Ημερίδα για τη διαχείριση του καιρού πραγματοποιήθηκε στα Πεζά, ανοίγοντας έναν κρίσιμο διάλογο για τη λειψυδρία στην Κρήτη και την ανάγκη άμεσης δράσης για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Ο Νίκος Αντωνακάκης, συμμετέχοντας ενεργά στις συζητήσεις, έθεσε στο επίκεντρο την κλιματική αλλαγή, την επείγουσα ανάγκη για λύσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κρήτη.
Ο κ. Αντωνακάκης τόνισε ότι η κλιματική αλλαγή δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης, καθώς οι επιπτώσεις της εντείνονται διαρκώς. Η ξηρασία, που πλήττει την Κρήτη, οδηγεί σε συρρίκνωση της πρωτογενούς παραγωγής, ενώ οι προβλέψεις για το μέλλον δείχνουν πως ενδέχεται να αναγκαστούμε να εισάγουμε βασικά προϊόντα διατροφής. Παράλληλα, οι ελλείψεις νερού επηρεάζουν την τουριστική ανάπτυξη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη δυσαρέσκεια βρετανών τουριστών για τη χρήση θαλασσινού νερού στις πισίνες.
Αργοπορία στις Μελέτες και Προτάσεις για Άμεση Δράση
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Κρήτη, έκανε λόγο για προτάσεις διαχείρισης από ξένη εταιρεία, ωστόσο, όπως υπογράμμισε ο κ. Αντωνακάκης, παραμένουν αδημοσίευτες επτά μήνες μετά την ανάθεση της μελέτης, την ώρα που η ξηρασία εντείνεται.
Μεταξύ των λύσεων που έχουν συζητηθεί, ο κ. Αντωνακάκης πρότεινε τη δημιουργία φραγμάτων στον Αναποδάρη και τον Γεροπόταμο, αν και αναγνώρισε ότι πρόκειται για μακροπρόθεσμες λύσεις. Επίσης, εξέφρασε ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την αφαλάτωση και τις πιθανές “αποβάσεις” φωτοβολταϊκών και ανεμογεννητριών στην Κρήτη.
Η Καινοτόμος Πρόταση της Σποράς Νεφών
Στην ημερίδα παρουσιάστηκε η μέθοδος σποράς νεφών, που εφαρμόζεται ήδη σε χώρες όπως τα Αραβικά Εμιράτα, η Κίνα και η Ρουμανία, για την αύξηση των βροχοπτώσεων. Ο κ. Αντωνακάκης σημείωσε πως η μέθοδος αυτή, απόλυτα επιστημονική και δοκιμασμένη, θα μπορούσε να αποτελέσει άμεση λύση για την Κρήτη.
Προτάθηκε, μάλιστα, η πιλοτική εφαρμογή της μεθόδου για τη δημιουργία χιονιού στα κρητικά όρη ή την πλήρωση του ταμιευτήρα της Πλακιώτισσας, όπως πρότεινε ο Δήμαρχος Αρχανών-Αστερουσίων. Η πρόταση αυτή θα μπορούσε να επεκταθεί στους γειτονικούς Δήμους Μινώα Πεδιάδος και Βιάννου.
Η ημερίδα έδωσε το έναυσμα για τις επόμενες κινήσεις. Η Περιφέρεια Κρήτης καλείται τώρα να αξιολογήσει τις προτάσεις και να υποβάλει αίτημα προς το Κεντρικό Κράτος για άμεση εφαρμογή της μεθόδου. “Όποιος τολμήσει, θα είναι ο gamechanger της νέας εποχής”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Αντωνακάκης, καλώντας τους αρμόδιους να δράσουν υπεύθυνα και να αξιοποιήσουν την τεχνολογία για τη βιωσιμότητα του τόπου.
Πιο αναλυτικά, ο Νίκος Αντωνακάκης για τον απόηχο της Ημερίδας για την Διαχείριση Καιρού αναφέρει τα εξής:
Όποιος τολμήσει, θα είναι ο gamechanger της νέας εποχής. Όποιος απορρίπτει, θα πρέπει να αποδείξει τις ενστάσεις του.
