Του Γιάννη Αγγελάκη
Σε αναπτυσσόμενες χώρες με υψηλή ανεργία, δίχως ανεπτυγμένο εκπαιδευτικό σύστημα, η παιδική εργασία δεν προκαλεί εντύπωση. Σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Unicef πάνω από 168 εκατομμύρια παιδιά εργάζονται για να επιβιώσουν.
Η παιδική εργασία υπάρχει επειδή κάποιοι είναι έτοιμοι να προσλάβουν παιδιά για να εργαστούν. Και αν η φτώχεια, η ανεργία, η ανέχεια και η ανυπαρξία σχολείων, εξηγούν γιατί υπάρχουν παιδιά που αναγκάζονται να δουλέψουν, δεν εξηγούν γιατί υπάρχουν κάποιοι που επιθυμούν να τα προσλάβουν.
Στο άλλο μέρος της εξίσωσης βρίσκεται η υφή της υψηλής ανταγωνιστικότητας των αναπτυσσόμενων οικονομιών. Σε οικονομίες που η ανταγωνιστικότητα στηρίζεται στην παροχή χαμηλών μισθών, η παιδική εργασία δεν είναι κατακριτέα, αλλά επιθυμητή, φυσική και αναγκαία. Ως αποτέλεσμα, η φτώχεια, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο δεν αντιμετωπίζεται αλλά αναπαράγεται, αφού οι συνθήκες αυτές ανεφοδιάζουν με το απαραίτητο φτηνό, δίχως δικαιώματα εργατικό δυναμικό, τις οικονομίες με τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης των ανεπτυσσόμενων χωρών. Αυτές που προσφέρουν τα φτηνά καταναλωτικά προϊόντα στη Δύση.
Η υπερκαταναλωτική φτήνια στη Δύση και στο Βορρά στηρίζεται στη φτηνή παραγωγή στις χώρες της ανατολής και του νότου. Και τα παιδιά, είναι το πιο φτηνό καύσιμό, ικανό να προσφέρει τα μεγαλύτερη κέρδη.
Υπάρχει όμως και μία άλλη πτυχή στο ζήτημα.
Το ίδιο μοντέλο ανάπτυξης επεκτείνεται, και αυτό που τώρα παρατηρούσαμε από κάποια σχετική απόσταση ασφαλείας, πλησιάζει επικίνδυνα.
Στις χώρες του νότου της Ευρώπης η πίεση είναι διαρκής για να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί ρίχνοντας τους μισθούς ώστε “να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας”. Το σύστημα εκπαίδευσης υποβαθμίζεται, ασκείται διαρκής πίεση για κατάργηση εργατικών και πολιτικών δικαιωμάτων που αποτελούν “τροχοπέδη στην ανάπτυξη”.
Την ίδια στιγμή εκατομμύρια φεύγουν από τις χώρες τους εξαιτίας αυτών των άθλιων συνθηκών.
Εμείς τους ονομάζουμε οικονομικούς ή παράνομους μετανάστες, πολλοί έρχονται από χώρες που στο πρόσφατο παρελθόν βίωσαν τον πόλεμο, όλοι είναι πρόσφυγες ενός οικονομικού πολέμου που εξωθεί εκατοντάδες εκατομμυρία στην ακραία φτώχια, την εξαθλίωση και την ανέχεια. Αυτή που κτυπά πλέον την πόρτα και της Ευρώπης.
Τώρα, καλούμαστε και εμείς να πάρουμε θέση.