Μία από της πιο κρίσιμες -αν όχι η πιο κρίσημη- εκλογικές μάχες διεξάγεται σήμερα στην Ιταλία, όπου 50.869.304 πολίτες της χώρας καλούνται να προσέλθουν έως τα μεσάνυχτα σε ένα από τα 61.566 εκλογικά τμήματα που έχουν στηθεί σε ολόκληρη τη χώρα, για να ψηφίσουν τη σύνθεση του νέου Κοινοβουλίου. Σημειώνεται ότι από το σύνολο των πολιτών που έχουν δικαίωμα ψήφου το 51,74% είναι γυναίκες και το 48,26% άνδρες, ενώ 4.741.790 είναι απόδημοι Ιταλοί.
Η κρισιμότητα των σημερινών εκλογών έγκεται κυρίως σε δύο παράγονες: αφενός στο ότι η Ιταλία έχει εισέλθει εδώ και καιρό σε ένα πολιτικό αδιέξοδο από το οποίο δεν φαίνεται να υπάρχει διαφυγή και του οποίου επακόλουθη είναι και η πολιτική αστάθεια που κυριαρχεί στη χώρα, αφετέρου όπως όλα δείχνουν, το μεγάλο φαβορί για τη σημερινή επικράτηση είναι ο συνασπισμός των ακροδεξιών κομμάτων και αυτό είναι που φοβίζει και ολόκληρη την Ευρώπη που παρακολουθεί τη σημερινή διαδικασία με κομμένη την ανάσα.
Γιατί έχουν τόση σημασία οι σημερινές εκλογές;
Η σημερινή ψηφοφορία θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες συνέπειες όχι μόνο για την Ιταλία αλλά και για την ΕΕ, παρόλο που η συμμαχία της Μελόνι με τη σκληροπυρηνική, αντιμεταναστευτική Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και τη Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι έχει τονίσει τη δέσμευσή της στο μπλοκ και στο ΝΑΤΟ.
Το «μεταφασιστικό» κόμμα της Μελόνι έχει αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά του: από 4% το 2018 σε σχεδόν 25%. Το κόμμα της Μελόνι δεν απέχει πολύ από το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) του Ενρίκο Λέτα, ο τρικομματικός, ακροδεξιός συνασπισμός, όμως, έχει συνολικά περίπου το 48%, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ενώ η κεντροαριστερά αναμένεται να αποσπάσει περίπου 29%.
Μπορεί η Μελόνι να έχει αποστασιοποιηθεί από τη νεοφασιστική καταγωγή του κόμματός της, λέγοντας ότι η ιταλική δεξιά «έχει παραδώσει τον φασισμό στην ιστορία», αλλά θαυμάζει τον εθνικιστή ηγέτη της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, αντιτίθεται στα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων και θέλει οι δυνάμεις του Ναυτικού να μην αφήνουν τους μετανάστες στις ιταλικές ακτές.
Η άρνησή της να συμμετάσχει στην προηγούμενη κυβέρνηση φαίνεται τελικά να απέδωσε καρπούς. Τα συνθήματά της («Θεός, οικογένεια, πατρίδα» και «Λιγότερη Ευρώπη, αλλά μια καλύτερη Ευρώπη»), ωστόσο, προκαλούν ταραχή.
Πώς φτάσαμε ως εδώ;
Ο πρωθυπουργός, Μάριο Ντράγκι, πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο οποίος πριν από 18 μήνες ήταν μια δημοφιλής τεχνοκρατική επιλογή για να διευθύνει την Ιταλία ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός στο αποκορύφωμα της πανδημίας, παραιτήθηκε τον περασμένο μήνα μετά την κατάρρευση του συνασπισμού του.
Ο ίδιος βρισκότνα στο μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας για ενάμιση χρόνο, όταν και ήταν μια περίοδος σχετικής σταθερότητας και οικονομικής ανάκαμψης, αλλά το αντικατεστημένο Κίνημα Πέντε Αστέρων απέσυρε την υποστήριξή του, όπως έκαναν στη συνέχεια και η Λέγκα και η Forza Italia.
Η κίνηση αυτή δεν άρεσε στους Ιταλούς ψηφοφόρους, οι οπόιοι θεωρούν και τα Πέντε Αστέρια και τη Λέγκα υπεύθυνους για την πολιτική αστάθεια στην οποία περιήλθε η χώρα μετά την παραίτηση Ντράγκι και έτσι στράφηκαν ακόμα περισσότερο προς τους «Αδερφούς της Ιταλίας».
Πώς λειτουργεί το σύστημα;
Σύμφωνα με έναν τον νέο νόμο του 2018, λίγο περισσότερο από το ένα τρίτο των βουλευτών στην Άνω και Κάτω Βουλή της Ιταλίας εκλέγονται με βάση το πλειοψηφικό σύστημα, με τους υπόλοιπους να επιλέγονται με αναλογική εκπροσώπηση μέσω κομματικών καταλόγων.
Τα κόμματα μπορούν να σταθούν μόνα τους ή ως μέρος ενός συνασπισμού. Τα μεμονωμένα κόμματα χρειάζονται τουλάχιστον 3% των ψήφων για να κερδίσουν έδρες, ενώ οι συνασπισμοί απαιτούν 10%. Δεν υπάρχει πλέον αυτόματη πλειοψηφία για κανένα κόμμα ή ομάδα που κερδίζει περισσότερο από το 40% των ψήφων.
