Του Δημήτρη Μηλάκα
Όπως φάνηκε (και) από τις δημόσιες τοποθετήσεις του «φίλτατου» Πομπέο, τα ελληνοτουρκικά δεν απασχολούν τους Αμερικανούς, καθώς ακολουθούν σχολαστικά τον «οδικό χάρτη» διευθέτησης, για τον οποίο λαμβάνουμε πληροφορίες από την Άγκυρα. Εδώ ο Πομπέο ήρθε να ρίξει μια ματιά για το πώς προχωρούν οι δουλειές στο πλαίσιο της νέας ελληνοαμερικανικής συμφωνίας που ο Τσίπρας «διαπραγματεύτηκε» και ο Μητσοτάκης υπέγραψε πέρυσι και σύμφωνα με την οποία η χώρα προσφέρει γην και ύδωρ (στην κυριολεξία) στις ΗΠΑ.
Παρά το λιβάνισμα των ελληνικών ΜΜΕ στον Πομπέο και την προστασία την οποία η χώρα του υποτίθεται ότι προσφέρει στην Ελλάδα, το μόνο μήνυμα που εξέπεμψε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας είναι «βρείτε τα» με τη σύμμαχο Τουρκία και πως οι ΗΠΑ στηρίζουν τις διαδικασίες στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, καθώς και τις συνεπαγόμενες πολιτικές επαφές και προσπάθειες διευθέτησης.
Καμιά, προφανώς, αναφορά του Αμερικανού ΥΠΕΞ στην παράνομη τουρκική δραστηριότητα στην ανατολική Μεσόγειο ή το Αιγαίο. Προφανώς ο Πομπέο γνωρίζει αυτό που σιγά – σιγά αρχίζουμε όλοι να αντιλαμβανόμαστε, καθώς η τουρκική πλευρά φροντίζει να μας δίνει κάποιες πληροφορίες…
Οδικός χάρτης
Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα μαθαίνουμε από τον τουρκικό Τύπο:
● Οι εκπρόσωποι Μητσοτάκη (Σουρανή) και Ερντογάν (Καλίν) βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία προκειμένου τα ελληνοτουρκικά να βαδίσουν στον συμπεφωνημένο «οδικό χάρτη». Να σημειώσουμε ότι Σουρανή και Καλίν συνδιαλέγονται εδώ και καιρό, όπως μάθαμε από την αποκάλυψη της μυστικής τους συνάντησης στο Βερολίνο. Τότε είχαν συμφωνήσει μια διαδικασία συνομιλιών η οποία αναβλήθηκε όταν η Ελλάδα υπέγραψε τη συμφωνία μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο.
● Ο συμπεφωνημένος «οδικός χάρτης» θα πιάσει τις διαδικασίες από το σημείο όπου ήταν πριν από την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία.
● Οι ελληνοτουρκικές επαφές περιλαμβάνουν (εξελίσσονται σε) τρία επίπεδα: οι διερευνητικές συνομιλίες στο διπλωματικό, οι συζητήσεις για μείωση του στρατιωτικού αποτυπώματος στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και στο πολιτικό, εφόσον έχει γίνει πρόοδος στα δύο πρώτα επίπεδα, με συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, καθώς και των ηγετών Μητσοτάκη και Ερντογάν.
Είναι προφανές ότι αυτές οι «πολυεπίπεδες» ελληνοτουρκικές συνομιλίες δεν θα περιοριστούν στο ένα και μόνο θέμα που η ελληνική πλευρά δηλώνει ότι είναι διατεθειμένη να συζητήσει και αναγνωρίζει ως ελληνοτουρκική διαφορά, δηλαδή την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Οι ελληνοτουρκικές συζητήσεις, ειδικά στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αφορούν ζητήματα τα οποία μέσα στη Συμμαχία μπορεί να χαρακτηρίζονται λεπτομέρειες, ωστόσο υποκρύπτουν ρυθμίσεις που άπτονται ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Για τους Αμερικανούς φίλους και προστάτες οι ελληνοτουρκικές τριβές στην περιοχή δεν είναι τίποτε περισσότερο από ενοχλητικές λεπτομέρειες, οι οποίες καλό θα είναι να διευθετηθούν για να μην διαταράσσεται το ενιαίο του χώρου της νοτιοανατολικής Μεσογείου υπό την αμερικανική – ΝΑΤΟϊκή εποπτεία.
