όχι.
Όργουελ: Η δυστοπία στην υπηρεσία της εξουσίας;
O Όργουελ αποτελεί την πιο μυστήρια φιγούρα στο χώρο της δυστοπίας. Το «1984» που μοιάζει απελπιστικά με το We του Ζαμίατιν αποτελεί ορόσημο στο χώρο της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο Όργουελ πολέμησε στον ισπανικό εμφύλιο στο πλευρό των τροτσκιστών και αναρχοσυνδικαλιστών. Όμως σήμερα οι αγγλικές μυστικές υπηρεσίες παραδέχονται ότι ο Όργουελ υπήρξε συνεργάτης τους… Τραγικό; Ποιος ξέρει την αλήθεια απόλυτα; Σίγουρα οι σταλινικοί τον μισούν θανάσιμα. Τους λέρωσε το πορτραίτο στο «Πεθαίνοντας στην Καταλωνία». Ήταν όμως και αυτός άμεμπτος;
Είναι όλα όσα ακούγονται για εκείνον σκευωρίες;
Σίγουρο είναι ότι ο Όργουελ έδωσε πληροφορίες για κομμουνιστές που θεωρούσε ότι υπήρξαν πράκτορες της ΕΣΣΔ. Άλλωστε και ο ίδιος είχε εργαστεί για λίγο σαν αστυνομικός στα νιάτα του (αξιωματούχος στην αστυνομία της Βιρμανίας). Το «1984» έγινε στη δύση το ευαγγέλιο του αντισταλινικού αγώνα. Οι καπιταλιστές το λάτρεψαν και μαζί με τη «Φάρμα των Ζώων» τα παρουσίασαν σαν αδιάσειστες αποδείξεις του απόλυτου κακού: του Σταλινισμού.
Σίγουρα ο Όργουελ έχει στο έργο του πλειάδα αντικαπιταλιστικών και αντιεξουσιαστικών στοιχείων. Πιο συγκεκριμένα το έργο του αποτελεί μια κραυγή για ελευθερία. Όμως στο τέλος της ζωής του έδειχνε να προτιμά τη Δύση (καπιταλισμός) από την Ανατολή (σταλινισμός). Είχε ταχθεί ολόψυχα στον αντισταλινικό αγώνα?
Όπως και να έχει η Δύση παρουσίασε με τρόπο που τη βόλευε το έργο του. Ποιος ξέρει την αλήθεια απόλυτα για τον Όργουελ?
Σκοτάδι Συγκεντρώσου
Το «Σκοτάδι συγκεντρώσου» (1946) αποτελεί ένα δυστοπικό μυθιστορήμα γραμμένο από τον Fritz Leiber . O οποίος διάπρεψε αλλού (ξίφη και μαγεία) και όχι στην επιστημονική φαντασία. Παρά το ότι το συγκεκριμένο πόνημα έχει ξεχαστεί από το σύγχρονο αναγνωστικό κοινό, η μελαγχολική του ματιά το κατατάσσει στις κορυφές της δυστοπίας.
Τριακόσια χρόνια μετά από ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα, η ανθρωπότητα κυβερνάται από μια μυστική θρησκευτική αδελφότητα που έχει επιβάλει Θεοκρατία. Αυτή χρησιμοποιεί την επιστήμη για να εξουσιάζει. Τα επιστημονικά όμως τεχνάσματα των εξουσιαστών παρουσιάζονται σαν θεϊκές επεμβάσεις στον αναλφάβητο πληθυσμό.
Ενάντια σε αυτή την αδελφότητα που εξουσιάζει, είναι μια μυστική ομάδα μαγισσών, που δηλώνουν οπαδοί του Σατανά και που επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν την επιστήμη για την ανατροπή της τυραννικής θεοκρατίας. Σκληρό βιβλίο που δείχνει πως η επιστήμη σαν όπλο των λίγων μπορεί να οδηγήσει σε ένα μαύρο μέλλον.
Ειδικότερα όταν οι μάζες είναι αναλφάβητες και ο κάθε επιστήμονας παρουσιάζει τις απόψεις του σε αυτές σαν θέλημα θεού…
Δυστοπία και κινηματογράφος
Όσο αφορά τον κινηματογράφο το δυστοπικό μέλλον απασχόλησε πολλούς σκηνοθέτες. Άλλοι μείνανε πιστοί στο απολυταρχικό αντί-όραμα του Υevgery Zamyatin άλλοι το διαστρέβλωσαν (καλό κράτος-κακοί πολίτες) και άλλοι το εξέλιξαν σε διάφορα παρακλάδια (βιοτεχνολογικός φασισμός, έλεγχος γεννήσεων κλπ). Θα αναφέρω εδώ κάποιες ενδεικτικές ταινίες τονίζοντας όμως εξαρχής ότι είναι οι αγαπημένες του γράφοντος (ή τελωσπάντων τις θεωρώ σημαντικές για το είδος) αλλά σε καμία περίπτωση δεν θεωρούνται αντικειμενικά και οι καλύτερες από τους ακαδημαϊκούς του κινηματογράφου ή το κοινό (άλλωστε στις μέρες μας δεν είναι δύσκολο για κάποιον να βρει τα best του κάθε κινηματογραφικού είδους από το ΙΜDB στο internet).
