Γράφει ο Ειρηναίος Μαράκης
Με ένα προπαγανδιστικού τύπου διάγγελμα και αξιοποιώντας κατά το δοκούν το ποίημα «Ιθάκη» του Κ.Π. Καβάφη καθώς και την «Οδύσσεια» του Ομήρου για την υπεράσπιση των δικών του θέσεων, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προσπάθησε να μας πείσει ότι τα μνημόνια τελείωσαν. Κάνοντας το άσπρο μαύρο, όπως άλλοτε ο Σαμαράς που μας έβγαζε στις αγορές, και σχετικά για το χαρακτήρα των συμφωνιών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με τους «θεσμούς». Το μόνο που είπε ξεκάθαρα είναι πως τα μνημόνια θα σφραγίζουν την «κανονικότητα» που υπόσχεται για το μέλλον.
Αλλά και αυτό το διάγγελμα, παρά τη χρήση διάφορων συμβολισμών, δεν ήταν τόσο φανταχτερό όσο θα το ήθελε η κυβέρνηση, όπως φανταχτερό και έντονα παραπλανητικό ήταν το διάγγελμα εισόδου στη μνημονιακή περίοδο από τον Γιώργο Παπανδρέου. Μετά την τραγωδία στο Μάτι που πάγωσε τα κυβερνητικά σχέδια, ήρθε η τραγωδία στη Γένοβα να δείξει πως ούτε η ΕΕ μπορεί να πανηγυρίζει ότι μετά την Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Κύπρο και την Ιταλία «έσωσε» και την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η κατακραυγή για την εταιρεία της Μπένετον είναι τεράστια. Η νέα ιταλική κυβέρνηση του Κινήματος των 5 Αστέρων και της Λίγκας του Βορρά, βγάζει οργισμένους θορύβους λέγοντας ότι θα αφαιρέσει το συμβόλαιο από την Οτοστράντε. Η εταιρεία δηλώνει κυνικά ότι κάτι τέτοιο θα επέφερε ποινές για παραβίαση των όρων του συμβολαίου με το ιταλικό δημόσιο (λήγει το 2042) που μπορεί να φτάσουν τα 15 με 20 δις ευρώ. Η ακροδεξιά Λίγκα του Βορρά φημίζεται για τις σχέσεις της με μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με έδρα το Μιλάνο. Και το Κίνημα των 5 Αστέρων είχε αρνηθεί να υιοθετήσει το αίτημα για ανακατασκευή της γέφυρας. Αυτό που κάνουν κι οι δυο είναι να ρίχνουν το φταίξιμο στην προηγούμενη κυβέρνηση του Δημοκρατικού Κόμματος του Ρέντσι, που είχε ανανεώσει το συμβόλαιο της Οτοστράντε.
Η ουσία όμως, κι ας την αποφεύγουν όλοι, βρίσκεται αλλού και δεν είναι άλλη από την πολιτική των περικοπών και των ιδιωτικοποιήσεων είναι το θερμοκήπιο που γεννάει τις στενές σχέσεις των πολιτικών με τα επιχειρηματικά συμφέροντα, και σπρώχνει σε συγκάλυψη «ωρολογιακών βομβών» όπως της γέφυρας της Γένοβα.
Επίθεση στις εργατικές ανάγκες και στα δικαιώματα
Το εργατικό κίνημα που παλεύει ενάντια σε αυτές τις επιθέσεις είναι η ελπίδα για να μη θρηνήσουμε άλλους νεκρούς από τέτοια εγκλήματα, από το Μάτι μέχρι τη Γένοβα και απέναντι σε μια καθημερινότητα που για το λαό και τους εργαζόμενους θα συνεχίσει να καθορίζεται από τους μνημονιακούς νόμους και τις χιλιάδες ρυθμίσεις τους. Ας το έχουμε ξεκάθαρο, όσα εφαρμόστηκαν, δε θα καταργηθούν, όσα προσυμφωνήθηκαν θα υλοποιηθούν και το χρέος θα παραμείνει σαν θηλιά στο λαιμό της κοινωνίας. Ένα χρέος που ήταν στο 127% του ΑΕΠ το 2009 και κρίθηκε μη βιώσιμο και τα μνημόνια επείγουσα ανάγκη, για να φτάσει στο 181% μετά τη «θεραπεία” των κυβερνήσεων της περιόδου 2010-18, της ΕΕ και του ΔΝΤ. Την ίδια στιγμή ο λαός έχασε εισόδημα, εργασία, σπίτι, την ίδια του τη ζωή στη Μάνδρα και στο Μάτι, ενώ το μεγάλο κεφάλαιο και οι τράπεζες προστατεύτηκαν από την καπιταλιστική κρίση και αυγάτισαν τα κέρδη τους.
