Μεγάλη συγκίνηση και υπερηφάνεια στο 49ο Συνέδριο της Παγκρητικής Ένωσης Αμερικής για την πρώτη διεθνή προβολή του νέου ντοκιμαντέρ του Ιδρύματος “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος”

Σε μια ιδιαίτερα συγκινητική στιγμή για την κρητική διασπορά, πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουνίου 2025, στο πλαίσιο του 49ου Συνεδρίου της Παγκρητικής Ένωσης Αμερικής, η πρώτη διεθνής προβολή του νέου ντοκιμαντέρ του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» με τίτλο «Για την Κρήτη και την Ελευθερία: Πορεία προς την Ένωση».

Η προβολή έλαβε χώρα στο West Palm Beach των Ηνωμένων Πολιτειών, παρουσία αποδήμων Κρητών από όλη την Αμερική, οι οποίοι υποδέχτηκαν με ιδιαίτερο ενθουσιασμό και συγκίνηση την κινηματογραφική καταγραφή της ιστορικής διαδρομής της Κρήτης προς την ένωση με την Ελλάδα.

Ένα ντοκιμαντέρ για την ιστορική μνήμη και τη Νεολαία της Διασποράς

Την προβολή προλόγισε ο Νίκος Καστρινάκης, πρόεδρος του Παραρτήματος του Ιδρύματος στις ΗΠΑ και του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών, ο οποίος δήλωσε:

«Είναι ιδιαίτερη τιμή για μας να προβάλουμε για πρώτη φορά εκτός Ελλάδας το καινούργιο αυτό ντοκιμαντέρ του Ιδρύματος. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε την ιστορία μας και είναι δική μας ευθύνη να την περάσουμε στις επόμενες γενιές.»

Ο κ. Καστρινάκης επεσήμανε επίσης την αποτελεσματικότητα των ντοκιμαντέρ του Ιδρύματος στην προσέγγιση της δεύτερης και τρίτης γενιάς Ελλήνων του εξωτερικού, τονίζοντας τη σημασία της ιστορικής μνήμης ως στοιχείο εθνικής ταυτότητας.

Ανάλογα θερμά λόγια εξέφρασε και η Πρόεδρος της Παγκρητικής Ένωσης Αμερικής, Διαμάντα (Νταϊάν) Κουναλάκη, η οποία δήλωσε:

«Ήταν ένα ντοκιμαντέρ που πραγματικά εμπνέει, γεμάτο ένταση και βαθιά νοήματα. Όλοι μας νιώσαμε περηφάνια που το είδαμε πρώτοι. Ευχαριστούμε το Ίδρυμα Βενιζέλος για αυτή τη μεγάλη τιμή.»

Από την Επανάσταση του Δασκαλογιάννη ως την Ένωση του 1913

Το ντοκιμαντέρ, διάρκειας 45 λεπτών, παρουσιάζει με σύγχρονα μέσα και τεχνικές την ιστορική διαδρομή της Κρήτης, ξεκινώντας από την Επανάσταση του Δασκαλογιάννη το 1770 και καταλήγοντας στην Ένωση με την Ελλάδα το 1913. Το φιλμ αξιοποιεί σπάνιο αρχειακό υλικό από το Ίδρυμα «Ελευθέριος Βενιζέλος», τη Βουλή των Ελλήνων και τη συλλογή Ηλία Γιαννακάκη, ενώ γίνεται χρήση σύγχρονης τεχνολογίας για την «αναβίωση» παλιών φωτογραφιών και εγγράφων.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προβολή άγνωστου κινηματογραφικού υλικού που καταγράφει την απόπειρα Κρητών βουλευτών να εισέλθουν στο ελληνικό κοινοβούλιο το 1912, αποτυπώνοντας έναν κρίσιμο σταθμό στην πορεία της Κρήτης προς την εθνική ολοκλήρωση.

Συμμετοχές επιστημόνων και δημιουργική ομάδα

Το ντοκιμαντέρ πλαισιώνεται από παρεμβάσεις σημαντικών προσωπικοτήτων όπως:

• Roderick Beaton, ομότιμος καθηγητής του King’s College Λονδίνου, πρόεδρος της Βρετανικής Σχολής Αθηνών

• Ρέα Γαλανάκη, συγγραφέας

• Λένα Διβάνη, συγγραφέας και πρώην καθηγήτρια της Νομικής Σχολής Αθηνών

• Νικόλαος Παπαδάκης – Παπαδής, γενικός διευθυντής του Ιδρύματος

Το σενάριο και η σκηνοθεσία υπογράφεται από τον Ηλία Γιαννακάκη, με αφήγηση του Κωνσταντίνου Καμάρα, ενώ επιστημονικοί σύμβουλοι είναι οι Νικόλαος Παπαδάκης – Παπαδής και Γιώργος Κουκουράκης.

Το ντοκιμαντέρ ολοκληρώθηκε με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης και του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών “Ελευθέριος Βενιζέλος”, ενώ χορηγοί της παραγωγής υπήρξαν ο Ηρακλής Προκοπάκης, η εταιρεία Danaos Shipping και η ΕΤΑΝΑΠ Samaria.

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης Ηλίας Γιαννακάκης έχει υπογράψει περισσότερα από 300 ντοκιμαντέρ πολιτιστικού, ιστορικού και αθλητικού περιεχομένου, καθώς και ταινίες μυθοπλασίας. Υπήρξε ένας από τους βασικούς δημιουργούς της εμβληματικής σειράς «Παρασκήνιο» της ΕΡΤ και έχει συνεργαστεί με κορυφαίους πολιτιστικούς και επιστημονικούς οργανισμούς όπως το Μουσείο Μπενάκη, η Εθνική Βιβλιοθήκη, η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και η Cosmote TV.