της Βασιλικής Σιούτη
«Δεν έχει σημασία ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση» είπε πριν από λίγες μέρες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, αφού «το 80% των Ελλήνων βουλευτών έχει υπερψηφίσει τη συμφωνία».
Με αυτόν τον τρόπο υπενθύμισε ότι όποια κι αν είναι η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου, το πολιτικό πρόγραμμα που θα ακολουθηθεί είναι αυτό που συνοδεύει την δανειακή συμφωνία με τους όρους που επέβαλαν οι δανειστές. Και όλοι γνωρίζουν ότι το πρόγραμμα αυτό δεν είναι παρά η κλασική συνταγή του ΔΝΤ με μικρές παραλλαγές.
Από τη στιγμή που ψηφίστηκε και από τα δύο μεγάλα κόμματα που διεκδικούν τη νίκη και άρα την εξουσία, κανένα από τους δύο δεν θα μπορεί να το αμφισβητήσει την επόμενη μέρα. Δημαγωγικές ρητορείες και φραστικοί λεονταρισμοί, μπορεί να ακουστούν. Οι κουτοπόνηρες τακτικές που ροκανίζουν το χρόνο ή επιχειρούν να βαφτίσουν το κρέας ψάρι, όπως γίνεται αυτά τα πέντε χρόνια, μπορεί να συνεχιστούν. Αλλά τίποτα περισσότερο από αυτό.
Ουσιαστικές και πραγματικές μεταρρυθμίσεις προς όφελος της ελληνικής κοινωνίας δεν πρόκειται να γίνουν, καθώς κανένας από τους διεκδικητές της εξουσίας δεν έχει παρουσιάσει το παραμικρό σχέδιο για κάτι τέτοιο. Ούτε για την οικονομική ανάπτυξη έχουν παρουσιάσει κάτι, η οποία χρησιμοποιείται μόνο ως σύνθημα στις ομιλίες των πολιτικών, χωρίς όμως να έχει περιεχόμενο. Κανένα από τα δύο κομματικά επιτελεία δεν έχουν εργαστεί για αυτό και είναι παραπάνω από προφανές για τους έλληνες πολίτες.
Και οι δύο δηλαδή αμφισβητούν στα λόγια την νεοφιλελεύθερη συνταγή του ΔΝΤ που επιβάλλεται στην Ελλάδα, αλλά εδώ και πέντε χρόνια κανένας τους δεν έχει ετοιμάσει ένα εθνικό σχέδιο για να δείξει στην πράξη ότι ένας άλλος δρόμος είναι εφικτός.
Οι δανειστές προσπαθούν αυτά τα πέντε χρόνια να επιβάλλουν στην Ελλάδα την πολιτική αυτή, ει δυνατόν με καθολική συναίνεση και χωρίς αντιδράσεις, αλλά μέχρι τώρα έβρισκαν πάντα μπροστά τους ένα ισχυρό αντιμνημονιακό μέτωπο που εκφράστηκε πολιτικά κυρίως μέσα από τον ΣΥΡΙΖΑ, μετατρέποντας τον από ένα μικρό κόμμα διαμαρτυρίας της αριστεράς σε ένα κόμμα που βρέθηκε στην εξουσία.
Η πρόσφατη και μεγάλη νίκη των δανειστών ήταν ότι κατάφεραν να διασπάσουν αυτό το αντιμνημονιακό μέτωπο. Έσυραν την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ εκεί που ήθελαν, αναγκάζοντας την να ψηφίσει τη συμφωνία που της επέβαλλαν, γεγονός που θα οδηγούσε αναπόφευκτα το κόμμα σε διάσπαση, αφού ήταν γνωστό ότι η αριστερή του πτέρυγα δεν θα υπάκουε. Η εξέλιξη αυτή φαίνεται ότι εξαφανίζει από τον πολιτικό χάρτη και τους ΑΝΕΛ, τον κυβερνητικό εταίρο του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι ΑΝΕΛ, ένα δεξιό λαϊκίστικο κόμμα, είχε λόγο ύπαρξης μόνο για να φιλοξενεί τους δεξιούς που διαφωνούσαν με το μνημόνιο. Από την στιγμή που πέρασε κι αυτό στο μνημονιακό στρατόπεδο ψηφίζοντας τη νέα συμφωνία, οι ψηφοφόροι τους δεν έχουν κανένα λόγο να παραμείνουν εκεί.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χάσει την ψυχή του κόμματός του, αφού δεν είναι μόνο η Αριστερή Πλατφόρμα που αποχώρησε, αλλά και το πιο κινηματικά δραστήριο και πολιτικοιδεολογικά σκεπτόμενο τμήμα της πλειοψηφίας του κόμματος μαζί με τους νέους.
Χαρακτηριστικό της παρακμής που παρατηρείται πλέον στο εσωτερικό του μετά την πολιτική στροφή της ηγεσίας, είναι ότι πηγαίνει στις εκλογές χωρίς το κόμμα να έχει γραμματέα (παραιτήθηκε χωρίς να αντικατασταθεί ) και με διαλυμένη τη Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ μετά την αποχώρηση της πλειοψηφίας. Εξίσου χαρακτηριστικό είναι ότι για πρώτη φορά αριστερό κόμμα στην Ελλάδα, προσέτρεξε σε συνεργεία επί πληρωμή για την προεκλογική δουλειά, αφού δεν έβρισκαν εθελοντές για να την κάνουν.
Η βασική επικοινωνιακή δουλειά έγινε από επαγγελματίες και μέσω των ΜΜΕ, που παρά τις φραστικές και γενικόλογες κατηγορίες κατά της διαπλοκής, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κηρύξει ανακωχή με τους περισσότερους εκπροσώπους της, ενώ αρκετοί του παρέχουν από διακριτική έως ελάχιστα διακριτική υποστήριξη.