Δε χρειάζεται να επαναλάβω όσα έχουν ήδη ακουστεί για την κλιματική αλλαγή και τα προβλήματα που αυτή δημιουργεί. Είναι μία πραγματικότητα που δεν αμφισβητείται από κανένα. Μία κατάσταση που δείχνει να έχει εδραιωθεί και δυστυχώς επιδεινώνεται χρόνο με το χρόνο. Οι προβλέψεις για την επόμενη εικοσαετία είναι εφιαλτικές και μη αναστρέψιμες, με συνεχώς αυξανόμενες απώλειες σε ζωές και περιουσίες. Οι αρμόδιοι φορείς σε κάθε ευκαιρία τονίζουν την κλιματική κρίση. Στο όνομα της κλιματικής αλλαγής, μας επιβάλλονται πράσινα χαράτσια.
Σχεδιάζεται διανομή νερού με δελτίο ή και αύξηση τιμολογίων στην κατανάλωση. Η αγορά νερού που όπως ξέρουμε είναι δημόσιο αγαθό κινδυνεύει, θέλω να πιστεύω όχι σκόπιμα, να γίνει ανταγωνιστική ενώ κλιμακώνονται τα τεχνητά διλήμματα μεταξύ δωρεάν χρήσης και ιδιωτικοποίησης του νερού.
Επαναλαμβάνω, θέλω να πιστεύω ότι, δεν υπάρχει παρασκήνιο οικονομικών συμφερόντων και μεθοδεύσεων.
Εκπονούνται μελέτες για τη διαχείριση των υδάτων στην Κρήτη. Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μας πληροφόρησε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Κρήτη ότι, έχει στα χέρια του τις προτάσεις της «Ολλανδικής» Εταιρείας. Εδώ είμαστε να τις αξιολογήσουμε. Και να δούμε, επίσης, τα προτεινόμενα χρονοδιαγράμματα.
Εφόσον, βεβαίως, περιέλθουν τα παραδοτέα της μελέτης στη γνώση μας. Γιατί ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί κάποια στοιχεία σε δημόσια βάση. Κι έχουν περάσει 7 μήνες από τη μέρα που ανατέθηκε η μελέτη. Αλλά μέσα σε αυτούς τους 7 μήνες η ξηρασία έκανε επέλαση στην Κρήτη.
Λόγω της λειψυδρίας συρρικνώθηκε η πρωτογενής παραγωγή. Οι προβλέψεις για το, όχι πολύ μακρινό, μέλλον μας είναι δυσοίωνες. Θα είμαστε αναγκασμένοι, για την επιβίωσή μας, να εισάγουμε τα προϊόντα βασικής διατροφής που σήμερα παράγουμε.
Η έλλειψη νερού δημιουργεί προβλήματα και στην τουριστική ανάπτυξη της Κρήτης. Ήδη, οι βρετανοί τουρίστες έχουν εκφράσει δυσαρέσκεια για το ενδεχόμενο πλήρωσης των πισίνων με θαλασσινό νερό στην Κρήτη.
Η λήψη άμεσων μέτρων είναι επιβεβλημένη. Οι δράσεις δεν μπορούν πια να περιμένουν σχεδιασμούς με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Το ξέρουμε πλέον όλοι. Χωρίς νερό δεν υπάρχει ζωή. Και νερό δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο ερημοποίηση κι εγκατάλειψη της υπαίθρου.
Είναι ένα θέμα που αφορά όλους μας, αλλά τους νέους ανθρώπους πιο πολύ. Και τους νέους πολιτικούς ακόμη περισσότερο. Γιατί είναι αυτοί που θα σχεδιάσουν το μέλλον του τόπου μας για τα επόμενα 40 χρόνια.
Θέλουμε να είμαστε χρήσιμοι. Όχι διασκεδαστικοί.
Και αυτό δεν είναι πάντα το πιο εύκολο.
