Σε μια ανασκόπηση της πορείας του προγράμματος φιλοξενίας προσφύγων ESTIA στην Κρήτη προχώρησε ο πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης Γιάννης Κουράκης απευθυνόμενος στα μέλη της ΠΕΔ αλλά και τους βουλευτές του νησιού.
Ειδικότερα, ο κ. Κουράκης στο ενημερωτικό του σημείωμα αναφέρει τα εξής:
“Το Πρόγραμμα ESTIA, στήριξη έκτακτης ανάγκης για την ένταξη και τη στέγαση, υλοποιείται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), σε συνεργασία με τοπικούς εταίρους και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην Κρήτη, η υλοποίηση του προγράμματος της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2017, με συντονιστή εταίρο την Αναπτυξιακή Ηρακλείου και τοπικούς εταίρους την Εκπαιδευτική Αναπτυξιακή ΠΛΟΗΓΟΣ και τη Σύμπραξη Φορέων Χανίων για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση. Προηγήθηκε απόφαση της Π.Ε.Δ Κρήτης και συμφωνία με το αρμόδιο Υπουργείο για φιλοξενία έως 2.000 ατόμων.
Περιοχές υλοποίησης του προγράμματος στην Κρήτη είναι οι Δήμοι Ηρακλείου, Μαλεβιζίου, Χανίων και Σητείας. Σήμερα, οι θέσεις που παρέχονται για τους ευάλωτους αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες, αριθμούν τις 1.100, ενώ οι φιλοξενούμενοι αγγίζουν σε πληθυσμό περίπου τα 860 άτομα.
Οι υπηρεσίες που παρέχονται στο πλαίσιο του προγράμματος είναι:
- Παροχή εξοπλισμένης κατοικίας, συμπεριλαμβανομένων όλων των δαπανών
- Ψυχοκοινωνική στήριξη
- Διασύνδεση με δημόσιες υπηρεσίες (δομές υγείας, εκπαίδευσης, κοινωνικές υπηρεσίες)
- Χρηματικό βοήθημα, που καλύπτει τις βασικές ανάγκες των ωφελούμενων
Οι αιτούντες άσυλο παραμένουν μέχρι την εξέταση της υπόθεσης τους στο πρόγραμμα ESTIA. Μετά την επίδοση της απόφασης επί του αιτήματος παροχής ασύλου, ξεκινούν οι διαδικασίες ολοκλήρωσης των παροχών του προγράμματος, καθώς αποχωρούν απ’ αυτό εντός εξαμήνου όσοι αναγνωριστούν και εντός μηνός όσοι λάβουν απορριπτική απόφαση.
Συνολικά, από το 2017 και μέχρι σήμερα, έχουν φιλοξενηθεί στην Κρήτη 1.763 ωφελούμενοι, απ’ τους οποίους οι 905 (ποσοστό 51%) έχουν αποχωρήσει από το πρόγραμμα, για λόγους όπως οικογενειακή επανένωση, επαναπατρισμός, απόρριψη αιτήματος ασύλου ή αναγνώρισής τους και συνεπώς ολοκλήρωσης του διαστήματος παροχής στήριξης από το ESTIA.
Από το 2020 δρομολογείται σταδιακά η μετάβαση υλοποίησης του προγράμματος ESTIA από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ προς το αρμόδιο Υπουργείο. Ωστόσο, η σύμβαση που έχει υπογραφεί μεταξύ της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ και της Αναπτυξιακής Ηρακλείου έχει διάρκεια μέχρι και τις 31/12/2020, επομένως η μετάβαση για το πρόγραμμα της Κρήτης εκτιμάται ότι θα γίνει εντός της επόμενης χρονιάς.
Πανελλαδικά οι θέσεις του προγράμματος ESTIA ανέρχονται σε 27.000 και σύμφωνα με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, αναμένεται να αυξηθούν στις 40.000 έως 42.000.
Παράλληλα με το πρόγραμμα ESTIA, από τα μέσα του 2019 υλοποιείται το πρόγραμμα HELIOS (Hellenic Integration Support for Beneficiaries of International Protection), από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ), το οποίο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης. Φορέας υλοποίησης του προγράμματος στην Κρήτη είναι το τοπικό γραφείο του ΔΟΜ, σε συνεργασία με την Εκπαιδευτική Αναπτυξιακή ΠΛΟΗΓΟΣ. Περιοχή εφαρμογής του προγράμματος θεωρείται ολόκληρη η Κρήτη και αφορά σε 180 ωφελούμενους ηλικίας 18 έως 64 ετών. Πρόκειται για πρόγραμμα που αποσκοπεί, μέσα από συνδυασμένες δράσεις, να προωθήσει την ομαλή ένταξη των ωφελούμενων στην τοπική κοινωνία, μέσω ενεργειών όπως:
1. Υποστήριξη των δικαιούχων διεθνούς προστασίας (προσφύγων) στην αναζήτηση, εύρεση και μίσθωση κατοικιών.
2. Εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και ελληνικού πολιτισμού, με εκπαιδευτικά προγράμματα εξάμηνης διάρκειας και δυνατότητα πιστοποίησης γλωσσομάθειας μετά το πέρας της κατάρτισης.
3. Φύλαξη παιδιών, ηλικίας 2 έως 7 ετών κατά τη διάρκεια των μαθημάτων.
"google ad"
4. Στήριξη για την ανεύρεση εργασίας.
5. Παροχή επιδόματος ενοικίου για 6 έως 12 μήνες.
Από το 2021 και μέχρι το 2027 υπάρχει πρόβλεψη χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είτε με τη συνέχιση των υφιστάμενων προγραμμάτων, είτε με την υλοποίηση σχετικών προγραμμάτων ένταξης.
Αναφορικά με τη δημιουργία δομών φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων, η Π.Ε.Δ Κρήτης έχει εκφραστεί θετικά για τη σταδιακή υποδοχή 150 παιδιών, με όρους και προϋποθέσεις που αφορούν στο σύστημα διαχείρισης και έχουν κατατεθεί στο αρμόδιο υπουργείο.
Εμμένουν στο πρόγραμμα ESTIA οι δήμαρχοι της Κρήτης
Στην συνεδρίαση της ΠΕΔ η οπαία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη το απόγευμα, οι δήμαρχοι του νησιού τάχθηκαν εκ νέου κατά της δημιουργίας κέντρων κράτησης μεταναστών.
Αντίθετα, θα ζητήσουν συνάντηση με τον νέο υπουργό Μετανάστευσης Νότη Μηταράκη, προκειμένου να ζητήσουν την συνέχιση του προγράμματος ESTIA, το οποίο εφαρμόζεται με απόλυτη επιτυχία τα τελευταία χρόνια στην Κρήτη.
Στην Κρήτη η υλοποίηση του προγράμματος ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2017 από την Αναπτυξιακή Ηρακλείου με ομάδα συνεργαζόμενων φορέων (Εκπαιδευτική Αναπτυξιακή ΠΛΟΗΓΟΣ και Σύμπραξη Φορέων Χανίων).
Περιοχές υλοποίησης του προγράμματος στην Κρήτη είναι οι πόλεις του Ηρακλείου, της Σητείας, του Γαζίου και των Χανίων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, μέχρι την εκδίκαση των υποθέσεών τους, οι αιτούντες άσυλο π0αραμένουν στο πρόγραμμα ESTIA. Μετά την επίδοση παροχής ασύλου ξεκινούν οι διαδικασίες απένταξής τους από το πρόγραμμα. Ποσοστό άνω του 70% εξ’ αυτών αναχωρούν από την Ελλάδα με προορισμούς, κυρίως, τη Γερμανία και, δευτερευόντως, χώρες της Βόρειας Ευρώπης.
Το 2020 είναι η τελευταία χρονιά χρηματοδότησης του ESTIA από τα έκτακτα κονδύλια της Ε.Ε., επομένως και υλοποίησης του από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ στην Ελλάδα. Από το 2021 και έπειτα θα χρηματοδοτείται από τους τακτικούς προϋπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θα έχει εξασφαλισμένους πόρους μέχρι το 2027.
Σταδιακά, λοιπόν, από το 2021 η διαχείριση του ESTIA θα περάσει από την Ύπατη Αρμοστεία στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και σε άλλες κρατικές δομές και οι δήμαρχοι θεωρούν ότι αυτός είναι ο μοναδικός ενδεδειγμένος τρόπος φιλοξενίας μεταναστών στο νησί.
Παράλληλα οι δήμαρχοι προτείνουν την εφαρμογή του προγράμματος ΗΛΙΟΣ το οποίο υλοποιείται από το Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) και χρηματοδοτείται από τη Διεύθυνση Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στην Κρήτη φορέας υλοποίησης είναι ο ΔΟΜ με την Εκπαιδευτική Αναπτυξιακή ΠΛΟΗΓΟΣ (η σύμβαση θα υπογραφεί εντός Ιανουαρίου).
Περιοχή εφαρμογής του προγράμματος θεωρείται ολόκληρη η Κρήτη (και τα χωριά) και αφορά 180 άτομα ηλικίας από 18 έως 64 ετών. Πρόκειται για πρόγραμμα που αποσκοπεί στην ομαλή ένταξη των ωφελούμενων στην κοινωνία.