Αυτοί είναι οι εχθροί
Όπως φάνηκε και από τις δημόσιες τοποθετήσεις του Αμερικανού ΥΠΕΞ, αυτό που ενδιαφέρει τις ΗΠΑ είναι ο σαφής προσανατολισμός της (υποτελούς) Ελλάδας κατά των εχθρών του ΝΑΤΟ (Αμερικανών), που στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι άλλοι από τους Ρώσους και την Κίνα.
Για να είναι το μήνυμα σαφές, η επίσκεψη Πομπέο ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη και ολοκληρώθηκε στην Κρήτη και τη βάση της Σούδας. Στη Θεσσαλονίκη ο Αμερικανός ΥΠΕΞ με την παρουσία του υπογράμμισε τη νέα «αμερικανική κατάσταση», η οποία δημιουργήθηκε με τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Αυτή η συμφωνία επέτρεψε την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ. Με αυτήν τη συμφωνία, την οποία έφερε εις πέρας ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και με τη μετατροπή της Αλεξανδρούπολης σε αμερικανικό έδαφος στη βάση της συμφωνίας ελληνοαμερικανικής στρατιωτικής συνεργασίας που «διαπραγματεύτηκε» ο ΣΥΡΙΖΑ και υπέγραψε η Ν.Δ., οι ΗΠΑ πέταξαν έξω από τα Βαλκάνια τους Ρώσους.
Είναι προφανές (και από τη σιωπή του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης) ότι τουλάχιστον οι δύο τελευταίες κυβερνήσεις της χώρας ταυτίζονται απόλυτα με την επιλογή μετατροπής της χώρας σε εξάρτημα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Κοινός τόπος που δικαιολογεί αυτήν την επιλογή, έστω κι αν δεν ομολογείται ρητά από τα δύο κόμματα, είναι ότι οι ΗΠΑ θα προστατεύσουν τη χώρα από την τουρκική βουλιμία. Το τίμημα γι’ αυτήν την προστασία, το οποίο και οι δυο τελευταίες κυβερνήσεις δεν δίστασαν να καταβάλουν, είναι η διάλυση των σχέσεων της χώρας με τη Ρωσία…
Ωστόσο, παρά τις μέγιστες υπηρεσίες που έχουν προσφέρει οι δύο τελευταίες (τουλάχιστον) ελληνικές κυβερνήσεις στην Ουάσιγκτον, η ανταμοιβή της προστασίας φαίνεται πως δεν καταβάλλεται από τις ΗΠΑ. Μπορεί ο ελληνικός Τύπος να ψάχνει εναγωνίως λέξεις που να αποδεικνύουν την αμερικανική υποστήριξη στις ελληνικές θέσεις, ωστόσο τίποτε δεν μετουσιώνει αυτές τις λέξεις σε πράξεις.
Οι Αμερικανοί, έχοντας λάβει (και με τη βούλα μιας συμφωνίας) τα πάντα από την Αθήνα, παραμένει παρατηρητής μιας ενδοοικογενειακής (ενδοΝΑΤΟϊκής) ελληνοτουρκικής διαμάχης και καλεί τα δύο μέρη, δηλαδή επιτιθέμενο (Τουρκία) και αμυνόμενο (Ελλάδα) να τα βρουν μέσα από τους μηχανισμούς που προσφέρει το ΝΑΤΟ.
Το ενδιαφέρον, μάλιστα, είναι ότι οι αμερικανικές παροτρύνσεις ακούγονται με ιδιαίτερη προσοχή (και) από τον σημερινό πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος πολύ θα ήθελε να προσφέρει κι αυτός μια καίριας σημασίας υπηρεσία στην Ουάσιγκτον με τη διευθέτηση των ελληνοτουρκικών, όπως κατ’ αναλογίαν έπραξε ο προκάτοχός του με τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Είναι, ωστόσο, πολύ μεγάλο το βάρος μιας τέτοιας «φιλοδοξίας» για να το αντέξει ακόμη κι ένας Μητσοτάκης…