Λύσεις έχουμε ακούσει πολλές. Τα υδραυλικά έργα που σχεδιάζονται είναι καλοδεχούμενα. Είναι, πράγματι, κρίμα να χάνονται στη θάλασσα χιλιάδες κυβικών μέτρων νερού. Γι αυτό και έχουμε προτείνει την κατασκευή φράγματος που θα συλλέγει τα νερά του Αναποδάρη και του Γεροπόταμου για την κάλυψη των αναγκών της νοτιοανατολικής Κρήτης. Ελπίζω να το έχει συμπεριλάβει στην πρότασή του ο «Ολλανδός» μελετητής. Όμως τα φράγματα και οι φαραωνικοί αγωγοί δεν προσφέρουν άμεσες λύσεις στην Κοινωνία. Αν και όποτε τελικά κατασκευαστούν, θα λειτουργήσουν μετά από χρόνια και με την επιφύλαξη της συνεχούς τεχνικής προσαρμογής τους στην ταχύτατη τροποποίηση των κλιματικών συνθηκών. Επίσης, τα φράγματα δεν φέρνουν βροχή.
Οι γεωτρήσεις και γεωματεύσεις, από την άλλη, υποβαθμίζουν τον υδροφόρο ορίζοντα και είναι ανταγωνιστικές των φραγμάτων. Επίσης και αυτές δεν δημιουργούν βροχή.
Από την άλλη, η αφαλάτωση της θάλασσας που είναι μία πολύ κοστοβόρα λύση, και συνδέεται άμεσα με την κατασκευή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας πρέπει να μας προβληματίσει.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι, η αφαλάτωση δεν θα είναι το άλλοθι για την απόβαση και εισβολή φωτοβολταϊκών συστημάτων και ανεμογεννητριών στην Κρήτη, για λογαριασμό κρυφών και φανερών τοπικών και περιφερειακών οικονομικών συμφερόντων. Δυστυχώς, ο δρόμος για την Κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις. Ούτε θα μπούμε, επί το παρόντος, στην ανάλυση της επίδρασης των φωτοβολταϊκών και ανεμογεννητριών στην αισθητική του τοπίου και τη συνακόλουθη υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος. Αυτό μπορεί να είναι θέμα μιας άλλης ανάλυσης. Για να ξαναγυρίσουμε στην αφαλάτωση, ένα ακόμη θέμα είναι να δούμε και τι προβλέπεται με τα απόβλητα της αφαλάτωσης και αν υπάρχει κίνδυνος να διαταράξουν τις περιβαλλοντικές ισορροπίες είτε στη θάλασσα είτε στη στεριά.
Οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ που αναμένονται για την ξηρασία, όταν τροποποιηθεί ο Κανονισμός του ΕΛΓΑ, καλοδεχούμενες, αλλά δεν είναι η λύση στο πρόβλημα. Τώρα μας ενδιαφέρει η πρόληψη και όχι η αποζημίωση.
Μας ενδιαφέρει η αξιοποίηση της τεχνολογίας στην υπηρεσία των σύγχρονων αναγκών. Μίας τεχνολογίας που αξιοποιείται ήδη σε πολλές χώρες του κόσμου με αντίστοιχα προβλήματα λειψυδρίας. Αραβικά Εμιράτα, Κίνα, Ρουμανία χρησιμοποιούν τη μέθοδο σποράς νεφών. Για αύξηση βροχοπτώσεων. Η μέθοδος είναι απόλυτα επιστημονική και έχει ελεγχθεί πειραματικά, αλλά και στο πεδίο. Είναι μία τεχνική που βοηθάει περιοχές με έντονη ξηρασία να αντιμετωπίσουν την έλλειψη νερού.
Στο πλαίσιο της Ημερίδας είδαμε με τα μάτια μας τι γίνεται σε άλλες περιοχές της Χώρας και πειστήκαμε ότι μπορεί να εφαρμοστεί και στην Κρήτη.