Στην ουσία, η μόνη προοπτική που μένει σαν ελπίδα για έξοδο από το φονικό κόστος της μνημονιακής οκταετίας είναι η συνέχιση και η κλιμάκωση της δύναμης που αντιστάθηκε, της εργατικής πάλης και της επαναστατικής αριστεράς που την στήριξε και τη στηρίζει. Οργανώνοντας τους αγώνες ενάντια στα σχέδια της άρχουσας τάξης, της Δεξιάς (ΝΔ κι ευρύτερα) αλλά και της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα, που τώρα βάζουν πλώρη να χαρίσουν τα υπερπλεονάσματα στους καπιταλιστές με φοροελαφρύνσεις για τις επιχειρήσεις ενώ συνεχίζουν να χτυπάνε τις εργατικές ανάγκες.
Οι σκληρές συνέπειες της μνημονιακής περιόδου
Σε αυτό το σημείο πρέπει να κάνουμε δύο πολύ χρήσιμες παρατηρήσεις. Πρώτη παρατήρηση είναι ότι λεγόμενη «μεταμνημονιακή» περίοδος κουβαλάει μαζί της όλες τις σκληρές συνέπειες από τη μνημονιακή διάλυση των κοινωνικών υπηρεσιών του κράτους. Στο Μάτι θρηνήσαμε νεκρούς γιατί οι περικοπές στέρησαν από την Πυροσβεστική τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει δυο μεγάλες πυρκαγιές ταυτόχρονα. Στη Μάνδρα πνίγηκε κόσμος γιατί οι περικοπές στις δημόσιες επενδύσεις δεν άφησαν να γίνουν αντιπλημμυρικά έργα. Στην Ιταλία οι νεκροί στη Γένοβα έφεραν στην επιφάνεια την αλήθεια ότι οι δαπάνες για τη συντήρηση του οδικού δικτύου έπεσαν από 13,6 δις ευρώ το 2007 σε 5 δις το 2015, ενώ τα κέρδη των ιδιωτικών επιχειρήσεων που διαχειρίζονται τα διόδια ανέβηκαν κατακόρυφα. Αν δεν παλέψουμε για άμεση χρηματοδότηση του κοινωνικού κράτους, για λεφτά στα Νοσοκομεία, στα Σχολεία, στους Δήμους, έχουμε μπροστά μας νέες τραγωδίες που δεν θα είναι «φυσικές» καταστροφές.
Δεύτερη παρατήρηση που έχουμε να κάνουμε είναι ότι εκτός από την αδυναμία να αντιμετωπίσει τα ‘φυσικά φαινόμενα», η «μεταμνημονιακή» περίοδος συγκλονίζεται και από οικονομικές καταιγίδες. Η προοπτική ότι το δημόσιο θα μπορεί να δανείζεται από τις χρηματαγορές αντί από την ΕΕ γίνεται όλο και πιο απόμακρη. Τα επιτόκια αυτού του δανεισμού γίνονται απαγορευτικά μέσα σε συνθήκες όπου κάθε τόσο επικρατεί πανικός γιατί οι τραπεζίτες υπολογίζουν ότι άλλη μια χώρα δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τα χρέη της: τον Μάη ο πανικός ήταν για την Ιταλία, τον Αύγουστο για την Τουρκία και ο κατάλογος δεν τελειώνει εδώ. Η Βραζιλία και η Νότια Αφρική είναι υποψήφιες για να μακρύνουν αυτό το σερί, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να δώσει κολοσσιαίες διαστάσεις σε μια νέα κρίση κηρύσσοντας εμπορικό πόλεμο στην Κίνα.
Η αριστερή εργατική εναλλακτική
Μπροστά μας, λοιπόν, ανοίγονται δυο δρόμοι. Από τη μια μεριά, συνέχιση της λιτότητας σε συνδυασμό με δώρα για τους καπιταλιστές κυνηγώντας μια ανάπτυξη σε περιβάλλον γεμάτο οικονομικούς πανικούς. Και από την άλλη, ο δρόμος της εργατικής αριστερής εναλλακτικής, που χτίζει πάνω στους αγώνες που δώσαμε ενάντια στα Μνημόνια και ανοίγει την προοπτική να απαλλαγούμε από αυτή τη βαρβαρότητα. Άμεσα αυτό σημαίνει κλιμάκωση του κινήματος που διεκδικεί προσλήψεις και μονιμοποιήσεις ενάντια στις απολύσεις, αυξήσεις και συλλογικές συμβάσεις ενάντια στο χτύπημα των σωματείων και των εργασιακών σχέσεων, χρηματοδότηση των κοινωνικών υπηρεσιών και όχι ιδιωτικοποιήσεις. Να δοθεί εδώ και τώρα όλο το πλεόνασμα του προϋπολογισμού για να καλύψει τις εργατικές ανάγκες για δουλειά και ανθρώπινο μηνιάτικο. Ταυτόχρονα όλο αυτό σημαίνει ενίσχυση της επαναστατικής αριστεράς που στάθηκε και στέκεται και θα στέκεται ξεκάθαρα ενάντια στις καταστροφικές ταξικές επιλογές του πλούτου.
