Σήμερα, Πέμπτη, ανοίγει τις πόρτες του το πρώτο Μεσογειακό Φεστιβάλ Φωτογραφίας, «Medphoto», στο Ρέθυμνο. Πρόκειται για μια νέα πρωτοβουλία στο χώρο της φωτογραφίας, με στόχο να φέρει κοντά στο κοινό την τέχνη του ντοκουμέντου, παρουσιάζοντας έργα φωτογραφίας και video. Το πρώτο Medphoto Festival τιτλοφορείται «Σύνορα/Σταυροδρόμια» (Borders/ Crossroads) και εστιάζει στο ζήτημα της προσφυγικής κρίσης.
Το Φεστιβάλ, που θα παρουσιάσει τη δουλειά Ελλήνων και ξένων φωτογράφων, μέσα από μια σειρά εκθέσεων και εκδηλώσεων, θα διαρκέσει έως τις 12 Ιουνίου.
Ως χώρος φιλοξενίας για το πρώτο Medphoto Festiva επιλέχθηκε η Κρήτη, καθώς βρίσκεται στο κέντρο της Μεσογείου και συνιστά μία πύλη που ενώνει τις τρεις ηπείρους (Ευρώπη, Αφρική και Ασία), τονίζοντας τη σημασία των γεωγραφικών και πολιτισμικών ορίων, που αποτελούν το κεντρικό θέμα του φεστιβάλ για την πρώτη του χρονιά.
Όπως μαρτυρά και ο τίτλος του φετινού Medphoto: «Σύνορα / Σταυροδρόμια» («Βorders / Crossroads»), το φεστιβάλ εστιάζει στο ζήτημα της προσφυγικής κρίσης. Το φεστιβάλ μιλάει για την απεγνωσμένη αναζήτηση εστίας, τη δραματική προσπάθεια κοινωνικής ενσωμάτωσης των μεταναστών στις δύσκολες συνθήκες των καιρών, την ανθρωπιστική κρίση και την κοινωνική αναταραχή στην περιοχή της Μεσογείου, καθώς και το ρόλο της Ευρώπης, αναδεικνύοντας τα καίρια προβλήματα της εποχής και του τόπου: την οικονομικό και πολιτικό αδιέξοδο, τους πολέμους και τη φτώχεια στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, τον εντεινόμενο ρατσισμό, τις κοινωνικές συγκρούσεις και τη διάχυτη μισαλλοδοξία.
Στο επίκεντρο του Φεστιβάλ βρίσκονται οι 4 βασικές εκθέσεις του, οι οποίες «φωτογραφίζουν» ένα ολόκληρο δίκτυο σχέσεων και διαδρομών που συνιστούν το πολύπλοκο ζήτημα των μετακινήσεων πληθυσμών και της κρίσης:
Ομαδική έκθεση “Crossings”
Κτίριο της πρώην Εμπορικής Τράπεζας (Παλιά Πόλη)
Επιμέλεια: Γιώργος Μουτάφης, Παύλος Φυσάκης
Διάρκεια: 9 Ιουνίου – 10 Ιουλίου
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Loulou D’Aki, Alfredo D’Amato, Αχιλλέας Ζάβαλλης, Δημήτρης Μιχαλάκης, Γιώργος Μουτάφης, Σωκράτης Μπαλταγιάννης, Μυρτώ Παπαδοπούλου, Alessandro Penso, GiulioPiscitelli, Jerome Sessini, Άγγελος Τζωρτζίνης, Emilien Urbano
Η έκθεση πραγματεύεται τις διαδρομές των προσφύγων προς και δια μέσου της Ευρώπης. Φιλοξενείται στο κτίριο της πρώην Εμπορικής Τράπεζας, ένα στοιχείο που σηματοδοτεί τη σχέση της οικονομικής κρίσης με το προσφυγικό ζήτημα. Οι φωτογραφίες προέρχονται από τα παράλια της Λέσβου, το λιμάνι του Πειραιά, τα περάσματα των μεταναστών στην Αφρική, τη ρημαγμένη Συρία, τη Ζούγκλα του Καλαί, τους καταυλισμούς στην Πάτρα και την Ειδομένη, τα ξενοδοχεία των διακινητών στη Σμύρνη.
