Του Μάριου Διονέλλη
Αποκαλυπτική για τις μεθοδεύσεις κατευνασμού των αντιδράσεων για τα φαραωνικά έργα βιομηχανικών ΑΠΕ (και όχι μόνο) είναι η υπόθεση της συναυλίας του Σταύρου Ξαρχάκου στο Αρκάδι, που ακυρώθηκε από τον ίδιο τον μουσικοσυνθέτη μετά την κατακραυγή για τη χορηγία της ΤΕΡΝΑ. Η συναυλία είχε προγραμματιστεί για χθες, 30 Ιουνίου, στη Μονή Αρκαδίου και ως διοργανωτής εμφανιζόταν η Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου. Τυπικά, αφορμή ήταν τα 83 χρόνια από τη Μάχη της Κρήτης, ωστόσο, όπως τόνισαν εκπρόσωποι του Συντονιστικού Ρεθύμνου κατά των ΒΑΠΕ, η πραγματική αιτία της συναυλίας ήταν το αιολικό πάρκο της ΤΕΡΝΑ που σχεδιάζεται σε απόσταση μόλις 900 μέτρων από τη Μονή και άλλες επενδύσεις της εταιρείας που συναντούν σημαντικές αντιδράσεις.
Σε σχετικό ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.» («Ιερό… Greenwashing με Ξαρχάκο στο Αρκάδι», 26.6.2024) ο μητροπολίτης Πρόδρομος είχε δυσκολευτεί να εξηγήσει αν η Μητρόπολη είναι όντως διοργανώτρια της συναυλίας όπως έγραφε η αφίσα. Μας είπε πως κάποιος άλλος του έστειλε αίτημα για την παραχώρηση του χώρου της Μονής, αλλά δεν θυμόταν να μας πει ποιος. Να θυμηθεί τον βοήθησε ο ίδιος ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο οποίος, όταν ενημερώθηκε για τις αντιδράσεις, προφανώς αρνήθηκε να εμπλέκεται το όνομά του σε αυτές τις μεθοδεύσεις.
Σε μια λιτή ανακοίνωση ανέφερε: «Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Μητροπολίτη Ρεθύμνης για την πρόσκληση στη συναυλία αυτή για τα 83 χρόνια από τη Μάχη της Κρήτης. Επειδή η μουσική πρέπει να ενώνει και όχι να διχάζει, αποφάσισα την ακύρωση της συναυλίας αυτής. Οφείλω δε να τονίσω ότι ουδεμία γνώση και πληροφόρηση επί του ζητήματος είχα από κανέναν».
Η αναφορά για «πρόσκληση από τον μητροπολίτη» άφηνε για δεύτερη φορά εκτεθειμένο τον επίσκοπο του Ρεθύμνου και τον ανάγκασε να θυμηθεί ποιος του είχε στείλει την αρχική επιστολή: Σε νέα ανακοίνωση αναφέρεται πως ο σεβασμιότατος «αποδέχθηκε τη φιλοξενία της εν λόγω εκδήλωσης ανταποκρινόμενος θετικά σε επιστολή της 16ης Μαΐου 2024, από τον έχοντα την πρωτοβουλία της διοργάνωσης, συντοπίτη μας κ. Γεώργιο Πανταγιά».
Η Polity
Ποιος είναι όμως ο Γιώργος Πανταγιάς; Οι παλαιότεροι θα τον θυμούνται από τη θητεία του (αλλά και την άδοξη αποπομπή του) από το γραφείο Τύπου του μεγάρου Μαξίμου επί πρωθυπουργίας Σημίτη. Από τότε δραστηριοποιείται στον τομέα των δημοσίων σχέσεων, έχοντας ιδρύσει την εταιρεία συμβούλων και στρατηγικής επικοινωνίας «Polity Α.Ε.». Στο πελατολόγιο της Polity περιλαμβάνεται εδώ και χρόνια η ΤΕΡΝΑ, καλύπτοντας τις ανάγκες επικοινωνίας της ειδικά για τα μεγάλα έργα που αναλαμβάνει στην Κρήτη, με πιο εμβληματικό το Υβριδικό Αμαρίου, για το οποίο έχουν επίσης υπάρξει σφοδρές αντιδράσεις (και έχει ακυρώσει μερικώς το ΣτΕ).
H «Εφ.Συν.» επικοινώνησε με τον Γ. Πανταγιά, ο οποίος, μετά και την ανακοίνωση του μητροπολίτη, παραδέχτηκε ευθέως πως η διοργάνωση της συναυλίας ήταν δική του πρωτοβουλία, λειτουργώντας ως εξωτερικός συνεργάτης της ΤΕΡΝΑ. «Εγώ είχα την ιδέα. Εκτός από εξωτερικός συνεργάτης της ΤΕΡΝΑ, είμαι και καταγόμενος από αυτή ακριβώς την περιοχή του Ρεθύμνου. Θέλησα να συμβάλω στην ανάδειξη του τόπου και της ιστορίας του και, αφού κανονίσαμε με την εταιρεία παραγωγής, απευθύνθηκα στον μητροπολίτη ενώ είχα εξασφαλίσει πως η εκδήλωση θα γινόταν υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης. Μάλιστα είχαμε εξασφαλίσει και χορηγίες από την Aegean και το Mega».