Γνωρίζουν όμως πολύ καλά ότι η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει. Οι απώλειες από τα αριστερά του συνεχίζονται και θα συνεχιστούν και μετά τις εκλογές. Την ίδια στιγμή τον εγκαταλείπου και δεξιοί ψηφοφόροι (που τον ψήφισαν τον περασμένο Ιανουάριο για να διαμαρτυρηθούν για τον ΕΝΦΙΑ).
Η στρατηγική τους ήταν η προσέλκυση των κεντροαριστερών και κεντροδεξιών ψηφοφόρων, με το σκεπτικό ότι αφού εγκατέλειψαν τον ριζοσπαστικό χαρακτήρα τους δεν έχουν λόγο να τους φοβούνται. Ο ΣΥΡΙΖΑ μετατρέπεται ταχύτατα σε ένα αρχηγικό κόμμα, με τα κομματικά όργανα να έχουν ακυρωθεί και όλη την καμπάνια να στρέφεται αποκλειστικά στον αρχηγό του και στο πλεονέκτημα ότι είναι νεότερος και άρα λιγότερο φθαρμένος. Όλο αυτό χωρίς κανένα ουσιαστικό πολιτικό περιεχόμενο.
Η χώρα διανύει μάλλον την κρισιμότερη περίοδο από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, αλλά ταυτόχρονα παρατηρείται η αντίφαση ότι αυτές οι εκλογές είναι από τις πιο υποβαθμισμένες. Ο βασικός λόγος είναι αυτός που δημόσια δήλωσε ο Κλάους Ρέγκλινγκ. Είναι η πρώτη φορά που «το αποτέλεσμα δεν μετράει». Οι Έλληνες δεν θα ψηφίσουν για να επιλέξουν το πρόγραμμα που θα εφαρμοστεί. Όλοι γνωρίζουν ότι αυτό έχει κριθεί και οι εκλογές δεν θα το αλλάξουν.
Αυτό που καλούνται να αποφασίσουν είναι τον διαχειριστή του προγράμματος, χωρίς να ενθουσιάζει κανένας.
Ο Τσίπρας αποδείχθηκε πολύ αδύναμος και καθόλου έτοιμος να αντιμετωπίσει μία τόσο δύσκολη κατάσταση. Αλλά κυρίως αποδείχθηκε ότι δεν ήταν ειλικρινής. Εξελέγη υποσχόμενος ότι θα διώξει το ΔΝΤ και θα τερματίσει την πολιτική λιτότητας. Μετά από λίγο ρώτησε τον ελληνικό λαό με δημοψήφισμα αν θέλει τη νέα συμφωνία. Ο κόσμος είπε όχι, όπως και ο ίδιος, αλλά αμέσως μετά το μετέτρεψε (πραξικοπηματικά λένε οι διαφωνούντες) σε ναι και υπέγραψε μια συμφωνία ακόμα πιο σκληρής λιτότητας, με μέτρα ΔΝΤ.
Ο Μειμαράκης ανήκει στην νομενκλατούρα των κομματικών στελεχών που κυβέρνησαν την Ελλάδα για 40 χρόνια και ο ελληνικός λαός τους θεωρεί υπαίτιους για την κατάσταση της χώρας.
Ο λόγος που το κόμμα του φαίνεται να αναστήθηκε είναι κυρίως η επιστροφή των ψηφοφόρων του που είχαν πάει στον ΣΥΡΙΖΑ και δεν βλέπουν πια τον λόγο για να παραμείνουν. Ο Αλέξης Τσίπρας άλλωστε, με την στροφή του δικαίωσε όσους μιλούσαν για μονόδρομο του μνημονίου και της πολιτικής του ΔΝΤ.
Στην ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν αγαπούν ιδιαίτερα την πολιτική ανάλυση και συνηθίζουν να παραβλέπουν τις συνέπειες που έχουν οι όποιες αποφάσεις, μοιάζει να ξεχνούν τον λόγο που εκτίναξε το κόμμα τους από το 4% στο 36% και αυτός δεν ήταν άλλος από την αντίθεσή του στην πολιτική του μνημονίου και τη δέσμευσή του ότι θα το καταργήσει. Σήμερα ο λόγος αυτός εκλείπει. Για αυτό και έσπευσαν να κάνουν άμεσα τις εκλογές, πριν προλάβει ο κόσμος να διαπιστώσει στην πράξη τα νέα αντιλαϊκά μέτρα. Καθυστερούν ακόμα και την είσπραξη των φόρων για να μην ταράξει τίποτα δυσάρεστο τους ψηφοφόρους, δημιουργώντας μία σύντομη παρένθεση εικονικής πραγματικότητας, ενώ μετά τις εκλογές, η φούσκα αυτή θα σκάσει, προκαλώντας βέβαιη οργή. Αλλά οι εκλογές θα έχουν περάσει.
Θα έρχονται όμως τα νέα μέτρα και είναι βέβαιο ότι αυτά θα φθείρουν εκ νέου τον ΣΥΡΙΖΑ εάν είναι στην κυβέρνηση, γεγονός που θα τον οδηγήσει να απολέσει κι άλλες δυνάμεις.
Η ρευστοποίηση του πολιτικού σκηνικού και η κινητικότητα αναμένεται να συνεχιστεί, ενώ δεν διαφαίνεται ακόμα πως θα μπορούσε να βγει η χώρα και η ελληνική κοινωνία από αυτόν τον φαύλο κύκλο.