Τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα και σε τέσσερις άλλες περιφερειακές χώρες της Ευρωζώνης (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ιταλία), πέραν των οικονομικών επιπτώσεων, επηρέασαν την ψυχολογική κατάσταση των ανθρώπων οδηγώντας σε αυτοκτονίες, με εκείνες των ανδρών και των νέων να σημειώνουν μεγαλύτερη αύξηση, και αυτό δεν μπορεί να συνεχίζεται επ’ αόριστον, χωρίς καμιά προστασία για τους ανθρώπους, προειδοποιεί στη βάση των αποτελεσμάτων νέας έρευνάς του (που πραγματοποίησε με τον καθηγητή Alan Collins) ο Κρητιός ερευνητής Νικόλαος Αντωνακάκης, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στη Βιέννη.

Η έρευνα του Ελληνα ερευνητή -ο οποίος είναι επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Portsmouth και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Webser της Βιέννης- είναι από τις πρώτες που εξετάζει τις άμεσες συνέπειες της δημοσιονομικής λιτότητας σε ποσοστά αυτοκτονιών, στην ομάδα αυτή των περιφερειακών χωρών της Ευρωζώνης που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση, και λαμβάνει υπόψη της τα μέτρα λιτότητας με διαφορετικούς κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες, όπως μειώσεις των κυβερνητικών δαπανών, έλλειμμα, αυξήσεις φόρων.

Όπως αναφέρει ο Νικόλαος Αντωνακάκης, αύξηση των αυτοκτονιών εμφανίζεται ως αποτέλεσμα της πτώσης του ρυθμού του ΑΕΠ, με κάθε μείωση κατά μία εκατοστιαία μονάδα στο ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ στις χώρες αυτές, να έχει προκαλέσει 0,9% αύξηση σε ποσοστά αυτοκτονιών σε όλες τις ηλικίες, που ισοδυναμεί με πάνω από 6.000 αυτοκτονίες συνολικά, κατά την περίοδο 2011 – 2012.

Προσθέτει δε, πως όταν πρόκειται μόνον για περικοπές δαπανών ο ανδρικός πληθυσμός που επλήγη σοβαρότερα είναι ηλικίας μεταξύ 65 – 89 ετών, και συγκεκριμένα 2.325 άνδρες σε αυτή την ηλικιακή ομάδα έχουν αυτοκτονήσει στο διάστημα 2011 – 2012 ως απόρροια της δημοσιονομικής λιτότητας (περικοπές συντάξεων και μισθών), ενώ στα πέντε χρόνια εφαρμογής της (2009 – 2014) εκτιμάται ότι υπήρξαν 4.555 αυτοκτονίες στους άνδρες στην ηλικιακή κατηγορία 65 – 89 ετών.

Σύμφωνα με τον ίδιο, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι η ανεργία είναι η κύρια αιτία των αυτοκτονιών, με δεύτερη αιτία την δημοσιονομική λιτότητα, και τις δύο να αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους, ενώ ιδιαίτερα ανησυχητική είναι, όπως τονίζει, η σημαντική άνοδος της ανεργίας των νέων στην περιφέρεια της ζώνης του ευρώ, η οποία οδηγεί σε δραματική αύξηση των αυτοκτονιών στον ανδρικό πληθυσμό στις ηλικίες μεταξύ 10 – 24 ετών, όπου αυξάνεται κατά 1,6% σε κάθε μείωση κατά μία μονάδα στο ΑΕΠ.

Το θετικό αποτέλεσμα της έρευνας είναι, όπως παρατηρεί ο ίδιος, η διαπίστωση ότι οι αρνητικές επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης και της δημοσιονομικής πολιτικής, θα μπορούσαν να μετριαστούν, με την υιοθέτηση αναδιανεμητικών πολιτικών και επενδύοντας σε ορισμένα συγκεκριμένα στοιχεία ισχυρότερης κοινωνικής προστασίας στην περιφέρεια της Ευρωζώνης.

Κατά την άποψή του, αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί αυτά τα αποτελέσματα έχουν πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην χάραξη οικονομικής πολιτικής και θέτουν ουσιαστικά ζητήματα σχετικά με την παρατεταμένη εφαρμογή δημοσιονομικής λιτότητας, χωρίς κάποια δίχτυα ασφάλειας.

Όπως διευκρινίζει ο Νικόλαος Αντωνακάκης,, ο ίδιος και ο καθηγητής Collins έχουν καλέσει στο παρελθόν τις κυβερνήσεις και τους οργανισμούς να βρουν τρόπους για να δοθεί λύση στο πλήγμα που δέχονται οι άνθρωποι από τις σκληρές οικονομικές περικοπές, όταν πέρυσι είχαν δημοσιεύει έρευνα η οποία διαπίστωνε πως οι περικοπές δαπανών στην Ελλάδα είχαν προκαλέσει δραματική αύξηση των αυτοκτονιών των ανδρών.

Τέλος, στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Έλληνας ερευνητής, σημειώνοντας ότι για τις έρευνες χρησιμοποιούνται τα επίσημα στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας που τα τελευταία είναι εκείνα πριν από δύο έως τρία χρόνια, εκτιμά ότι ο αριθμός των αυτοκτονιών στην Ελλάδα το 2013 και το 2014 θα είναι παρόμοιος εκείνου του 2012 που είχε ανέλθει, στη βάση των επίσημων στοιχείων, σε 508, ενώ, όπως συμπληρώνει, ο ίδιος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το 2015 και για τα επόμενα χρόνια, σε περίπτωση συνέχισης των μέτρων λιτότητας.