Του Παν. Βέμμου
Ιστορικά το φαινόμενο αυτό έχει αφετηρία την εποχή της τουρκοκρατίας στην Κρήτη. Αυτή είναι η επικρατούσα άποψη στις μέρες μας. Η εξέλιξη του όμως και η συνέχιση του δεν μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο από την παράδοση, όταν μάλιστα έχει γίνει οργανωμένο έγκλημα με ιδιαίτερες δικές του αρχές και “νόμους”. Είναι ένα πρόβλημα που έχει σχέση και με άλλους παράγοντες. Η οικονομική κατάσταση της περιοχής, οικονομικά συμφέροντα και κατεξοχήν το πολιτικό σύστημα είναι οι πιο σημαντικοί . Η αντιμετώπιση του δεν είναι εύκολη υπόθεση, αυτό το γεγονός επιβεβαιώνει η αποτυχία πολλών φιλόδοξων προσπαθειών στο παρελθόν. Όταν δε έπεφταν τα φώτα της δημοσιότητας το πρόβλημα όχι μόνο συνεχιζόταν , αλλά διευρύνονταν και έπαιρνε ευρύτερα χαρακτηριστικά.
Το πρόβλημα αυτό στην εξέλιξη του απόκτησε άμεσες σχέσεις με την παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, την “προστασία”, την αρχαιοκαπηλία, τις παράνομες επιδοτήσεις, την οπλοχρησία και γενικότερα την παραβατικότητα των νόμων .
Μια ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος πρέπει να παίρνει υπόψη όλους αυτούς τους παράγοντες, αλλά πρωτίστως την αλλαγή σκέψης και πρακτικής του πολιτικού συστήματος. Απαιτείται ένα συνεκτικό πρόγραμμα κοινωνικών, οικονομικών, πολιτιστικών και πολιτικών μέτρων που θα τα χαρακτηρίζει η συνέχεια, η διάρκεια και η επιμονή στην εφαρμογή τους. Ένα πρόγραμμα που θα σέβεται τις πολιτιστικές παραδόσεις της περιοχής, όχι όμως τις ακραίες ερμηνείες του δημιουργούν άλλοθι . Να έχει σταδιακή και κλιμακούμενη εφαρμογή να πείθει για τον ρεαλισμό και την αποτελεσματικότητά του το προσωπικό των δημοσίων αρχών και να συμβάλλει στην ανύψωση του κύρους τους στις τοπικές κοινωνίες.
Θα αξιοποιεί στα πρώτα τουλάχιστον στάδια περισσότερο την πειθώ και λιγότερο την καταστολή, χωρίς όμως να ανέχεται την συστηματική παραβατικότητα η οποία πρέπει να ελέγχεται και να αποκαλύπτεται. Ένα τέτοιο δίκαιο πρόγραμμα μπορεί να αποκτήσει την στήριξη της πλειοψηφίας των κατοίκων.
Η οικονομική και κοινωνική κρίση που περνά η χώρα είναι παράγοντας που όχι μόνο διατηρεί την ύπαρξη του προβλήματος αλλά είναι και αιτία επέκτασης και πρόσθετης δυσκολίας στην αντιμετώπιση του. Τα στοιχεία αυτά κάνουν ακόμα πιο επιτακτική την άμεση αντιμετώπιση του φαινομένου, που μπορεί να ξεκινήσει από απλά πράγματα αξιοποιώντας και την σύγχρονη τεχνολογία.
Η ιδέα στηρίζεται στην παρακολούθηση της κίνησης στο χώρο αγρίων ζώων με τοποθέτηση μικροτσίπ μέσω δορυφορικών συστημάτων γνωστών ως GPO. Παρόμοιο πρόγραμμα εφαρμόζεται κατά της κλοπής πολυτελών, κύρια, αυτοκινήτων. Αν στο κοπάδι τοποθετηθεί μικρός αριθμός μικροτσίπ σε ζώα, σε περίπτωση κλοπής μπορεί να ενεργοποιηθούν και να εντοπισθούν άμεσα τα κλεμμένα ζώα και οι ζωοκλέφτες ή αν θέλουμε μπορούμε να παρακολουθήσουμε όλη τη διαδρομή έως την σφαγή , ώστε να εξαρθρωθεί όλο το κύκλωμα. Στην αρχή βέβαια θα υπάρξουν αντιδράσεις λόγω της ισχυρής θέσης των παρανόμων κυκλωμάτων στις τοπικές κοινωνίες . Η διάδοση ψευδών – αντιεπιστημονικών θεωριών περί πρόκλησης ασθενειών σε ζώα και ανθρώπους είναι η πιο απλοϊκή εκδοχή. Η τρομοκράτηση αυτών που προτίθενται να συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι στοιχείο που πρέπει να αντιμετωπιστεί και τέλος η αντίληψη ότι τίποτα δεν αλλάζει σε τούτο τον τόπο.
Το πρόγραμμα αυτό προϋποθέτει τη συνεργασία βοσκών και αστυνομίας μπορεί όμως να ξεκινήσει όχι με το σύνολο των βοσκών αλλά με αυτούς που συχνά γίνονται θύματα της ζωοκλοπής. Αναγκαία είναι η απόφαση της πολιτείας στην χρηματοδότηση και οργάνωση του προγράμματος.
Η γνωστοποίηση αυτής της απόφασης μπορεί να συμβάλλει και αποτρεπτικά στον περιορισμό του προβλήματος και ελαχιστοποίησης των επιπτώσεων στην κτηνοτροφία που σήμερα δοκιμάζεται σκληρά και από άλλες αιτίες άσχετες με το παρόν σημείωμα.
Η διερεύνηση της τεχνολογικής εφαρμογής αυτής της ιδέας, το κόστος αλλά προ πάντων η πολιτική βούληση των συμβαλλομένων μερών είναι στοιχεία που πρέπει να εξετασθούν ενδελεχώς για να προωθηθεί η υλοποίησή της.
* Ο Παναγιώτης Βέμμος είναι εκπαιδευτικός από την Αρκαδία, με συγγενικούς δεσμούς στην Κρήτη που επισκέπτεται συχνά.