Πολλές φορές έχουμε δηλώσει πως η θητεία της πρώτης αιρετής Περιφέρειας θα ήταν επιτυχής αν άφηνε στην Κρήτη πρόγραμμα, μια αναδιοργανωμένη διοίκηση και πλήρη χωροταξικά και πολεοδομικά εργαλεία. Και στους τρεις τομείς, που ήταν για μας προτεραιότητες, η Περιφέρεια απέτυχε.
Αναγνωρίζουμε ως θετική την απόφαση για τη διαχείριση των απορριμμάτων αλλά υπάρχουν ακόμα πολλές εκκρεμότητες, αναγνωρίζουμε ως θετικές τις προσπάθειες στον αγροτοδιατροφικό τομέα αλλά με αρκετές υποσημειώσεις. Θετικές ήταν και οι μικρές αντιστάσεις (οι δύο προσφυγές) απέναντι στο πρόβλημα της άμετρης επέλασης των βιομηχανικών ΑΠΕ. Σεβόμαστε τη δουλειά που έχει γίνει και την εξασφάλιση κονδυλίων αλλά δυστυχώς είναι περιορισμένη στη αέναη διαχείριση της κατάστασης που μας κληρονόμησαν οι Νομαρχίες, με αποσπασματικές κινήσεις, χωρίς συνολικό σχέδιο, χωρίς όραμα για το νησί.
Συνολικά σε αυτή την κρίσιμη περίοδο η Περιφέρεια Κρήτης είδε τη ζωή σο νησί να υποβαθμίζεται χωρίς η ίδια να μπορεί να αντισταθεί. Εγκλωβίστηκε σε εξισορρόπηση τοπικισμών, δεν ενέπνευσε τους πολίτες και δεν ένωσε ακόμα το νησί με κοινές ισόρροπες συνεκτικές πολιτικές σ’ όλους τους τομείς. Προγραμματική διαβαθμιδική συνεργασία ανάμεσα στους δυο βαθμούς της αυτοδιοίκησης δεν υπήρξε και δεν μπορούσε να υπάρξει αφού ο δημοκρατικός προγραμματισμός είναι είδος εν ανεπαρκεία. Όλοι σχεδόν διαγκωνίζονται για προγράμματα χωρίς να έχουν πρόγραμμα συνεχίζοντας και εν μέσω κρίσης την σπάταλη αναποτελεσματική διαχείριση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Η έλλειψη προτεραιοτήτων, ο τοπικιστικός ορίζοντας, η γραφειοκρατική διεκπεραίωση, οι αντιφατικές επιδιώξεις ποικίλων συμφερόντων που ανταγωνίζονται στις γκρίζες χωροταξικές ζώνες συνεχίζουν να κυριαρχούν φρενάροντας την προκοπή του τόπου μας. Τα δυο πιο θετικά στοιχεία του Καλλικράτη, η Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης συνήλθε μια δυο φορές μόνο για τους τύπους, ενώ ο Συμπαραστάτης του πολίτη και της επιχείρησης δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Φιλόδοξες πρωτοβουλίες όπως το Συμβούλιο Καινοτομίας και το Παρατηρητήριο των Έργων δεν μας άφησαν τίποτε ουσιαστικό. Για τον πολιτισμό, το μείζον συγκριτικό πλεονέκτημα της Κρήτης πολιτική δεν υπήρξε, μόνο αποσπασματικές ενέργειες.
Αυτά που διαβάσαμε και ακούσαμε στο Περιφερειακό Συμβούλιο ως απολογισμούς των οργάνων της Περιφέρειας για το 2013 δεν μπορούν να θεωρηθούν απολογισμοί καθώς δεν περιέχουν το στοιχείο της αυτοκριτικής. Δεν είναι δυνατόν σε ένα απολογισμό να ισχυρίζεσαι ότι τα έκανες όλα καλά, ότι δεν έκανες λάθη, αστοχίες, καθυστερήσεις, ότι δεν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης στην επίτευξη των στόχων. Εκτός αυτού, από τους απολογισμούς απουσιάζουν εντελώς οι στόχοι, κυρίως οι ποιοτικοί. Επομένως δεν μπορεί κανείς να αξιολογήσει επιτεύγματα χωρίς να έχει θέσει στόχους. Αλλά είναι φυσικό να μην έχουν οριστεί οι στόχοι όταν απουσιάζει ο στρατηγικός σχεδιασμός.
Εξαίρεση στην έλλειψη σχεδιασμού ή στην υιοθέτηση εισαγόμενου σχεδιασμού των επενδυτών είναι η προσπάθεια στον αγροτοδιατροφικό τομέα που είναι μεν αξιέπαινη αλλά μονόπλευρη καθώς δεν έχει δώσει το απαιτούμενο βάρος στα προβλήματα των μικρών παραγωγών ή στην επιβίωση των παραδοσιακών ποικιλιών που από μόνες τους είναι στοιχείο καινοτομίας ή στη στήριξη των ομάδων παραγωγών. Δεν έχει δώσει κατευθύνσεις για την επίλυση των προβλημάτων επιβίωσης και του αδιέξοδου των αγροτών. Μπορεί να έχουν γίνει βήματα εξωστρέφειας αλλά το εισόδημα των αγροτών παραμένει αρνητικό, η γεωργία μη ελκυστική επιλογή, οι τιμές των προϊόντων εξευτελιστικές στο χωράφι και ακριβές στο ράφι.
Η Περιφέρεια λοιπόν δεν έχει το θάρρος να ακολουθήσει μέχρι το τέλος ούτε το δικό της σχεδιασμό για τον πρωτογενή τομέα. Οι ίδιοι οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι της πλειοψηφίας δείχνουν ότι δεν έχουν πειστεί, ότι δεν έχουν κατανοήσει το πνεύμα και το περιεχόμενο του σχεδιασμού όταν υπερασπίζονται επιλογές στην αντίθετη κατεύθυνση, όπως το Χωροταξικό για τον Τουρισμό που φέρνει τα σύνθετα καταλύματα με τα γήπεδα γκολφ ή όταν εγκρίνουν τις μελέτες για τα αιολικά πάρκα και τα υβριδικά πάνω στις κορυφογραμμές και τα οροπέδια και τις μελέτες για τα φαραωνικά γκέτο πολυτελείας με τα γκολφ πάνω στις περιοχές Natura, τα φαραωνικά γκέτο πολυτελείας στις ακτές και, όχι σπάνια, πάνω σε αρχαιότητες.
Η Περιφέρεια δεν κατάφερε να προωθήσει ακόμη τα σχέδια διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών που εκκρεμούν δεκαετίες. Για να μπορούμε να δείξουμε ότι αυτές μπορούν να αποτελέσουν πηγή ευημερίας για τις τοπικές κοινωνίες και δεν είναι ανάγκη να τσιμεντοποιηθούν από τους μεγαλοεπενδυτές. Ούτε στάθηκε συνεπής στις αποφάσεις της να στηρίξει το συνέδριο για τον Κάβο Σίδερο ή να προχωρήσει στην υλοποίηση του κέντρου θεραπείας για τον καρκίνο.
Ανεξάρτητη περιφερειακή κίνηση πολιτών
«Μια Κρήτη, περιβάλλον – άνθρωπος»
email: miakriti@gmail.com