“Η ενεργειακή κρίση που ζούμε είναι η πρώτη εκ των πολλών που θα ακολουθήσουν στο μέλλον”, τόνισε ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, μιλώντας στο Συνέδριο “Η Ελλάδα μετά” που διοργανώνει ο Κύκλος Ιδεών.
Πολλές δεκαετίες μετά την κρίση του ’73, βιώνουμε ξανά ενεργειακή κρίση, ανέφερε ο κ. Μυτιληναίος αποδίδοντάς την στο γεγονός ότι υπό την πίεση των κοινωνιών η Ευρώπη αποφάσισε να προχωρήσει με ταχύτατο ρυθμό στην απανθρακοποίηση. “Αυτό συνέβη χωρίς σχέδιο, χωρίς τις απαραίτητες επενδύσεις και χωρίς να εξασφαλιστεί η πρόσβαση του πληθυσμού στο αγαθό της ενέργειας”, τόνισε ο κ. Μυτιληναίος.
“Έχουμε αποφασίσει ότι το καύσιμο μετάβασης είναι το φυσικό αέριο, όμως δεν υπάρχουν οι υποδομές, ούτε οι αναγκαίες επενδύσεις τρισ. που απαιτούνται για την την μετάβαση. Το μόνο που έχει γίνει είναι να φτιάχνουμε αιολικά και φωτοβολταϊκά. Θα έπρεπε να υπάρχουν αποθέματα φυσικού αέριου όπως συμβαίνει και με το πετρέλαιο. Τώρα με την κρίση έγινε αντιληπτό ότι η Ευρώπη θα πρέπει να αποκτήσει μεγάλους χώρους αποθήκης φυσικού αερίου. Πάμε χωρίς σχέδιο στην κατασκευή αιολικών και φωτοβολταϊκών και ξεχνούμε τη στοχαστικότητα των τεχνολογιών, που δε λειτουργούν όταν δε φυσά ή δεν έχει ήλιο. Ο άνεμος και ο ήλιος δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την παροχή ενέργειας όταν αυτή ζητείται από το δίκτυο γιατί δεν υπάρχει μεγάλης έκτασης αποθήκευση ενέργειας”, τόνισε ο κ. Μυτιληναίος.
“Αφήσαμε στο πλάι τις επενδύσεις σε αέριο και πετρέλαιο, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή η μόνη χώρα που διαθέτει υπερβάλλουσες ποσότητες να είναι η Ρωσία, όχι το Κατάρ, η Νορβηγία ή η Αυστραλία. Άρα αυτή είναι μια πρώτη κρίση εκ των πολλών που θα ζήσουμε διότι δεν έχει γίνει σωστή προετοιμασία για την ενεργειακή μετάβαση και δεν έγιναν οι αναγκαίες επενδύσεις. Ή θα πάμε γρήγορα στην ενεργειακή μετάβαση αντιμετωπίζοντας την μία κρίση μετά την άλλη, ή ταυτόχρονα θα επενδύσουμε στις υποδομές που θα στηρίξουν αυτή τη μετάβαση”, ανέφερε ο κ. Μυτιληναίος.
“Ελπίζουμε να ομαλοποιηθούν οι συνθήκες”, ανέφερε από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank Βασίλης Ψάλτης, προσθέτοντας ότι πιστεύει στο ευνοϊκό σενάριο που θέλει την αναστάτωση να συνεχίζεται μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2022 και στη συνέχεια να εκδηλώνονται προσπάθειες εξισορρόπησης.
“Θα έχουμε δύσκολο χειμώνα και αυτή είναι μια παράμετρος την οποία θα πρέπει να επισημαίνουμε”, ανέφερε από την πλευρά του ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος επιπλέον αναφέρθηκε στην πολιτική διάσταση της ενεργειακής κρίσης. Πρέπει, τόνισε, να εξομαλυνθεί πολιτικά η σχέση της Ευρώπης με τη Ρωσία. Επίσης τόνισε ότι θα πρέπει η υψηλή ζήτηση που εκδηλώνεται από πλευράς Κίνας να αποτελέσει αντικείμενο της συμφωνίας Κίνας Ηνωμένων Πολιτειών.
