Καθώς η χώρα οδεύει προς την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, μετά την υποβάθμιση της αξιοπιστίας της πριν από 13 χρόνια, καλλιεργούνται προσδοκίες από τα κόμματα εξουσίας για ισχυροποίηση της οικονομίας και προσέλκυση επενδύσεων σε συνδυασμό με φορολογικά κίνητρα, βελτίωση υποδομών και άλλες πρωτοβουλίες.
Τόσο η Νέα Δημοκρατία όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, ως κυβερνήσεις, έχουν προωθήσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις, πρωτοβουλίες που αξιολογούνται θετικά από τους διεθνείς οίκους παρόλο που το χρέος της χώρας παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Η συνέχιση των οικονομικών πολιτικών για την ανάπτυξη και τις μεταρρυθμίσεις και η δέσμευση για δημοσιονομική εξυγίανση αποτελούν στόχους για τους πολιτικούς ηγέτες οι οποίοι προσεγγίζουν διαφορετικά τις προκλήσεις αλλά έχουν κοινή στόχευση την αύξηση των επενδύσεων και την ισχυροποίηση της οικονομίας.
Ενόψει εκλογών το Fortune Greece ζήτησε από τους εκπροσώπους των δύο μεγάλων κομμάτων που εναλλάσσονται τα τελευταία χρόνια στην εξουσία να ιεραρχήσουν 3 σημαντικές προτεραιότητές τους που υπόσχονται να κάνουν τη χώρα πιο φιλική στις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα.
Ο Άδωνις Γεωργιάδης, υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων και υποψήφιος βουλευτής στη Β1 Βόρειου Τομέα Αθηνών με τη ΝΔ μιλώντας στο Fortune Greece συνοψίζει τις προτεραιότητες της νέας τετραετίας στους τομείς της απονομής δικαιοσύνης, της αδειοδότησης και της πολεοδομίας. Συγκεκριμένα, απαριθμεί τις προτεραιότητες ως εξής:
«Πρώτον, επιτάχυνση του ρυθμού απόδοσης της δικαιοσύνης για οικονομικής φύσεως ζητήματα. Ετοιμάζουμε μεγάλη μεταρρύθμιση εκεί για να λύσουμε ένα τεράστιο πρόβλημα για τις επενδύσεις.
»Δεύτερον, επιτάχυνση των διαδικασιών άδειας από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες.
»Τρίτον, επιτάχυνση των διαδικασιών που αφορούν τις δασικές και πολεοδομικές εκκρεμότητες».
Σύμφωνα με τον κ. Γεωργιάδη «εάν λυθούν αυτά τα τρία η Ελλάδα θα πάει πάρα πολύ γρήγορα μπροστά».
Ο Νίκος Παπαθανάσης, αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Υποψήφιος Βουλευτής Β1 Βόρειος Τομέας Αθήνας με τη ΝΔ προσθέτει: «μέσα σε μόλις μια τετραετία, με σκληρή προσπάθεια και μεταρρυθμίσεις, καταφέραμε να δημιουργήσουμε στη χώρα το πιο φιλοεπενδυτικό περιβάλλον της τελευταίας δεκαετίας. Να σας θυμίσω ότι καταφέραμε να ξεμπλοκάρουμε εμβληματικές επενδύσεις όπως αυτή του Ελληνικού, εγκρίναμε 42 νέες Στρατηγικές Επενδύσεις συνολικού προϋπολογισμού άνω των 9 δισ., τριπλασιάσαμε τις εγκρίσεις ΣΔΙΤ, σε σχέση με την περίοδο ΣΥΡΙΖΑ εγκρίνοντας 37 νέα έργα συνολικού κόστους επένδυσης 6 δισ. ενώ φέραμε στην χώρα και πολυεθνικές εταιρείες, διεθνούς βεληνεκούς, όπως Microsoft, Cisco, Google, Amazon, Digital Realty, JP Morgan και Teamviewer. Ως αποτέλεσμα, έχουμε το 2022 την δεύτερη υψηλότερη ανάπτυξη σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. Έχουμε λοιπόν ήδη διαμορφώσει ένα φιλοεπενδυτικό περιβάλλον, η απήχηση του οποίου θα ενισχυθεί και από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, στην οποία βρισκόμαστε πολύ κοντά».