Ότι άλλο παρουσιάζεται, είτε από την κυβέρνηση, είτε από την Δεξιά πτέρυγα του πολιτικού φάσματος φιλοδοξεί να συνεχίσει και αν διευρύνει την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Μόνη και απαραίτητη, λοιπόν, ελπίδα μας είναι ο μαζικός λαϊκός αγώνας και μία δυνατή αντικαπιταλιστική αριστερά, για να διεκδικήσουμε και για να αναδείξουμε ότι οι ανάγκες μας είναι πάνω από τα κέρδη και το χρέος τους. Χρειάζεται να προχωρήσουμε και να μην εφυσηχαστούμε μπροστά στην κίβδηλη μεταμνημονιακή κανονικότητα που μας χτίζουν, με μπροστάρη το εργατικό κίνημα, για την αντίσταση και την ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και ΕΕ, για το ξήλωμα των τριών μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων, για την οριστική διαγραφή του χρέους, τη ρήξη και αποδέσμευση από ευρώ, ΕΕ και ΝΑΤΟ, για την υπεράσπιση των δημοκρατικών ελευθεριών, ενάντια στο ρατσισμό στην Ευρώπη-Φρούριο, για την υπεράσπιση των προσφύγων και μεταναστών, ενάντια στον εθνικισμό, για την αποτροπή των πολέμων και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων.
Όλα αυτά όμως δεν είναι απλά κάποιες αφηρημένες, στείρα ιδεαλιστικές θέσεις και παραμύθια αλλά μια υπαρκτή κοινωνική απαίτηση που διευρύνεται συνεχώς και καθημερινά με κλιμάκωση των εργατικών, απεργιακών και αντιφασιστικών αγώνων. Στην ΠΝΟ σε 24ωρη απεργία με προοπτική κλιμάκωσης προχωρούν οι ναυτεργάτες σε όλη τη χώρα, τη Δευτέρα 3 Σεπτέμβρη. Οι ναυτεργάτες διεκδικούν την υπογραφή νέας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας με πραγματικές αυξήσεις, αλλά κι αντιστέκονται στη διάλυση του ΝΑΤ, τον ευτελισμό των συντάξεων και την αποψίλωση των οργανικών συνθέσεων των επιβατηγών πλοίων ενώ παράλληλα και στην Cosco προχωρούν σε κινητοποιήσεις καθώς επίθεση δέχτηκε ο Μάρκος Μπεκρής, παραμονή του δεκαπενταύγουστου, την ώρα που εκτελούσε τα συνδικαλιστικά του καθήκοντα ενημερώνοντας τους συναδέλφους του για την πορεία των διαπραγματεύσεων σχετικά με την υπογραφή ΣΣΕ, χτυπήθηκε από τον Βασίλη Παπαδόγκωνα, επόπτη ασφαλείας της εργολαβικής εταιρείας D-Port. Tο σωματείο, μάλιστα, κατονομάζει τον Παπαδόγκωνα ως μπράβο της Cosco. Και βέβαια δεν ξεχνάμε την μεγάλη εργατική διαδήλωση που ετοιμάζεται για την Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), αυτό τον Σεπτέμβρη, με αιτήματα για προσλήψεις, αυξήσεις και λεφτά για τις ανάγκες μας, έχοντας παράλληλα και το στίγμα του αντιφασισμού και της διεθνιστικής αλληλεγγύης ενάντια στις προσπάθειες του Μητσοτάκη και των φασιστών να κερδίσουν τον κόσμο που αγανακτεί από την μνημονιακή βαρβαρότητα, λοξοδρομώντας και υπονομεύοντας τις εργατικές διεκδικήσεις, παίζοντας το χαρτί του εθνικισμού. Η συνέχεια των αγώνων θα δοθεί στις 15 του Σεπτέμβρη με την οργάνωση σε διάφορες πόλεις, μεταξύ αυτών και στα Χανιά, μεγάλων τοπικών αντιφασιστικών και αντιρατσιστικών διαδηλώσεων.
Αλήθεια, ποιος είπε ότι η εργατική τάξη θα υποδεχτεί μετά βαΐων και κλάδων την… «μεταμνημονιακή κανονικότητα» του Τσίπρα, όταν διαπιστώνει πως τα προβλήματα της διευρύνονται και χειροτερεύουν;