THX1138
Η ταινία του Lucas είναι από τις λίγες δυστοπικές ταινίες που ο αγωνιζόμενος φυγάς καταφέρνει να ξεφύγει από τον όλεθρο που η εξουσία του προετοιμάζει… Είναι απ’ τα σπάνια δείγματα “happy end” στον χώρο της δυστοπίας όπου το κλασικό άσχημο τέλος του “ 1984” όπου το αποστειρωμένο κράτος είναι πανίσχυρο και πάντα νικάει, ανατρέπεται. Θα προκαλέσει σίγουρα εντύπωση σε όσους ξέρουν τον Lucas μόνο από τα Star Wars. Εδώ η συνταγή είναι διαφορετική.
Rabid
Στην μυθική ταινία splatter του Cronenberg από ένα νοσοκομείο διαφεύγει ένα ιός που μεταδίδεται σεξουαλικά κάνοντας τους πολίτες ζόμπι που μεταδίδουν τον ιο μέσω του σεξ. Μάλιστα στο Rabid πρωταγωνιστεί η διάσημη πορνοστάρ της εποχής Marilyn Chambers. Το τέλος φρικτό: ο στρατός θριαμβεύει εις βάρος των νυμφομανών ζόμπι και οι νεκροί πετιούνται στα σκουπιδιάρικα. Δυο χρόνια μετά το AIDS κάνει την εμφάνιση του και κάποιοι χαρακτηρίζουν τον Cronenberg προφήτη…
Threads
Τι να πει κανείς για το Threads που περιγράφει τον πυρηνικό όλεθρο. Πιο μαύρη ταινία δεν γίνεται. Δε θα υπάρχει μέλλον μετά από ένα πυρηνικό πόλεμο πόσο μάλλον κοινωνία έστω δυστοπική.
Mad Max
Στην κλασσική τριλογία Mad Max τώρα τα πράγματα είναι περίεργα. Από τη μια στη μελλοντική κοινωνία οι κακοί είναι οι μηχανόβιοι, punks κλπ. Ο καλός είναι ο Mel Gibson πρώην μπάτσος. Σε αυτό το μέλλον επιβιώνουν οι πιο δυνατοί. Δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι και οι πιο δημοκρατικές ταινίες στον κόσμο σε σχέση ειδικά με το “1984” και την γενικότερη παράδοση των δυστοπικών ταινιών και βιβλίων – στα Mad Max κακός σίγουρα δεν είναι το κράτος. Να τονίσω όμως εδώ ότι πράγματι στα τέλη του 70 και στις αρχές του 80 ήταν της μόδας μια δεξιόστροφη δυστοπία όπου καλοί είναι οι δικαστές (δικαστής Dredd) και οι μπάτσοι (Robocop) ενώ η κρατική εξουσία μένει σχετικά στο απυρόβλητο, καθώς προστατεύει τους καλούς πολίτες από την παρανοϊκή μάζα.
V for Vendetta
Στο V for Vendetta τώρα, που κάποιοι χαρακτήρισαν σαν blockbuster για αναρχικούς, η μελλοντική κοινωνία που περιγράφεται δεν διαφέρει και τόσο από τη σημερινή. Η εξουσία είναι αμείλικτη και ρίχνει στο ψαχνό. Το ίδιο αμείλικτοι είναι όμως και οι επαναστάτες όταν έρθει η ώρα. Η ταινία πέρα από το ότι αποτελεί καλλιτεχνικό αριστούργημα αποτελεί και ένα παράδοξο στα χρονικά του Hollywood. Σίγουρα ότι πιο “αναρχικό” γέννησε.
Στρατιώτες του Σύμπαντος
Στο Στρατιώτες του Σύμπαντος, μια υποτιμημένη ταινία κατά τη γνώμη μου, η κοινωνία που περιγράφεται είναι ακραία ρατσιστική – μιλιταριστική. Αξία έχουν μόνο οι οπλίτες του Αυτοκρατορικού Στρατού. Αυτοί έχουν μόνο δικαίωμα ψήφου. Οι γυναίκες υπηρετούν κανονικά και είναι ισάξιες στρατιωτικά με τους άντρες. Η ταινία βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Robert Heinlein που είναι βέβαια η αποθέωση του φουτουριστικού – μιλιταρισμού. Στην ταινία όμως ο μάγος Verhoeven έκανε την ανατροπή. Χρησιμοποίησε το βιβλίο ανατρέποντας το. Έτσι ο προσεκτικός θεατής θα παρατηρήσει την έξυπνη σάτιρα του Verhoeven παρουσιάζοντας τα ΜΜΕ και τον τρόπο που κάνουν την πλύση εγκεφάλου, τους οπλίτες σαν ελαφρά χαζούς και την Αυτοκρατορία σαν μια επιθετική μηχανή (σε αντίθεση με το ομώνυμο βιβλίο) που θα καταβροχθίζει τους «κακούς» του διαστήματος. Στο τρίτο στη σειρά μάλιστα Στρατιώτες του Σύμπαντος η σάτιρα του μιλιταρισμού είναι ανελέητη και όχι τόσο καμουφλαρισμένη όσο στην πρώτη ταινία.