Η παραδοχή του κ. Πανταγιά επιβεβαιώνει πανηγυρικά αυτό ακριβώς που κατήγγειλαν τα κινήματα της Κρήτης: Η συναυλία τελικά δεν ήταν ούτε της Μητρόπολης, ούτε της Περιφέρειας, ούτε της Μονής, ούτε των δήμων, αλλά της… ΤΕΡΝΑ! Ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, μιλώντας στην «Εφ.Συν.» μετά τον θόρυβο που προκλήθηκε, επίσης αναφέρει πως ο Γ. Πανταγιάς ως εκπρόσωπος της ΤΕΡΝΑ τον προσέγγισε. «Απαντήσαμε θετικά, καθώς εμείς δεν έχουμε κανένα πρόβλημα με την ΤΕΡΝΑ», λέει ο ίδιος.
Το πλάνο επηρεασμού της κοινής γνώμης και τα άρθρα του έμμισθου από την Polity δημοσιογράφου
Το «μασάζ» στις τοπικές κοινωνίες όμως δεν εξαντλείται στις χορηγίες μικρών ή μεγάλων εκδηλώσεων. Από την εταιρεία Polity ειδικά στην Κρήτη τα τελευταία χρόνια έχει εκπονηθεί ένα ευρύ πλάνο επηρεασμού της κοινής γνώμης υπέρ των επενδύσεων της ΤΕΡΝΑ. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του δημοσιογράφου Γιάννη Χοχλακάκη, ο οποίος κατά τη διετία 2017-2018 ανέπτυξε πλούσια αρθρογραφία ταυτόχρονα σε διάφορα ΜΜΕ της Κρήτης. Κοινό σημείο των γραπτών του ήταν η φανατική υποστήριξη των επενδύσεων της ΤΕΡΝΑ και ειδικά του Υβριδικού Αμαρίου, αλλά ενίοτε και η επίθεση στους αντιδρώντες κατοίκους, που τους κατηγορούσε για οπισθοδρομικές και «μανιχαϊστικές αντιλήψεις».
Θα ήταν θεμιτό ασφαλώς αν αυτή ήταν μόνο η άποψή του, όμως υπήρχε κάτι περίεργο με τον κ. Χοχλακάκη: αν και δήλωνε δημοσιογράφος, κανείς στην Κρήτη δεν τον γνώριζε, δεν τον είχε συναντήσει ποτέ στο ρεπορτάζ του νησιού, δεν ήταν μέλος καμίας τοπικής ένωσης δημοσιογράφων και δεν ήταν στο μισθολόγιο κανενός τοπικού Μέσου, ούτε καν ως εξωτερικός συνεργάτης. Δεν χρειάστηκε και μεγάλη έρευνα για να αποκαλύψουμε πως τα γραπτά του ίσως δεν ήταν και τόσο αντικειμενικά…
Την υπογραφή του κ. Χοχλακάκη εκτός από τα άρθρα υπέρ της ΤΕΡΝΑ την βρίσκουμε και κάτω από τη διακήρυξη της (νεοφιλελεύθερης κοπής) «Πρωτοβουλίας για Ανοιχτά ΜΜΕ – Νέα Αρχή» που είχε συσταθεί το 2016 ενάντια στις κινητοποιήσεις και τις απεργίες του κλάδου εκείνη την περίοδο για το Ασφαλιστικό (στο ίδιο κείμενο υπογράφουν βαριά ονόματα όπως Πρετεντέρης, Τρέμη, Κοσιώνη κ.ά.). Εκεί, λοιπόν, ο κ. Χοχλακάκης υπογράφει ως εργαζόμενος στην «εταιρία επικοινωνίας Polity», δηλαδή την εταιρεία του κ. Πανταγιά, που ήδη από τότε παρείχε υπηρεσίες στην ΤΕΡΝΑ. Υπό αυτό το πρίσμα είναι απορίας άξιο αν τα κείμενα του ο κ. Χοχλακάκη απηχούσαν μόνο τις απόψεις τις δικές του, του κ. Πανταγιά ως εργοδότη του ή απευθείας της ΤΕΡΝΑ αλλά και το αν πληρωνόταν ο ίδιος από τα ΜΜΕ που τον φιλοξενούσαν ή αν τα άρθρα του αποτελούσαν πληρωμένες καταχωρίσεις στο πλαίσιο της στρατηγικής επικοινωνίας της Polity υπέρ της ΤΕΡΝΑ.
Αργότερα, όταν σταμάτησε η συνεργασία του κ. Χοχλακάκη με την Polity, σταμάτησε και το ενδιαφέρον του για την Κρήτη και δεν έχουν δημοσιευτεί άλλα άρθρα του. Ωστόσο, παραμένουν δεκάδες τα ανώνυμα δημοσιεύματα στα τοπικά ΜΜΕ της Κρήτης, υπέρ των επενδύσεων της ΤΕΡΝΑ. Κείμενα που μοιάζουν να βγαίνουν απευθείας από το γραφείο Τύπου της ΤΕΡΝΑ ή των συνεργατών της. Αντίθετα, οι ανακοινώσεις των περιβαλλοντικών κινημάτων εναντίον έργων όπου εμπλέκεται η ΤΕΡΝΑ, όπως το Υβριδικό Αμαρίου, το Αεροδρόμιο Καστελλίου κ.α., σπάνια βρίσκουν τον δρόμο προς τη δημοσιότητα. Μάλιστα όταν εκπρόσωποι των κινημάτων απευθύνονταν στα τοπικά ΜΜΕ ζητώντας εξηγήσεις, έπαιρναν την απάντηση «Δεν είμαστε γραφεία Τύπου των συλλογικοτήτων σας». Προφανώς έχει προλάβει άλλος…