Επενδυτική βαθμίδα, φοροελαφρύνσεις και καινοτομία
Πεποίθηση του Νίκου Παπαθανάση είναι ότι στις επικείμενες εκλογές θα προκύψει κυβέρνηση ΝΔ με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη και η χώρα θα κατακτήσει την επενδυτική βαθμίδα εντός του τρέχοντος έτους. Αποδίδει αυτή τη βεβαιότητα στο γεγονός ότι μέσα στην προηγούμενη τετραετία η κυβέρνηση δεν έθεσε ποτέ σε κίνδυνο την δημοσιονομική ισορροπία της χώρας, παρά την έκτακτη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, πέτυχε 12 αναβαθμίσεις από τότε που ανέλαβε ενώ πέρυσι η χώρα μας είχε την μεγαλύτερη πτώση στον λόγο χρέους – ΑΕΠ από οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο. «Αυτό οφείλεται κυρίως στην ανάπτυξη και δευτερευόντως στον πληθωρισμό. Κι όλα αυτά ενώ έχουμε ήδη αποδείξει στην επενδυτική κοινότητα ότι εμπνέουμε εμπιστοσύνη και είμαστε πρόθυμοι να άρουμε τις αγκυλώσεις του παρελθόντος», προσθέτει.
Ένας άλλος τομέας απ’ όπου, κατά την άποψή του, θα προκύψει ενίσχυση της επιχειρηματικότητας είναι η μείωση της φορολογίας. Επισημαίνει ότι «ήδη την προηγούμενη τετραετία η ΝΔ κατήργησε περισσότερους από 50 φόρους, πολλοί εκ των οποίων βάραιναν δυσανάλογα τις επιχειρήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, το πρόγραμμά μας προβλέπει τη σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τη μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων από 0,5% σε 0,2%, τη μείωση 50% του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών αλλά και νέο πληροφοριακό σύστημα για την άμεση επιστροφή ΦΠΑ, ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητα στην αγορά».
Ένας τρίτος τομέας που αναδεικνύει είναι το εγχώριο οικοσύστημα των startups και η καινοτομία. «Η ελληνική startup σκηνή, ήδη τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζει σημάδια ωρίμανσης, προσελκύοντας όλο και περισσότερα κεφάλαια από VCs του εξωτερικού. Στο πεδίο της καινοτομίας, το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων ετοιμάζει νέα χρηματοδοτικά εργαλεία με πόρους από το ΕΣΠΑ για την επέκταση των ελληνικών ευρεσιτεχνιών/πατεντών από τις ελληνικές επιχειρήσεις, ενώ μέσα στην επόμενη τετραετία αναμένεται να δημιουργηθούν και 2 μεγάλα κέντρα καινοτομίας, η Πολιτεία Καινοτομίας – ΧΡΩΠΕΙ στην Αθήνα και το Τεχνολογικό Πάρκο «ThessINTEC» στην Θεσσαλονίκη. Επιπλέον, όπως επισημαίνουμε και στο πρόγραμμά μας, θα δοθούν 2,5 δισ. ευρώ κρατικές ενισχύσεις για τη στρατηγική αυτονομία, την οργανωμένη χωροθέτηση εντός επιχειρηματικών πάρκων, την “έξυπνη μεταποίηση” της ελληνικής βιομηχανίας και την αξιοποίηση νέων εργαλείων για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων».
Για την εγχώρια επιχειρηματικότητα ο κ. Παπαθανάσης τονίζει: «έχουμε ήδη δημιουργήσει πολύ αποτελεσματικά εργαλεία, όπως ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος. Να σας θυμίσω ότι επιτύχαμε να αυξήσουμε τις υπαγωγές στον Αναπτυξιακό Νόμο κατά 282% σε σχέση με την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Το ενδιαφέρον του επιχειρηματικού κόσμου αναμένεται δε να συνεχιστεί και στα 2 καθεστώτα που ανοίξαμε εκ νέου λίγο πριν τις εκλογές, “Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα” και “Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων“. Βλέπετε το έργο μας δεν σταματά μέχρι και την τελευταία στιγμή πριν την κάλπη».
