Ο πληθωρισμός, τα άπιαστα ενοίκια και το υψηλό κόστος ζωής έχουν «λυγίσει» τους νέους, οι οποίο δυσκολεύονται τα ανταπεξέλθουν ακόμα και σε βασικές ανάγκες, όπως η στέγαση.
Με την προσιτή στέγαση να γίνεται όλο και πιο δύσκολο να βρεθεί, η Gen Z και οι millennials δυσκολεύονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια των γονιών τους ή μετακομίζουν σε υπερπλήρη νοικοκυριά.
Πάνω από το ένα τέταρτο των νέων ζούσαν σε υπερπλήρη σπίτια το 2023, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat
Όταν πρόκειται για τον γενικό πληθυσμό της ΕΕ, το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν σε υπερπλήρη νοικοκυριά ανέρχεται στο 17% — ένα χάσμα που αντανακλά στην επιδείνωση της στεγαστικής κρίσης που αντιμετωπίζουν οι νεότερες γενιές.
Καθώς η προσιτή διαβίωση γίνεται ολοένα και περισσότερο πρόβλημα σε όλη την Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ορίσει τον πρώτο επίτροπο της ΕΕ με άμεση ευθύνη για τη στέγαση.
«Χρειάζεται επειγόντως να αντιμετωπίσουμε την στεγαστική κρίση που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια οικογένειες και νέοι», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της προτού επανεκλεγεί από τους ευρωβουλευτές τον Ιούλιο.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο μέσος όρος των νέων που ζουν σε υπερπλήρη νοικοκυριά εκτιμάται στο 26%.
Χρειάζεται λήψη μέτρων
Σύμφωνα με την Sina Riz à Porta, ακτιβίστρια από το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας, ο νεοδιορισθείς Δανός επίτροπος της ΕΕ για τη στέγαση Dan Jørgensen «πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να ορίσει μια ελάχιστη ποσόστωση τουλάχιστον 30% για κοινωνική και οικονομικά προσιτή στέγαση σε κάθε κράτος μέλος έως το 2030».
«Πρέπει να φροντίσει ώστε οι αγορές ενοικίασης να είναι δίκαιες και σύμφωνες με το κόστος ζωής», είπε στο EUobserver.
Η Sina Riz à Porta είπε επίσης ότι οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στην ενίσχυση της προσφοράς και της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή στέγαση και τόνισε ότι η εφαρμογή ενός ελάχιστου εισοδήματος θα δημιουργήσει ένα δίχτυ οικονομικής ασφάλειας σε ολόκληρη την ΕΕ, «υποστήριξη των νέων με μεγαλύτερη οικονομική αυτονομία στην καθημερινή τους ζωή».
Νέα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι η κατάσταση για τους νέους ποικίλλει. Στη Μάλτα, μόνο το 4% περίπου των νέων ζούσε σε υπερπλήρη νοικοκυριά πέρυσι, ενώ το ποσοστό αυξάνεται σε περίπου 60 τοις εκατό στη Ρουμανία.
Ομοίως, περισσότεροι από τους μισούς νέους ζούσαν επίσης σε υπερπλήρη νοικοκυριά στη Βουλγαρία και τη Λετονία και περισσότερο από το ένα τρίτο του νεανικού πληθυσμού της ΕΕ στην Ελλάδα, την Κροατία, την Ιταλία, τη Λιθουανία, την Πολωνία και τη Σλοβακία.
Νέοι που εγκαταλείπουν τα πατρικά τους
«Κολλημένοι» στα πατρικά τους
Εν τω μεταξύ, τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι οι νέοι από τη νότια Ευρώπη αντιμετωπίζουν γενικά ακόμη μεγαλύτερες δυσκολίες όταν πρόκειται να εγκαταλείψουν το πατρικό τους.
Στο μεγαλύτερο μέρος της βόρειας και δυτικής Ευρώπης, οι νεαροί ενήλικες συχνά φεύγουν από το σπίτι των γονιών τους στις αρχές έως τα μέσα της δεκαετίας των 20. Η Δανία, η Φινλανδία και η Σουηδία έχουν τη χαμηλότερη βαθμολογία. Αντίθετα, ο μέσος όρος ηλικιών στις νότιες και ανατολικές χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Κροατία είναι στα τέλη της δεκαετίας του ’20 ή στις αρχές της δεκαετίας του ’30.
Ποιος είναι ο λόγος για αυτό; Μια πιο επισφαλής αγορά εργασίας με ακόμη υψηλότερα ποσοστά ανεργίας από ό,τι στη βόρεια Ευρώπη και μισθούς που δεν εγγυώνται ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο, είπε η Riz à Porta στο EUobserver, υποστηρίζοντας ότι «ένα ασθενέστερο δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας αρνείται περαιτέρω στους νέους την οικονομική ανεξαρτησία να εγκαταλείψουν το γονικό σπίτι».
Το 2021, η ΕΕ είχε 73 εκατομμύρια νέους ηλικίας 15 έως 29 ετών, που αποτελούν το 16,3 τοις εκατό του συνολικού πληθυσμού.