Και είναι απορίας άξιον που, κανένας αρμόδιος δεν έχει κάνει, μέχρι σήμερα, για την Κρήτη, αυτό που γίνεται εδώ και χρόνια σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Εξάλλου η Περιφέρεια Κρήτης δεν μπορεί να είναι αμέτοχη στο διάλογο. Σχετικές μελέτες έχουν ήδη παρουσιαστεί επισήμως ήδη το 2016 και στην Περιφέρεια Κρήτης, η οποία αναγνώρισε τη σοβαρότητα της μεθόδου.
Στην Ημερίδα για τη διαχείριση του καιρού ακούσαμε, τοποθετηθήκαμε, λάβαμε από τους ειδικούς επιστήμονές πειστικές απαντήσεις, σε κάθε επιφύλαξη που μπορεί να είχαμε.
Αλλά η είδηση που βγήκε από την Ημερίδα ήταν ότι, η Κοινωνία αγκαλιάζει το συγκεκριμένο εργαλείο.
Και ότι, έπεσαν προτάσεις στο τραπέζι. Προτάσεις που μπορούν να υλοποιηθούν άμεσα.
Όπως η δημιουργία χιονιού στα Όρη της Κρήτης και η πιλοτική εφαρμογή της μεθόδου για την πλήρωση του ταμιευτήρα της Πλακιώτισσας, όπως πρότεινε ο Δήμαρχος Αρχανών Αστερουσίων.
Η τελευταία, εξάλλου, πρόταση, θα μπορούσε να περιλαμβάνει ταυτόχρονα και την εφαρμογή της μεθόδου στους όμορους Δήμους Μινώα Πεδιάδος και Βιάννου.
Μας δημιουργεί, μάλιστα, εντύπωση το γεγονός ότι, αρμόδιοι παράγοντες με κρητική καταγωγή, δεν είχαν δρομολογήσει, τουλάχιστον, την πιλοτική εφαρμογή στην Κρήτη του εργαλείου που διέθετε ο ΕΛΓΑ στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται το ανάλογο αίτημα της Περιφέρειας προς το Κεντρικό Κράτος, ώστε να συντονιστούν οι απαιτούμενες δράσεις.
Το θέμα της χρήσης τεχνολογικών εργαλείων για την καταπολέμηση της λειψυδρίας δεν θα σταματήσειεδώ. Η Ημερίδα στα Πεζά ήταν το εφαλτήριο για τις επόμενες κινήσεις στη σκακιέρα των αρμοδιοτήτων. Κανείς δεν μπορεί πλέον να ισχυριστεί ότι δεν ήξερε. Η μέθοδος ήρθε και παρουσιάστηκε επί τόπου στην Κρήτη. Τυχόν απόρριψή της δεν μπορεί να οφείλεται, τελικά, σε άγνοια αλλά σε σκοπιμότητες, που δε μας αφορούν.
Όποιος τολμήσει, θα είναι ο gamechanger της νέας εποχής.
Όποιος απορρίπτει τη σύγχρονη εφαρμοσμένη τεχνολογία, θα πρέπει να αποδείξει τις ενστάσεις του, την ώρα που χύνει κροκοδείλια δάκρυα για τις καταστροφικές επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής.
Η πρωτοβουλία των κινήσεων είναι, από σήμερα, στην Περιφέρεια Κρήτης.
Αναμένουμε από τον Περιφερειάρχη, μετά από νέα αξιολόγηση των τεχνικών δεδομένων και των πραγματικών συνθηκών, να ζητήσειτο συντομότερο από το Κεντρικό Κράτος, την άμεση πιλοτική εφαρμογή της τεχνικής διαχείρισης καιρού στην Κρήτη.
Για τη βιωσιμότητα του μέλλοντος, για την ανάπτυξη του παρόντος. Για τη διατήρηση του συνεκτικού ιστού στις τοπικές κοινωνίες της περιοχής μας και την επιβίωση της κρητικής υπαίθρου, για να βρισκόμαστε όλοι στην ίδια πλευρά της Ιστορίας.
