Γράρει ο Αρχιμανδρίτης
Ιγνάτιος Θ. Χατζηνικολάου
Διαβάζοντας το υπέροχο βιβλίο του Σέρβου αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς (1881-1956) «Αργά Βαδίζει ο Χριστός», που το βλέπω πάντα επίκαιρο, μα ειδικά στα σημερινά δράματα που αντιμετωπίζει η ταλαίπωρη χώρα μας και όχι μόνο, στάθηκα στα «Αποσπάσματα από τον Λόγο περί οπτισμού».
Οπτισμός, από το λατινικό optimismus που σημαίνει αισιοδοξία, αντίθετο του pessimismus που σημαίνει απαισιοδοξία. Και, ο άνθρωπος, ειδικά ο χριστιανός, πρέπει να χαρακτηρίζεται για τον οπτισμό του – αισιοδοξία του – , να μην απελπίζεται και μάλιστα, στο αποκορύφωμα του μεγαλείου, να χαίρεται για τα παθήματά του.
Ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς αναφέρει μια τέτοια κατάθεση αισιοδοξίας ενός αναπήρου πολέμου, νέου 25 ετών , που έχασε τα δύο του πόδια και που τον επισκέφθηκε στο σπίτι του μέσα στο μισοσκότεινο δωμάτιό του.
Ανατριχιαστή η συνομιλία του Αγίου με τον ανάπηρο νέο που «στο μαραμένο, ωχρό πρόσωπό του έλαμπε η χαρά. Όλο και μου φαινόταν ότι έβλεπα φωτοστέφανο γύρω από αυτό το κεχριμπαρένιο πρόσωπο».
Στη συνέχεια, και λόγω ελλείψεως χώρου ενός άρθρου, αναφέρω χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τα λόγια του ανάπηρου μα χριστιανικότατου νέου, φωτεινό παράδειγμα για όλους μας: «Από τότε που έχασα τα πόδια μου απέκτησα μάτια. Ναι, βλέπω τη ζωή από τότε που κάθισα σ’ αυτήν τη πολυθρόνα. Η ζωή είναι τόσο ωραία, τόσο αρμονική. Η ασθένεια δεν είναι μεγάλο κακό, και ο θάνατος δεν είναι ούτε μεγάλο, ούτε μικρό κακό. Τα πόδια μου πλέον κρέμονται… Αλλά υπάρχει κάτι που κρατά και εμένα, όπως κρατώ εγώ τα παράλυτα πόδια μου, χωρίς το οποίο θα ήμουν ολόκληρος παράλυτος. Αυτό είναι η εσωτερική μου ψυχική αισιοδοξία. Η ψυχή μου για αρκετό καιρό ήταν παράλυτη. Η οπτική της ήταν παράλυτη. Όσο είχα υγεία δεν την αισθανόμουν…
Ευχαριστώ τον Θεόν που έγινε αυτός ο πόλεμος. Και ευχαριστώ τον Θεόν που ο εχθρός με άφησε ανάπηρο μ’ αυτόν τον τρόπο. Αυτός ο εχθρός έγινε ο καλύτερος ευεργέτης μου. Έχασα τα πόδια μου, αλλά κέρδισα την ψυχή μου. Πόσο σοφός είναι ο Θεός! Χρησιμοποιεί και το πιο σκληρό μέσον απέναντί μας για το δικό μας μέγιστο καλό. Έδωσα μόνο τα πόδια μου για την ψυχή μου. Να ξέρατε πόσο περισσότερο αξίζει η ψυχή από τα πόδια!
Από τότε που καθηλώθηκα σ’ αυτήν τη πολυθρόνα και παρατηρώ τον κόσμο από το παράθυρο, τακτοποίησα τις σκέψεις και τα αισθήματά μου. Το χάος για αρκετό καιρό κυριαρχούσε στο μυαλό μου και στην καρδιά μου. Για να μπορέσει ο άνθρωπος να δει την τάξη της ζωής και του κόσμου, πρέπει πρώτα να βάλει τάξη μέσα του. Αυτή την τάξη μόλις έβαλα μέσα μου. Διασκόρπισα το χάος και απέβαλα τον φόβο από μέσα μου. Κάποτε φοβόμουν ακόμα και το συνάχι, σήμερα στέκουν δίπλα μου, να δίπλα μου δυό παράλυτα πόδια, που κάποτε ήταν σύνθετο μέρος μου, και πλέον δεν έχω κανένα φόβο. Μια ανατροπή έγινε στην ψυχή μου. Τώρα που έγινα άσχημος, ο κόσμος μου φαίνεται ομορφότατος, και όταν όλος ο κόσμος με λυπάται, αρχίζω να λυπάμαι όλον τον κόσμο».
Απ’ αυτά τα λίγα, μα τόσο αισιόδοξα, τόσο αποκαλυπτικά, τόσο βιωματικά, τόσο ψυχοσωματικά σωτήρια λόγια πόσο θα πρέπει όλοι μας να οπλισθούμε με την παντοδύναμη και θεόδοτη αισιοδοξία. Και να ζούμε έντονα και αμετάκλητα, συν τοις άλλοις, τις βιωματικές μαρτυρίες του Αγίου Ιακώβου του αδελφοθέου: «Πάσαν χαράν ηγήσασθε, αδελφοί μας, όταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις, ειδότες ότι το δοκίμιον υμών της πίστεως κατεργάζεται υπομονήν, η δεν υπομονή έργον τέλειον εχέτε» (Ιακ. 1,2), και του αποστόλου Παύλου «Χαίρω εν τοις παθήμασι μου» (Κολς. 1,24)
Αισιοδοξία, λοιπόν μέσα από όποιο πόνο αφιέμενοι στο έλεος του Θεού και πιστεύοντες σ’ Αυτόν.