Του Παντελή Πετσετάκη *
Μετά από δεκατρία χρόνια πολλαπλών κρίσεων, οι μισθοί στην Ελλάδα μειώθηκαν, η εργασία έγινε ευέλικτη και επισφαλής, το κόστος ζωής εκτινάχθηκε, οι προσδοκίες του μέσου μισθωτού για ένα καλύτερο μισθό σχεδόν εξανεμίστηκαν.
Η επιβίωση για τους περισσότερους Έλληνες, μεταξύ 25 – 45 ετών, με ένα μέσο μισθό για ωράριο πλήρους απασχόλησης, που κυμαίνεται από 800 – 1.000 ευρώ, ή μερικής απασχόλησης με μισθούς της τάξης των 500 – 600 ευρώ, ή και οι άνεργοι, που αντί μισθού επιβιώνουν με επιδόματα και με τη διαρκή στήριξη της οικογένειας τους, είναι δύσκολη υπόθεση.
Πως είναι όμως να ζεις με 800 ευρώ το μήνα; Τι ανάγκες μπορείς να καλύψεις με αυτό το μισθό; Ένα βασικό ερώτημα είναι, αν ο εργαζόμενος διαθέτει δική του στέγη ή όχι. Αν δεν διαθέτει, θα πρέπει να επιλέξει την «λύση» της παραμονής στο πατρικό του σπίτι, με ότι αυτό συνεπάγεται για την ανεξαρτησία του και την προσωπική του ζωή, διαφορετικά θα πρέπει να προσπαθήσει πολύ, για να βρει ένα σπίτι με ενοίκιο έως 400 ευρώ. Ακόμη κι αν βρει λύση στο πρόβλημα της στέγης, το μεγαλύτερο μέρος του μισθού του, θα πρέπει να το διαθέσει για τρόφιμα, καύσιμα, λογαριασμούς κοινής ωφέλειας (ηλεκτρικό ρεύμα, νερό, τηλέφωνο, διαδίκτυο). Και κάπως έτσι, ο μισθός έχει εξανεμιστεί, πολλές φορές χωρίς να έχουν καλυφθεί οι βασικές υποχρεώσεις, κάποιες από τις οποίες θα πρέπει να καλυφθούν με σκόπιμη καθυστέρηση, ή με έξωθεν βοήθεια. Καθώς οι υποχρεώσεις δεν καλύπτονται, η λύση είναι η εύρεση 2ης ή και 3ης δουλειάς μερικής απασχόλησης, ανάλογα αμειβόμενης. Δεν έχουν σημασία τα τυπικά ή ουσιαστικά προσόντα του εργαζόμενου, ιδίως για τους νεότερους από αυτούς, τα προσόντα τους υπερβαίνουν κατά πολύ τις απαιτήσεις της εργασίας τους. Όμως ο μισθός τους, πότε δεν είναι ανάλογος αυτών. Με αυτά τα δεδομένα, τα μακροχρόνια σχέδια, όπως η δημιουργία οικογένειας, ή η απόκτηση παιδιών, μπαίνουν στον «πάγο» και εκπληρώνονται με καθυστέρηση.
Με ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, αυτό που ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των 25 – 45 ετών, να αντιμετωπίζει αυτές τις συνθήκες εργασίας και να ζει με αυτά τα οικονομικά δεδομένα, «παγιδευμένο» σε μια συνθήκη χωρίς καμία προοπτική βελτίωσης, αναρωτιέται κανείς, πως είναι δυνατόν να μην είναι αυτό το βασικό ζητούμενο αυτών των εκλογών. Πως είναι δυνατόν, να μην είναι αυτός, ο πρώτος και ο κύριος στόχος. Μισθός ανάλογος των προσόντων και της απόδοσης στην εργασία, του ωραρίου του εργαζομένου αλλά κυρίως μισθός που να εξασφαλίζει τη διαβίωσή του. Χωρίς αυτά, ως δεδομένο, δεν υπάρχει καμμιά δυνατότητα ανάπτυξης στη χώρα.
Οι πραγματικοί μισθοί, μόνο το 2022, μειώθηκαν κατά 7.4% και η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών είναι η 3η χειρότερη μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ανάπτυξη της ΝΔ είναι η ανάπτυξη για θέσεις εργασίας των 500 ευρώ, που συνεχίζουν να κάνουν τους νέους, να έχουν προτεραιότητα τη φυγή στο εξωτερικό.
Το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ στο πρόγραμμα του, που σας καλώ να διαβάσετε αναλυτικά στο www.pasok.gr , δεσμεύεται μεταξύ άλλων, ότι ο καθορισμός του κατώτερου μισθού, θα περνά στην εθνική γενική συλλογική σύμβαση εργασίας, ώστε να καθορίζεται μόνο με αποφάσεις των ίδιων των κοινωνικών εταίρων. Θα «ξεπαγώσουν» οι αυξήσεις μέσω των «τριετιών». Θα ενισχύσει τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και ιδιαίτερα τις κλαδικές, δίνοντας βάρος στην υποχρεωτικότητακαι την καθολική εφαρμογή τους, σε όλες τις επιχειρήσεις, είτε συμμετέχουν στις εργοδοτικές οργανώσεις είτε όχι. Θα επαναφέρει την «μετενέργεια» των συλλογικών συμβάσεων, για την πλήρη προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Στο κείμενο της Διακήρυξης της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας, αναφέρεται ότι, ο σκοπός του ανθρώπου είναι, «η ζωή, η ελευθερία και η επιδίωξη της ευτυχίας. Αυτό θα πρέπει να είναι το αληθινό διακύβευμα των εκλογών.
Στις 21 Μαΐου, καλώ τις Χανιώτισσες και τους Χανιώτες, να ενώσουμε τις αγωνίες μας και να πάρουμε μαζί, ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΛΛΑΓΗΣ, για να «οικοδομήσουμε» μια νέα ελπίδα κοινωνικής δικαιοσύνης, προοπτικής για όλους και κυρίως για τις νεότερες γενιές.
* Ο Παντελής Πετσετάκης είναι Οικονομολόγος – Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής, Πρόεδρος του Τμήματος Δυτικής Κρήτης του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και Υποψήφιος Βουλευτής Χανίων με το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ.