Μπορεί ο Νίκος Κοτζιάς στο καθιερωμένο του sms προς τους διπλωματικούς συντάκτες κάθε πρώτη του μήνα να σημείωνε την Πέμπτη ότι ο Φεβρουάριος θα είναι «ο μήνας της ελπίδας, των διαπραγματεύσεων και της ιστορίας» , καλλιεργώντας αισιοδοξία για λύση στο Σκοπιανό, ωστόσο ένα εικοσιτετράωρο μετά ήρθε η εμπλοκή.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο δίκτυο Euronews ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς στο απόηχο των συναντήσεων σε Αθήνα και Σκόπια, περιόρισε το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης μόνο στο ονοματολογικό, κάτι που συνιστά πρόκληση για την ελληνική πλευρά και αναμενόμενα προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Έλληνα ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά, μερικές ώρες αργότερα.
Ειδικότερα, απαντώντας σε ερώτηση για τα θέματα της ταυτότητας και της εθνικότητας, ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ σημείωσε πως «όλα τα έθνη έχουν την δική τους αντίληψη για την ταυτότητα τους και το να διαταραχθεί αυτό είναι δύσκολο για κάποιον να το αποδεχθεί. Τα θέματα που είναι υπό διαπραγμάτευση έχουν να κάνουν με το όνομα της χώρας. Η λύση σε αυτό το θέμα δεν πρέπει να επηρεάσει την ταυτότητα των πολιτών».
Με τη δήλωση αυτή ο Μάθιου Νίμιτς έδειξε να ευθυγραμμίζεται με τον ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ ο οποίος μετά τη συνάντησή τους την Πέμπτη δήλωσε ότι δεν μπορεί να υπάρξει διαπραγμάτευση για την ταυτότητα. Υπογράμμισε επίσης, ότι «ούτε οι Έλληνες γείτονές μας ούτε κανένας άλλος στην Ευρώπη του 21ου αιώνα μπορεί να αρνηθεί το δικαίωμά μας να είμαστε “Μακεδόνες” και να μιλάμε τη “μακεδονική” γλώσσα, ως μέρος των σλαβικών γλωσσών».
Από την άλλη, υπενθυμίζεται, ο ίδιος ο Νίμιτς ανέφερε από τα Σκόπια, ότι κατά τις συναντήσεις που είχε στην Αθήνα δεν αντιλήφθηκε να τίθεται ζήτημα ταυτότητας του λαού της ΠΓΔΜ. Το ΥΠΕΞ απάντησε με διαρροή «δεν τον ερμηνεύουμε, να μην μας ερμηνεύει».
Κοτζιάς σε Νίμιτς: Βάση συζήτησης το Νταβός
Εν ολίγοις η ΠΓΔΜ, αν και θεωρείται πως είναι η επισπεύδουσα πλευρά, προβάλει τη σκληρή γραμμή, πιεζόμενη και από το εσωτερικό της, ενώ ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ, εμφανίζεται να «διαλέγει» πλευρά. Ωστόσο, η Αθήνα, δια του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Νταβός έθεσε ως προτεραιότητα την επίλυση των ζητημάτων που αφορούν στις αλυτρωτικές διεκδικήσεις (μα κυρίαρχα τα ζητήματα της ταυτότητας και την γλώσσας) και αυτό υπενθύμισε χθες και ο Νίκος Κοτζιάς στον Μάθιου Νίμιτς στην επικοινωνία που είχε μαζί του μετά τις παραπάνω εμπρηστικές δηλώσεις.
Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο υπουργός Εξωτερικών χθες το βράδυ, αναφέρει ότι συνομίλησε με τον Μάθιου Νίμιτς και του διεμήνυσε πως «δεν είναι αρμόδιος να ομιλεί για το ποία είναι η πολιτική των Αθηνών, αλλά ούτε και για να την περιγράφει και μάλιστα με τρόπο λανθασμένο».
Επίσης, τονίζει ότι διατύπωσε στον συνομιλητή του «με την μέγιστη σαφήνεια», τη θέση ότι «οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να γίνουν παρά μόνον σε συνέχεια των συμφωνηθέντων στο Νταβός. Άλλωστε, κάθε καλοπροαίρετη διαπραγμάτευση γίνεται βάσει των συγκλίσεων που έχουν ήδη επιτευχθεί».
Στήριξη Πάιατ σε Νίμιτς
Προκειμένου να συμπληρωθεί η εικόνα των όσων συμβαίνουν στο προσκήνιο και εικάζεται ότι συμβαίνουν στο παρασκήνιο, αξίζει να σημειωθεί ότι χθες, ο αμερικανός πρέσβης Τζέφρι Πάιατ σε συνέντευξή του στο δελτίο του Αnt1 επανέλαβε ότι «υπάρχει ευκαιρία για λύση» και ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν τον Μάθιου Νίμιτς και τη διαδικασία του ΟΗΕ.