Έκθεση “Critical Archives II: Testimonies”
Τζαμί Καρά Μουσά Πασά
Επιμέλεια: Μαρία Μαραγκού, Παύλος Φυσάκης
Διάρκεια: 9 Ιουνίου – 10 Ιουλίου
Καλλιτέχνες: Απόστολος Ζερδεβάς, Γιώργος Μουτάφης, Issa Touma
Πρόκειται για μια σειρά από video που συνιστούν καταγραφές σημαντικών διεθνών γεγονότων όπως ο πόλεμος στη Συρία, η Αραβική Άνοιξη και η δράση μιας εξτρεμιστικής οργάνωσης στη Μέση Ανατολή.
Οι καλλιτέχνες δημιουργούν ένα κολάζ εμπειριών: Ο Γιώργος Μουτάφης στο “My Arab World” λειτουργεί σαν αυτόπτης μάρτυρας, καταγράφοντας σκηνές που εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια του φωτορεπόρτερ. Ο Issa Touma στο video “Nine Days” μας μεταδίδει την εικόνα αλλά και την εμπειρία του ανθρώπου – εν δυνάμει θύματος: βλέπει, και ταυτόχρονα καταγράφει τα συμβάντα ενός πολέμου ακριβώς έξω από το παράθυρό του σπιτιού του, εγκλωβισμένος μέσα σε αυτό. Τέλος, ο Απόστολος Ζερδεβάς στο “State”, χρησιμοποιεί video εξτρεμιστών και απομονώνει με τη φωτογραφική του μηχανή στιγμιότυπα – καρέ από αυτά, επιδιώκοντας να δημιουργήσει έναν κριτικό αναστοχασμό για την επικαιρότητα και τα ΜΜΕ.
Ομαδική έκθεση: “Alien Territory”
Δίδυμο Κτίριο στη Fortezza του Ρεθύμνου
Επιμέλεια: Γιώργος Πρίνος, Παύλος Φυσάκης
Διάρκεια: 10 Ιουνίου – 10 Ιουλίου
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: George Awde, Νικόλας Βεντουράκης, Γιώργος Γαβριλάκης, Όλγα Γκορτσά, Αντώνης Δαμολής, Κωσταντίνος Δουμπενίδης, Πέτρος Ευσταθιάδης, Αντώνης Θεοδωρίδης, Γιώργος Καραηλίας, Γιάννης Καρπουζής, Χαράλαμπος Κυδωνάκης, Μαρίλη Κωνσταντινοπούλου, Randa Mirza, Μαρίτα Παππά, Georges Salameh, Ορέστης Σεφέρογλου, Κοσμάς Σταθόπουλος, Eliza Tamo, Βαγγέλης Τάτσης, Serkan Taycan, Μαρίνος Τσαγκαράκης
Με μια πιο συμβολική θεματολογία, η έκθεση αυτή – μέσα στο φρούριο της πόλης – επιχειρεί να διερευνήσει την εσωτερική μας κατάσταση, όλων όσων κατοικούν μέσα από τα σύνορα, ασχέτως προέλευσης, την αναζήτηση νοήματος σε μια εποχή ρευστότητας, επισφάλειας, κρίσης και εντεινόμενων ανισοτήτων. Alien Territory είναι η αχαρτογράφητη περιοχή του οικείου περιβάλλοντός μας, όπου ξένος είναι ο ίδιος μας ο εαυτός.
Έκθεση “Critical Archives I: Ruins”
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης
Επιμέλεια: Μαρία Μαραγκού, Πάσκουα Βοργιά, Παύλος Φυσάκης
Διάρκεια: 11 Ιουνίου – 30 Σεπτεμβρίου
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Antoine D’Agata, Adam Broomberg & Oliver Chanarin, Davide Monteleone, Francesco Zizola, Hrair Sarkissian, Νίκος Μάρκου, Emilien Urbano, Depression Era (Λουκάς Βασιλικός, Πάσκουα Βοργιά, Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Κώστας Καψιάνης, Δημήτρης Μιχαλάκης, Δημήτρης Ραπακούσης, Σπύρος Στάβερης, Ζωή Χατζηγιαννάκη), Φωτογραφική Ομάδα Μονάδας Απεξάρτησης 18 Ανω.
Στo Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης συνομιλούν για πρώτη φορά τέσσερις διεθνείς φωτογράφοι. Ο Antoine D’Agata μας παρουσιάζει μία ιδιαίτερη αλληλουχία εικόνων που αφορούν στην καθημερινότητα των προσφύγων. Στη δουλειά του Francesco Zizola, βλέπουμε μια μνημειακή φωτογραφία από το τραγικό ναυάγιο της Lampedusa, ενώ ο Davide Monteleone, φωτογραφίζει προσωπικά αντικείμενα των επιβατών του ναυαγίου που έχουν ξεβραστεί στις ακτές. Ο Hrair Sarkissian αποκαλύπτει φωτογραφικά το συναίσθημα της αφοσίωσης στο σπίτι, ακόμη και όταν ο κίνδυνος και η καταστροφή καιροφυλακτούν.
