Οι επιστήμονες είναι πιο κοντά από ποτέ στο να ανακαλύψουν τις κρυφές αιτίες, που προκαλούν την εμφάνιση του Πάρκινσον. Τα καλά νέα προέκυψαν από μελέτη στη Βρετανία, με επικεφαλής μια Ελληνίδα
Το μυστικό για τη νευροεκφυλιστική νόσο του Πάρκινσον κρύβεται στην πρωτεΐνη άλφα-συνουκλεΐνη, η οποία, ανάλογα με την τρισδιάστατη δομή που παίρνει κάθε φορά, μπορεί να λειτουργεί είτε προστατευτικά, είτε τοξικά για τον οργανισμό.
Αυτό διαπίστωσαν οι ερευνητές, με επικεφαλής την Δρ Δωροθέα Πινότση του Τμήματος Χημικής Μηχανικής και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Cambridge. Χάρη στη νέα, μη επεμβατική μέθοδο, που επιτρέπει την παρατήρηση σε νανοκλίμακα, κατέστη δυνατό να μπει η νόσος Πάρκινσον στο… νανοσκόπιο. Η ανακάλυψη, σύμφωνα με το ΑΠΕ, μπορεί να φωτίσει καλύτερα πώς και γιατί οι άνθρωποι εκδηλώνουν την πάθηση και να ανοίξει νέους θεραπευτικούς δρόμους. Τα ενδιαφέροντα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).
Χρησιμοποιώντας ένα οπτικό μικροσκόπιο υπερ-υψηλής ανάλυσης, οι ερευνητές κατάφεραν να μελετήσουν σε πραγματικό χρόνο σε αρουραίους τη συμπεριφορά των διαφορετικών μορφών της εν λόγω πρωτεϊνης και πώς αυτές επιδρούν σε ζωντανούς νευρώνες. «Με αυτές τις τεχνικές, μπορούμε πραγματικά να δούμε λεπτομέρειες που δεν ήμασταν σε θέση να δούμε πριν, έτσι πιθανώς θα καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε την τοξική δράση σε πρώιμο στάδιο» δήλωσε η Δρ Πινότση.
Η νόσος Πάρκινσον προκαλείται όταν, πρωτεΐνες παίρνουν αφύσικα σχήματα και, προσκολλώμενες μεταξύ τους, σχηματίζουν, τελικά, ινίδια αμυλοειδούς, γνωστά και ως σωμάτια Lewy, το «σήμα κατατεθέν» της πάθησης. Μετά το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον είναι η δεύτερη πιο διαδεδομένη νευροεκφυλιστική πάθηση παγκοσμίως. Από αυτή πάσχουν πάνω από επτά εκατομμύρια άνθρωποι. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τρέμουλο (συνήθως στα χέρια), ακαμψία, δυσκολία βάδισης και, σε κατοπινό στάδιο, άνοια.
«Τα ευρήματά μας αλλάζουν τον τρόπο που βλέπουμε τη νόσο, επειδή δείχνουν ότι η ζημιά στους νευρώνες μπορεί να συμβεί, όταν, απλώς, υπάρχει έξτρα αφύσικη πρωτεϊνη άλφα-συνουκλεϊνη στο κύτταρο. Είναι αυτή η πρόσθετη ποσότητα της εν λόγω πρωτεϊνης που φαίνεται να προκαλεί τις τοξικές επιδράσεις, που έχουν ως συνέπεια τον θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων» εξήγησε η επικεφαλής της μελέτης.
Η αλλοίωση της δομής της άλφα-συνουκλεϊνης μπορεί να προκληθεί από γενετικά αίτια, από τη γήρανση ή πιθανώς ακόμη και από τραύμα στο κεφάλι.
Η Δωροθέα Πινότση αποφοίτησε το 2006 από τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, πήρε το διδακτορικό της το 2011 στην κβαντική φωτονική από το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ΕΤΗ) στη Ζυρίχη και από το 2012 είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Cambridge. Η έρευνά της εστιάζει στην ανάπτυξη τεχνικών, που επιτρέπουν την απεικόνιση σε πραγματικό χρόνο των βιολογικών νανοδομών, κυρίως σε σχέση με τη νευροεκφύλιση του εγκεφάλου.