Χιλιάδες συνταξιούχοι εξακολουθούν να περιμένουν την εκκαθάριση των αναδρομικών που δικαιούνται, αποτέλεσμα χρόνιων καθυστερήσεων, γραφειοκρατικών εμποδίων και λαθών στους υπολογισμούς των επικουρικών τους συντάξεων. Σε αρκετές περιπτώσεις, τα ποσά που εκκρεμούν φτάνουν έως και τις 15.000 ευρώ, με τους δικαιούχους να ζουν για χρόνια σε καθεστώς αβεβαιότητας, ενώ το Δημόσιο διατηρεί ανοιχτό έναν ακόμη «λογαριασμό» εκατοντάδων εκατομμυρίων.

Οι εκκρεμότητες χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες. Η πρώτη αφορά περίπου 100.000 συνταξιούχους που αποχώρησαν μετά τον Μάιο του 2016 και δεν είδαν στις επικουρικές τους την προσαύξηση για τις αυξημένες εισφορές. Αν και ο νόμος προέβλεπε ρητά ότι για κάθε 1% επιπλέον εισφοράς αντιστοιχεί προσαύξηση 0,075% ανά έτος ασφάλισης, η διάταξη έμεινε για χρόνια ανενεργή. Η εφαρμογή της άρχισε ουσιαστικά μόλις το 2022–2023, αφήνοντας εκτός όσους συνταξιοδοτήθηκαν νωρίτερα — κυρίως εργαζόμενους σε τράπεζες, ΔΕΚΟ και ειδικά ταμεία. Οι διαφορές που προκύπτουν στις επικουρικές φτάνουν σε ορισμένες περιπτώσεις τα 16.800 ευρώ, με μηνιαίες απώλειες έως και 300 ευρώ.

Όσοι διαπιστώνουν ότι δεν έχει υπολογιστεί η προσαύξηση, καλούνται να ελέγξουν τις εισφορές τους και, εφόσον επιβεβαιώσουν την παράλειψη, να υποβάλουν αίτηση επανυπολογισμού στον e-ΕΦΚΑ. Οι αποφάσεις των δικαστηρίων έως τώρα δικαιώνουν σταθερά τους συνταξιούχους, επιβεβαιώνοντας ότι το κράτος καθυστέρησε αδικαιολόγητα την εφαρμογή της νομοθεσίας που το ίδιο θέσπισε.

Η δεύτερη κατηγορία αφορά περίπου 400.000 παλαιούς συνταξιούχους, εκείνους δηλαδή που αποχώρησαν πριν το 2015 και υπέστησαν περικοπές στις επικουρικές τους κατά το 11μηνο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016. Οι περικοπές αυτές έχουν κριθεί αντισυνταγματικές, αλλά η αποκατάσταση προχωρά με βήματα αργά και άνισα. Αν και ο νόμος του 2020 κάλυψε τις κύριες συντάξεις και τα δώρα, άφησε εκτός τις επικουρικές, με αποτέλεσμα πολλοί να περιμένουν ακόμη. Οι δικαιούχοι που είχαν κινηθεί δικαστικά μέχρι τον Ιούλιο του 2020 βλέπουν τώρα αποφάσεις υπέρ τους και επιστροφές ποσών από 2.500 έως 4.000 ευρώ, συχνά με τόκους. Οι υπόλοιποι, ωστόσο, έχουν ουσιαστικά χάσει το δικαίωμα διεκδίκησης.

Η καθυστέρηση στην απονομή των αναδρομικών δεν είναι μόνο ζήτημα δικαιοσύνης αλλά και ένδειξη ενός συστήματος που δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στη νέα εποχή. Παρά τις ψηφιοποιήσεις και τη μερική πρόοδο στις διαδικασίες του e-ΕΦΚΑ, η πραγματικότητα δείχνει πως η γραφειοκρατία εξακολουθεί να υπερισχύει της αποτελεσματικότητας. Για τους συνταξιούχους, κάθε μήνας καθυστέρησης μεταφράζεται σε χαμένο εισόδημα και αυξημένη ανασφάλεια· για το Δημόσιο, σε μια διαρκή εκκρεμότητα που βαραίνει τα δημόσια οικονομικά και τη θεσμική του αξιοπιστία.

Η υπόθεση των αναδρομικών αποκαλύπτει ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν κρίνονται μόνο από τις εξαγγελίες, αλλά από το πόσο γρήγορα και δίκαια αποδίδεται αυτό που οφείλεται. Και προς το παρόν, οι συνταξιούχοι περιμένουν ακόμη τις πράξεις να επιβεβαιώσουν τα λόγια.

topontiki.gr