Το καλλιτεχνικό δίδυμο Adam Broomberg & Oliver Chanarin μας μεταφέρει σε ένα σκηνικό “πρόβας” πριν από μεγάλες στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραηλινού κράτους, εντάσσοντάς το μέσα στην γενικότερη αναζήτηση της ταυτότητας του σύγχρονου ανθρώπου ως προς τον εαυτό του και ως προς το περιβάλλον στο οποίο επιδρά.
Ο Νίκος Μάρκου με μια σειρά από ολιγόλεπτα video προσκαλεί τον θεατή να ρίξει μια σύντομη αλλά διεισδυτική ματιά στη ζωή διαφορετικών ανθρώπων της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας και οEmilien Urbano ολοκληρώνει το ψηφιδωτό με τους «Κούρδους μαχητές στην πόλη Nusaybin».
Παρουσιάζονται ακόμη έργα από το αρχείο της κολεκτίβας καλλιτεχνών Depression Era – μια προσπάθεια καταγραφής των ραγδαίων κοινωνικο-πολιτικών μετασχηματισμών της Ελλάδας των τελευταίων ετών.
Στο χώρο του Μουσείου φιλοξενείται και η προβολή «Η Ζώνη/The Zone” από την ομάδα φωτογραφίας της μονάδας απεξάρτησης «18 ΑΝΩ».
H 4η έκθεση θα πραγματοποιηθεί στους δρόμους της πόλης και θα ξεκινήσει στις 10 Ιουνίου. Πρόκειται για μια ανοιχτή έκθεση φωτογραφιών των Aglae Bory και Julien Lombardi, τοιχοκολλημένων σεκεντρικά σημεία της Παλιάς Πόλης του Ρεθύμνου σε επιμέλεια Marion Hislen (Festival Circulations).
Παράλληλες εκδηλώσεις
Το Medphoto Festival κατά τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού θα πραγματοποιήσει τις εξής δράσεις και εκδηλώσεις:
- Δύο φωτογραφικά εργαστήρια: ένα τριήμερο σεμινάριο «masterclass» με τον διεθνούς εμβέλειας καλλιτέχνη Oliver Chanarin (6 έως τις 8 Ιουνίου) και ένα εργαστήριο για τους μαθητές του Γυμνασίου της Επισκοπής (19 με 23 Μαΐου), με εισηγητές τους Τάκη και Απόστολο Ζερδεβά (FOCUS School of Art).
- Φωτογραφικές προβολές σε συνεργασία με την ομάδα STEREOSIS και τη Σχολή Φωτογραφίας και video FOCUS, με ανοιχτή συζήτηση με το κοινό και διάλογος με τους δημιουργούς (Σπίτι του Πολιτισμού Ρεθύμνου, 10 Ιουνίου).
- Διάλεξη από τον φωτογράφο Antoine D’Agata στο Σπίτι του Πολιτισμού (Παλιά Πόλη Ρεθύμνου, 30 Ιουνίου).
- Έκθεση εθελοντών και έκθεση Έφης Χαλιωρή στη Γκαλερί Ηλιάκη (Παλιά Πόλη Ρεθύμνου).
Τέλος, για πρώτη φορά στην Ελλάδα το Medphoto Festival οργανώνει το Βραβείο Medphoto. Το βραβείο προσφέρει χρηματικό έπαθλο 5.000 ευρώ και θα αποδοθεί σε μια in-progress φωτογραφική δουλειά ντοκουμέντου.
Την Κριτική Επιτροπή απαρτίζουν οι: Ηρακλής Παπαϊωάννου, Διευθυντής Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Αλίκη Τσίργιαλου, Υπεύθυνη Φωτογραφικού Αρχείου Μουσείου Μπενάκη, Riza Erdegirmenci, Διευθυντής Διεθνούς Φεστιβάλ Φωτογραφίας Fotoinstabul, Laura Serani, Επιμελήτρια, Νικάνδρη Κουκουλιώτη, Υπεύθυνη Διαφήμισης, Πρακτορείο Magnum, Davide Monteleone, Φωτογράφος, τρεις φορές βραβευμένος με World Press Photo, Γιώργος Πρίνος, Φωτογράφος.