Ο μετασχηματισμός του αναπτυξιακού υποδείγματος
Μιλώντας στο Fortune Greece για τις προτεραιότητες που θέτει στο πρόγραμμά του ο ΣΥΡΙΖΑ, ο Γιώργος Σταθάκης, πρώην υπουργός και υποψήφιος βουλευτής Χανίων με τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, αναφέρει ότι «υπάρχει μια συγκροτημένη κι αναλυτική καταγραφή για το πώς η χώρα θα προχωρήσει, με αποτελεσματικό τρόπο την αναμόρφωση του παραγωγικού της μοντέλου, θα προσελκύσει ποιοτικές επενδύσεις και βέβαια, θα στηρίξει με βιώσιμο τρόπο την ανάπτυξη».
Τονίζει ότι «το success story της κυβέρνησης για την οικονομία “χωλαίνει” καθώς πέρα από τη “φανταχτερή” βιτρίνα που καλλιεργεί, υπάρχουν δομικά ζητήματα, όπως το εμπορικό έλλειμμα, που έχει εκτοξευθεί και πυροδοτεί νέο κύκλο ιδιωτικού και δημόσιου δανεισμού, αλλά και “ανέγγιχτες” παθογένειες που η Ν.Δ. δε θέλησε να “πειράξει”, όπως το χωροταξικό και η δικαιοσύνη, ζητήματα “κομβικά” για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Ωστόσο η κυβέρνηση αναδεικνύει ένα αναπτυξιακό μοντέλο, όπου έχουμε, μεν, ροή επενδύσεων, οι οποίες κύρια, προσανατολίζονται σε εξαγορές ακινήτων ή κρατικών εταιρειών και asset, που δεν είχαν περάσει σε διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων».
Ο Γιώργος Σταθάκης ιεραρχεί τις προτεραιότητες που θα κάνουν τη χώρα πιο φιλική στις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα ως εξής: πρώτον «κεντρική επιδίωξη στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία είναι ο μετασχηματισμός του αναπτυξιακού υποδείγματος, κάτι που θα φέρει και ποιοτικές επενδύσεις. Κι αυτό μπορεί να γίνει και με ανακτεύθυνση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, που πέρα από το αποτύπωμα στην εθνική παραγωγική βάση, μπορεί να διαμορφώσει το πεδίο για να έρθουν νέες δυναμικές και ποιοτικές επενδύσεις.
»Δεύτερον, ιδιαίτερα σημαντικό για μας, είναι η ουσιαστική ενίσχυση των δημόσιων υποδομών, του κοινωνικού κράτους και της υγείας, που ειδικά για τομείς όπως ο τουρισμός, είναι εκ των ων ουκ άνευ για τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους. Στο πεδίο αυτό, ως δράση – πυλώνα για να γίνει η χώρα πιο φιλική προς τις επενδύσεις θα έθετα την προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού με προώθηση εμβληματικών έργων ψηφιακής μετάβασης, στους νευραλγικούς τομείς της υγείας, της παιδείας, της δικαιοσύνης και του περιβάλλοντος, αλλά και έργων που θα ενισχύσουν τη διαλειτουργικότητα, τη διαφάνεια και συνολικά τη λειτουργία του δημοσίου.
»Τρίτον, επίσης σημαντικό ρόλο για τη εξασφάλιση της αναπτυξιακής πορείας έχει η διασφάλιση δημοσίου ελέγχου σε μια τράπεζα, που δραστηριοποιούμενη εντός του κοινού ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου θα αποτρέπει εναρμονισμένες πολιτικές των συστημικών τραπεζών, θα χρηματοδοτεί στη βάση συγκεκριμένου αναπτυξιακού σχεδίου, θα κατευθύνει τα χρηματοδοτικά εργαλεία στην πραγματική οικονομία, δίνοντας έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη των ΜμΕ και ασκώντας πολιτική προσανατολισμένη στο δημόσιο συμφέρον, για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων».