Νωρίτερα, είχε συνάντηση με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, με τον οποίο, όπως έγινε γνωστό , συζητήθηκε το θέμα των σχέσεων με την ΠΓΔΜ, ενώ συνάντηση είχε και με τον υπουργό Άμυνας και κυβερνητικό εταίρο Πάνο Καμμένο, που ως γνωστόν είναι αντίθετος σε μια λύση πάνω στη βάση που συζητά η κυβέρνηση, δηλαδή σύνθετη ονομασία, με χρήση του όρου «Μακεδονία».
Διπλός πονοκέφαλος
Ύστερα από την εξέλιξη αυτή, ο πονοκέφαλος για το Μαξίμου είναι διπλός:
- Αφενός, ως προς την διαπραγμάτευση καθεαυτή, δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική η προσπάθεια των Σκοπιανών να ελαχιστοποιήσουν το πλαίσιο των ελληνικών διεκδικήσεων και σε κάθε περίπτωση δείχνει μεγάλη δυσκολία να προχωρήσει η διαδικασία – πρώτα και κύρια να συμφωνηθεί το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης. Δυσκολία, που καταρρίπτει τα αισιόδοξα μηνύματα περί του κατάλληλου μομέντουμ και του «παράθυρου ευκαιρίας» για λύση και εμφανίζεται να δικαιώνει τους κακόπιστους ή τους καχύποπτους που θεωρούν πως δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια για έναν έντιμο συμβιβασμό αλλά υπάρχει κίνδυνος για σοβαρές ελληνικές υποχωρήσεις.
- Αφετέρου, ως προς το εσωτερικό πολιτικό και κοινωνικό κλίμα, η εμπλοκή αυτή, έρχεται να ενισχύσει το κλίμα καχυποψίας σε τμήμα της κοινωνίας απέναντι στους κυβερνητικούς χειρισμούς μία μέρα πριν το συλλαλητήριο, το οποίο ήδη αναμένεται να είναι μεγάλο – τριπλάσιο της Θεσσαλονίκης κατά τους διοργανωτές του – και ήδη ανησυχεί την κυβέρνηση. Παράλληλα, αναμένεται να δώσει πάτημα στη ΝΔ και τον αρχηγό της να παραστήσουν τους δικαιωμένους για τη γραμμή ότι η κυβέρνηση αυτή δεν είναι ικανή να διαπραγματευτεί την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας της ΠΓΔΜ.
Η ανησυχία του Μαξίμου, πολλαπλασιάστηκε μετά το χθεσινό γεγονός των απειλητικών επιστολών προς τον υπουργό Εξωτερικών, η μία εκ των οποίων είχε αποδέκτες και τέσσερα ακόμη πρόσωπα, βουλευτές και υπουργούς.
Χαμηλοί τόνοι για το συλλαλητήριο
Σε ό,τι αφορά το συλλαλητήριο, το οποίο ουσιαστικά έχει την κάλυψη της ΝΔ και της Εκκλησίας, η κυβέρνηση κρατά χαμηλούς τους τόνους προκειμένου να μην οξύνει περισσότερο τα πνεύματα, να μην προκαλέσει το θυμικό των πολιτών, με τον κίνδυνο να το ενισχύσει.
Αν και σε χαμηλότερο επίπεδο, οι «γραμμιτζήδες» του ΣΥΡΙΖΑ στα social media επιχειρούν να το αποδυναμώσουν χαρακτηρίζοντάς το «εθνικιστικό» και αναδεικνύοντας τη συμμετοχή ακροδεξιών, στα «κεντρικά» της κυβέρνησης σήμανε σιωπητήριο.
Σε μια πολύ προσεκτική τοποθέτηση το βράδυ της Πέμπτης ο Δημήτρης Τζανακόπουλος σημείωσε: «Σε μια δημοκρατία οποιοσδήποτε θέλει να εκφράσει την αγωνία του, έχει αναφαίρετο δικαίωμα στις συγκεντρώσεις, πορείες, διαμαρτυρίες, ωστόσο θέλω να επιστήσω την προσοχή στο γεγονός ότι η αγωνία ενός τμήματος του λαού μπορεί να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης εθνικιστικών, ακροδεξιών και μισαλλόδοξων δυνάμεων».
Πάντως, η κυβέρνηση θα αφήσει το συλλαλητήριο να εξελιχθεί χωρίς κάποια πολιτική παρέμβαση σε υψηλό επίπεδο, αλλά εκτιμάται ότι η μαζικότητα του συλλαλητηρίου, δε θα βαρύνει στο πώς θα προχωρήσει η διαπραγμάτευση (εφόσον ξεμπλοκάρει). Μέχρι χθες και πριν «στραβώσει» το κλίμα με τις δηλώσεις Νίμιτς, η κυβέρνηση επέμενε στη θέση ότι «τα συλλαλητήρια δεν χαράσσουν την Εξωτερική Πολιτική».