Ταυτόχρονα, τόνισε ο κ. Βενιζέλος, πως θα πρέπει η Ευρώπη να αναλάβει πρωτοβουλίες για την προμήθεια και αποθήκευση φυσικού αέριου. Εκτίμησε επίσης ότι μπορούν να εκδηλωθούν πρωτοβουλίες για έκτακτες υποδομές αποθήκευσης με την ενοικίαση πλοίων που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως αποθηκευτικοί χώροι. “Θα πρέπει οι άνθρωποι της αγοράς ενέργειας να υποδείξουν εφικτές λύσεις”, ανέφερε.
Πληθωρισμός
Σε ό,τι αφορά τις πληθωριστικές πιέσεις που έχουν εκδηλωθεί ο κ. Μυτιληναίος εκτίμησε ότι οφείλονται σε 3 παράγοντες: στο γεγονός ότι οι κεντρικές τράπεζες για να αντιμετωπίσουν την κρίση του covid, τύπωσαν χρήματα που δεν είχαν σχέση με την παραγωγικότητα της οικονομίας, στο ότι μετά την κρίση του covid ο κόσμος έδειξε μεγάλη διάθεση για κατανάλωση και τέλος η προσφορά δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση. Ο ίδιος εκτίμησε ότι η προσφορά δεν θα μπορέσει να ενισχυθεί σύντομα.
Υπάρχουν μια σειρά από κίνδυνοι που απειλούν την ανάκαμψη της οικονομίας, εκτίμησε από την πλευρά του ο κ. Ψάλτης, αναφέροντας μεταξύ άλλων τον κίνδυνο του μεταρρυθμιστικού έργου αλλά και τον κίνδυνο της περαιτέρω δημοσιονομικής χαλάρωσης. “Δεν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια ότι υπάρχουν ουσιαστικοί κίνδυνοι στο παγκόσμιο αλλά και το ελληνικό περιβάλλον”, ανέφερε.
“Καλούμαστε να επιλέξουμε μεταξύ του απλοϊκού αφηγήματος της ανάπτυξης, της κανονικότητας και της αισιοδοξίας και του πιο σύνθετου αφηγήματος που λέει ότι θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε καινοφανείς καταστάσεις”, είπε από την πλευρά του ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Ο ίδιος τόνισε ότι βασικό μέλημα για τη χώρα θα πρέπει να είναι η Ελλάδα να αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα και βάθος στην αγορά ομολόγων. “Το μήνυμα που πρέπει να στείλουμε είναι ότι η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη”, τόνισε ο κ. Βενιζέλος.
Για το Tαμείο Aνάκαμψης, ο κ. Μυτιληναίος ανέφερε ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν ήδη οργανωθεί και θα μπορέσουν να δείξουν μεγάλο ποσοστό απορροφητικότητας, κάτι που δεν είναι βέβαιο ότι ισχύει για τις μεσαίες και μικρότερες επιχειρήσεις. Τόνισε πάντως ότι ο κλάδος που έχει το know how για να διαχειριστεί τα κεφάλαια που θα εισρεύσουν στη χώρα είναι ο τραπεζικός. “Η ελληνική διοίκηση δεν είναι έτοιμη, όπως είναι σήμερα, να αντιμετωπίσει μια είσοδο κεφαλαίων 100 δισ. ευρώ στα επόμενα 4 χρόνια”, εκτίμησε.
Στον συμβουλευτικό ρόλο που καλείται να παίξει το τραπεζικό σύστημα προκειμένου να στηριχθεί η υγιής επιχειρηματικότητα αναφέρθηκε από την πλευρά του ο κ. Ψάλτης. “Στις τράπεζες πέφτει το βάρος να έρθουν πιο κοντά, να συζητήσουν, να προτείνουν και να εκπαιδεύσουν τη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα”, τόνισε ο CEO της Alpha Bank.