Φέτος, οι έδρες στην Κάτω Βουλή μειώθηκαν από 630 σε 400, με τη Γερουσία να πηγαίνει από 315 σε 200. Το μικρότερο κοινοβούλιο είναι πιθανό να έχει σημαντικό ρόλο στο μέλλον, μειώνοντας το μέγεθος των μελλοντικών πλειοψηφιών και καθιστώντας την πίστη του κόμματος πρωταρχική.
Σύμφωνα με το νέο σύστημα, οι ψηφοφόροι λαμβάνουν δύο δελτία ψηφοφορίας, ένα για τη Γερουσία και ένα για την Κάτω Βουλή, αλλά μπορούν να βάλουν μόνο έναν σταυρό σε κάθε δελτίο.
Ποιοι είναι υποψήφιοι;
Ο συνασπισμός centrodestra (κεντροδεξιά) κυριαρχείται από τους «Αδερφούς της Ιταλίας» και επικεντρώθηκε στην προώθηση της παραδοσιακής ιταλικής οικογένειας, όμως η λαϊκιστική Λέγκα, κομμάτι του ίδιου συνασπισμού, προσηλωμένη στη μείωση της μετανάστευσης και στην αποδυνάμωση της επιρροής της ΕΕ, θα μπορούσε να τραβήξει την Ιταλία προς τα πολύ δεξιά.
Στο βασικό θέμα της ημέρας, την κρίση του κόστους ζωής, ο συνασπισμός πρότεινε μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη και ενέργεια, επαναδιαπραγμάτευση του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ της Ιταλίας για να ληφθούν υπόψη οι αυξανόμενες τιμές και κίνητρα στους εργοδότες να προσφέρουν ενεργειακά κουπόνια στους εργαζόμενους.
Προτείνει επίσης συνολικές φορολογικές περικοπές, καταργώντας το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα ανακούφισης της φτώχειας με «μισθούς πολιτών», αλλά αυξάνοντας άλλες πρόνοιες και αυξάνοντας τις συντάξεις, και θέλει να μεταρρυθμίσει το σύμφωνο σταθερότητας της ΕΕ και να εισαγάγει άμεσες εκλογές για τον πρόεδρο της Ιταλίας.
Ένας κεντροαριστερός συνασπισμός κατέρρευσε τον Αύγουστο μέρες μόνο μετά τη συγκρότησή του, όταν το κεντρώο κόμμα Δράση αποχώρησε, αφήνοντας το PD σε μια συμμαχία που ονομάζεται PD-IDP, που αποτελείται από τέσσερις λίστες πολλαπλών μικρών, αριστερών, φιλοευρωπαϊκών και πράσινων κομμάτων.
Δεν έχει κοινό πρόγραμμα θέσεων, επομένως το PD κυκλοφόρησε το δικό του, το οποίο περιλαμβάνει την αύξηση της ανανεώσιμης ενέργειας και την παροχή δωρεάν ή χαμηλού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε οικογένειες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Το PD προτείνει επίσης μείωση του φόρου εισοδήματος για τους μεσαίους και χαμηλούς μισθούς, αύξηση των καθαρών μισθών κατά ένα μήνα το χρόνο, βελτίωση των αμοιβών για εκπαιδευτικούς και εργαζομένους στον τομέα της υγείας και καθιέρωση κατώτατου ωρομισθίου στα 9 ευρώ.
Υποσχέθηκε επίσης να διευκολύνει τα παιδιά των μεταναστών να αποκτήσουν την ιταλική υπηκοότητα, να αυστηροποιήσει τις ποινές για βία ή διακρίσεις κατά της LGBTQ+ κοινότητας, να νομιμοποιήσει την κάνναβη και να μειώσει την ηλικία ψήφου από τα 18 στα 16.
Το Κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S), με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, κατεβαίνει μόνο του. Χωρίστηκε στα δύο όταν ο πρώην ηγέτης Λουίτζι Ντι Μάιο έφυγε για να σχηματίσει το δικό του κόμμα, το Impegno Civico, και η υποστήριξη του M5S μειώθηκε από το 32% στις εκλογές του 2018 σε περίπου 10%.
Θέλει να εκδώσει κοινό χρέος της ΕΕ για να δημιουργήσει ένα ταμείο ανάκτησης ενέργειας, να αναθεωρήσει το σύμφωνο σταθερότητας και να επιτρέψει στους εργαζόμενους να παίρνουν περισσότερους από τους ακαθάριστους μισθούς τους. Πολλές από τις κοινωνικές του πολιτικές είναι παρόμοιες με αυτές του PD.
Η Azione έχει σχηματίσει συμμαχία με την Italia Viva του πρώην πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι, την οποία τα δύο κόμματα αποτελούν τον «τρίτο πόλο» και σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις είναι περίπου στο 5%.
Ποιος αναμένεται να κερδίσει και τι θα γίνει μετά;
Οι δημοσκοπήσεις δίνουν σαφές προβάδισμα στον ακροδεξιό συνασπισμό. Μεγάλος νικητής, όμως, και στην ιταλική εκλογική μάχη φαίνεται πως θα είναι η αποχή. Σύμφωνα με τις τελευταίες σφυγμομετρήσεις, 40% του εκλογικού σώματος είτε δεν θα ψηφίσει είτε δεν έχει αποφασίσει ακόμη ποιον θα ψηφίσει.
Πηγή: ieidiseis.gr