Ο κ. Σταθάκης προσέθει στα παραπάνω την ενίσχυση της δημόσιας παιδείας, γιατί όπως τονίζει «ο ανθρώπινος παράγων είναι εκείνος που αποτελεί το συγκριτικό πλεονέκτημα μιας οικονομίας, η προώθηση της χωροταξικής διευθέτησης, η επιτάχυνση της δικαιοσύνης, όπου υπάρχει ένα επεξεργασμένο πρόγραμμα παρεμβάσεων και βέβαια η ενίσχυση κομβικών κλάδων σε τροχιές αειφορικής πορείας, όπως η βιομηχανία, ο πρωτογενής τομέας, ο τουρισμός και η ναυτιλία”.
Το επιχειρηματικό περιβάλλον στα προγράμματα της 4ετίας
Νέα Δημοκρατία
Σημειώνεται ότι η ΝΔ, με βάση το πρόγραμμά της, στοχεύει σε αύξηση επενδύσεων 70% και εξαγωγών κατά 60% έως το 2027, διπλασιασμό δημόσιων επενδύσεων έως το 2030 και υψηλούς ρυθμούς απορρόφησης πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ. Υπόσχεται μεταξύ άλλων στήριξη των επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία, υλοποίηση προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» άνω των 2 δισ. ευρώ, με έργα υποδομής σε κάθε περιφέρεια και δήμο της χώρας. Στοχεύει επίσης να προωθήσει την Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση (ΔΑΜ) με αύξηση πόρων. Δρομολογεί μεταξύ άλλων την ολοκλήρωση Εθνικού και Αρχαιολογικού Κτηματολογίου, τη διασφάλιση της περιουσίας με απλοποίηση των μεταβιβάσεων ακινήτων, τη μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων από 0,5% σε 0,2% και τη μείωση 50% του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών. Στο επίκεντρο είναι ακόμη μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τον εξορθολογισμό του συστήματος τεκμηρίων. Η ΝΔ υπόσχεται ποιοτικές θέσεις εργασίας, με αύξηση του μέσου μισθού πάνω από 25% στην τετραετία 2023-2027 (στα 1.500 ευρώ από 1.170 ευρώ) και αύξηση κατώτατου μισθού στα 950 ευρώ εντός της τετραετίας. Δίνει επίσης έμφαση στη σταδιακή μείωση κατά μία επιπλέον μονάδα των ασφαλιστικών εισφορών και του μη μισθολογικού κόστους, με σταδιακή μείωση του τέλους επιτηδεύματος και αύξηση από 1.1.2024 του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες που έχουν παιδιά.
ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, εκτός από τις φορολογικές παρεμβάσεις ενίσχυσης του εισοδήματος που προβλέπονται στο πρόγραμμα των 50 πρώτων ημερών, όπως μεταξύ άλλων η αύξηση του κατώτατου μισθού στα 880 ευρώ στον ιδιωτικό τομέα και ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους σε ασφαλιστικά ταμεία και εφορία, δεσμεύεται και για αύξηση του αφορολόγητου ορίου στα 10.000 ευρώ για όλα τα φυσικά πρόσωπα, για εισοδήματα από την εργασία τους. Υπόσχεται δίκαιη φορολογική αντιμετώπιση της διανομής μερισμάτων με αύξηση του συντελεστή φορολόγησης για μερίσματα άνω των 50.000 ευρώ, από το 5% στο 10%, και προοδευτική του εξέλιξη έως 15%, παράλληλα με κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Δεσμεύεται για μονιμοποίηση των συμβασιούχων στον τομέα Υγείας, για 15.000 στοχευμένες προσλήψεις σε βάθος 4ετίας και γενναία μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών και των υπόλοιπων εργαζομένων του ΕΣΥ, θεωρώντας την Υγεία σημαντική για την βιώσιμη ανάπτυξη κλάδων όπως ο τουρισμός. Κεντρική επιδίωξη είναι ο μετασχηματισμός του αναπτυξιακού υποδείγματος με ανακατεύθυνση των ευρωπαϊκών πόρων που έχει στη διάθεσή της η χώρα μας μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Σχεδιάζει επίσης τομές και δημόσια παρέμβαση, ώστε το τραπεζικό σύστημα να παίξει τον αναπτυξιακό του ρόλο διευκολύνοντας την πρόσβαση μικρών επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση. Υπόσχεται επίσης αύξηση της χρηματοδότησης για την εκπαίδευση στο 5% του ΑΕΠ και αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης.