Γράφει ο Βαγγέλης Πάλλας
Δημοσιογράφος – Ερευνητής – Αναλυτής AEJ/IFJ
Ο Αλέξης έγινε το σύμβολο του αγώνα για ένα καλύτερο αύριο. Αυτή η εξέγερση δεν είχε σχέδιο, δεν είχε ηγεσία, ούτε υποκινητές μόνο πηχτό θυμό
Ήταν Σάββατο βράδυ, γύρω στις 9. Λίγο πριν είχε τελειώσει μια συζήτηση στο Πολυτεχνείο και χαλαρώναμε πολιτικολογώντας στο Στέκι Μεταναστών. Χτύπησε το τηλέφωνο και ένας φίλος δημοσιογράφος από την Αυγή, είπε «Έχουμε την πληροφορία ότι ένας μπάτσος πυροβόλησε και σκότωσε ένα πιτσιρικά στην Τζαβέλα, ξέρεις κάτι;».
Αμέσως βρεθήκαμε στην Τζαβέλα. Θεωρούσαμε πως το πιθανότερο ήταν να είναι ράδιο-αρβύλα από αυτά που κυκλοφορούν καμιά φορά στα Εξάρχεια. Σπάνια όμως μιλάνε για θάνατο. Το ασθενοφόρο ήταν ακόμα εκεί. Ο κόσμος ήταν αλαφιασμένος. Δεν ήξερε πού να πάει. Είχε ησυχία ή εγώ δεν άκουγα τίποτα. Είχα καταλάβει ότι είχε «παίξει» κάτι μη αναστρέψιμο. Εκείνη την στιγμή ένιωσα την ρωγμή στον χρόνο. Το αστάθμητο. Μια πράξη αλλάζει τα δεδομένα.
Ρωτάμε τι έγινε. Πυροβόλησαν ένα παιδί. Μπάτσοι. Τότε βλέπω έναν μικρό από την νεολαία, μαθητή, τον Γιώργο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τα μάτια του. Βουρκωμένος. Αμήχανος. Μιλούσε στο τηλέφωνο και προσπαθούσε να πει στον Νάσο τι είχε γίνει. «Σε κλείνω τώρα, ήρθε ο Κορωνάκης», του λέει. Με κοιτάει και νιώθω τρομακτικά ανίκανος, ανήμπορος, αδύναμος. Μου διηγείται γρήγορα, σπαστά, αυτά που μετά μάθαμε όλοι. Ήταν στο Cousco, λίγο παραδίπλα. Είχε δει την μανούρα από πριν. Άκουσε τον πυροβολισμό. Είδε τον Αλέξη ή μάλλον τον Gregory, όπως ήταν το ψευδώνυμο του φίλου του, να πέφτει εκεί δίπλα του από τις σφαίρες αστυνομικών. Τά’χε χάσει. Κάτι ήθελε να κάνει, μα δεν ήξερε τι. Άρχισαν να ακούγονται συνθήματα και από την Σόλωνος άρχισαν να εμφανίζονται ΜΑΤ. Τον αγκάλιασα. «Πάμε στο Στέκι» του λέω. Αποφασίζει να κάτσει εκεί με τους φίλους του. Τα συνθήματα είχαν την οργή τού χαμού. Άρχισαν να φτιάχνονται οδοφράγματα με κάδους. Όλος ο κόσμος έτρεχε αμήχανα. Ενημερώνουμε τον κόσμο τι έχει συμβεί. Μια φίλη μάς παίρνει τηλέφωνο και επιβεβαιώνει πως ο Αλέξης έχει πεθάνει. Σιωπή. Μαθαίνουμε πως ο τόπος γεμίζει ΜΑΤ. Αρχίζει και κατεβαίνει κόσμος στο Στέκι.
Αρχίζουμε τα τηλέφωνα να ενημερωθούν όσοι και όσες δεν το ξέρουν. Το ανεβάζουμε στο indy.gr, μπαίνει σε μπλογκς και λίγο μετά βγαίνει στην τηλεόραση. Το στέκι γέμισε. Ήρθε και ο Γιώργος με την παρέα του. Ανάμεσα τους και ένας φίλος τού Αλέξη που στεκόταν λίγα βήματα πίσω του. Θεριό ανήμερο. Τον είχα δει σε πορείες χαμογελαστό να λέει αστεία και συνθήματα. Τώρα ήταν αλλιώς. Ήθελε να πάρει εκδίκηση. Δεν μπορούσε να το πιστέψει. Βουρκωμένα μάτια. Ηχογραφήσαμε έναν μικρό διάλογο και όσο πιο γρήγορα γινόταν ανέβηκε στο διαδίκτυο. Έτσι το «ηχητικό ντοκουμέντο τού μάρτυρα» ξεκίνησε το ταξίδι του.
Η οργή έξω από τα μπλοκ
Εμφανίστηκε και ο πρώτος ασφαλίτης στην Τσαμαδού, προσπαθώντας να τους πιάσει κουβέντα στους αυτόπτες μάρτυρες. «Εξοστρακίστηκε» γρήγορα από τις δυνάμεις του «κινήματος».Ήδη τα Εξάρχεια ήταν γεμάτα κόσμο. Μετά από μια γρήγορη συνεννόηση, καλούμε για την Κυριακή πορεία από το Μουσείο στη ΓΑΔΑ και τη Δευτέρα από τα Προπύλαια στη Βουλή. Συμμετέχουν όλες οι οργανώσεις τής εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς και όλες οι συνιστώσες τού ΣΥΡΙΖΑ. Στα γραφεία όλων των οργανώσεων στα Εξάρχεια έχει μαζευτεί πολύ κόσμος. Αποφασίζουμε να συντονιστούμε και να κάνουμε μια μικρή πορεία στο κέντρο. Τα ΜΑΤ προσπαθούν να μας εμποδίσουν να ενωθούμε. Οι κάτοικοι τους πετάνε γλάστρες από τα μπαλκόνια. Τα συνθήματα ακούγονται απόκοσμα. Τελικά ενωνόμαστε μετά από ένα σχετικό φιδάκι και κατεβαίνουμε τη Σόλωνος. Στην Τζορτζ πέφτουν τα πρώτα δακρυγόνα. Βγαίνουμε στην Πατησίων. Έχουν ήδη μαζευτεί αρκετές χιλιάδες οργισμένων. Εμείς επιστρέφουμε στα Εξάρχεια, κάποιοι πηγαίνουν προς τη Νομική και οι περισσότεροι παραμένουν στο Πολυτεχνείο. Αυτή τη νύχτα νομίζω πως δεν κοιμήθηκε κανείς και καμιά.
Το Σάββατο το βράδυ ξεκίνησε μια καινούργια μέρα, που συνεχίστηκε στις διαδηλώσεις τής Κυριακής, της Δευτέρας, της Τετάρτης. Μάλλον συνεχίζεται ακόμα.
Ό,τι ζούσαμε ήταν εντελώς διαφορετικό. Κόσμος πάρα πολύς. Μεγάλη ένταση με την αστυνομία. Μεγάλη οργή. Σπασίματα. Μολότοφ. Δακρυγόνα. Πέτρες. Συνθήματα. Αυτό που μέχρι τότε λέγαμε «μπλακ μπλοκ» καμία σχέση δεν είχε με ό,τι είδαμε αυτές τις μέρες. Η οργή τού κόσμου δεν έμπαινε μέσα σε συντεταγμένα μπλοκ, παρά τις γιγαντιαίες προσπάθειες των αριστερών. Στο πλάι μας, στο δίπλα διάζωμα, πίσω και μπροστά μας, χιλιάδες νέοι και νέες μαζί με το «μπλακ μπλοκ» στη σπίντα, στην κόντρα με την αστυνομία. Η διαδήλωση της Κυριακής ήταν από τις πιο δύσκολες στη ζωή μου. Φάγαμε όσα δακρυγόνα δεν είχαμε φάει στις τελευταίες 2ο πορείες μαζί, τα μπλοκ όμως δεν έσπασαν. Ανάμεσα σε καπνούς και δακρυγόνα αποφασίσαμε να γυρίσουμε προς τα πίσω. Θα συνεχίζαμε την Δευτέρα.
Την Δευτέρα το πρωί μπήκαν στο προσκήνιο οι μαθητές. Κατά χιλιάδες βγαίνουν στον δρόμο. Δεκάδες μικρά ποτάμια ενώνονται στη ΓΑΔΑ και σε δεκάδες αστυνομικά τμήματα σε όλη την Ελλάδα. Ο Αλέξης έγινε το σύμβολο για ένα καλύτερο αύριο. Ήδη το κίνημα είναι στους δρόμους. Σε όλες της πόλεις της χώρας και σε δεκάδες πόλεις στην Ευρώπη και στον κόσμο. Δευτέρα απόγευμα τα Προπύλαια πλημμύρισαν. Η αστυνομία προσπάθησε να σπάσει τουλάχιστον δύο φορές την πορεία. Κάναμε υπεράνθρωπο αγώνα. Το ΚΚΕ κάνει ανούσιες αλυσίδες στα σημεία που δεν χρειαζόταν και μετά χάνεται μέσα στα στενά. Φοβήθηκα τη Δευτέρα. Είχε θολώσει το μάτι του κόσμου. Δεν ήξερε τι έσπαγε και γιατί το έσπαγε. Είχε μόνο μίσος. Από κοντά και οι αποκλεισμένοι. Μίσος από παντού. Από τους τσιγγάνους, από τους μετανάστες, από τους άστεγους. Πλιάτσικο. Έπαιρναν όλοι τη δικιά τους εκδίκηση. Άλλοι ειρηνικά και άλλοι βίαια. Μια οργή κομμένη από τα δελτία ειδήσεων, κρυμμένη κάτω απ’ το χαλί, κλεισμένη μέσα στη χύτρα, έσπαγε το καπάκι και έπαιρνε την εκδίκηση της στον δρόμο. Είχαμε εξέγερση. Χωρίς σχέδιο, χωρίς ηγεσία, χωρίς υποκινητές. Πηχτός θυμός για ό,τι ζει ο καθένας. Το χέρι που του έκλεινε το στόμα για χρόνια, δεν υπήρχε πια, και μέχρι να θυμηθεί να μιλάει έβγαζε άναρθρες κραυγές. Κανείς δεν ήξερε πού θα πάει αυτό.
Τίποτα δεν έχει τελειώσει
Από κοντά οι δημοσιογράφοι με το γνωστό ερώτημα. Καταδικάζετε; Μήπως είστε ανεκτικοί απέναντι στη βία; Κάποιοι τους υποκινούν. Κάποιοι τους χαϊδεύουν τα αυτιά. Μια στρεβλή μετάφραση στην κεντρική πολιτική σκηνή. Το σύστημα εναντίον τού ΣΥΡΙΖΑ. Μαζί με το σύστημα το ΚΚΕ να μιλάει για μυστικές υπηρεσίες ξένων χωρών κι άλλα τέτοια. Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει αταλάντευτα το κίνημα, επιλέγει να είναι μέρος του, επιλέγει να εξηγεί, δεν φοβάται το πολιτικό κόστος. Όπως με το άρθρο 16, έτσι και τώρα. Τι κι αν λέμε όπου σταθούμε και όπου βρεθούμε ότι δεν υιοθετούμε τέτοιες αδιέξοδες πρακτικές. Το ίδιο τους κάνει. Το ζήτημα όμως δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Το θέμα είναι πως κάπως πρέπει να το εξηγήσουν. Γιατί ο άλλος δρόμος είναι πιο δύσκολος. Αν πεις φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ, καθάρισες. Αν ψάξεις να βρεις τους λόγους που συσσωρεύτηκε αυτή η οργή, πρέπει να αναμετρηθείς με τις ευθύνες σου. Αν έχεις υιοθετήσει τον κοινοβουλευτικό κρετινισμό, αν για σένα δεν υπάρχουν κοινωνικοί αγώνες, τότε η μόνη συζήτηση είναι για το ποιον πρέπει να ψηφίσουν και ποιον όχι. Κυνικοί. Δεν καταλαβαίνουν πως αυτό είναι μέρος τής οργής. Εξοργίζουν τον κόσμο όταν κατεβαίνει να υπερασπιστεί στον δρόμο την αξιοπρέπεια του και τον ταυτίζουν με τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν μιλάει κανένας για τα προβλήματα του κόσμου. Ούτε για το πώς μπορεί να αλλάξει ο κόσμος τη ζωή του. Δεν μιλάει κανείς για τους χιλιάδες που κάθε μέρα είναι στον δρόμο. Μόνο τζαμαρίες και φωτιές δείχνουν. Βγαίνει ο πρωθυπουργός πριν την πορεία της Τετάρτης και στο διάγγελμα του λέει περίπου πως εγώ σας είπα να μην διαδηλώσετε, τώρα έχετε εσείς την ευθύνη, εγώ θα τηρήσω τη νομιμότητα. Η πορεία και η συγκέντρωση έχει απίστευτο κόσμο. Τον αψηφήσαμε.
Μαθητές κάνουν καθιστική διαμαρτυρία και τα ΜΑΤ τους διώχνουν με ασπιδιές και δακρυγόνα στις 2:30 το πρωί. Στη Λάρισα συλλαμβάνουν 19 άτομα και πάνε όλοι με κοινό κατηγορητήριο, με τον αντιτρομοκρατικό, 11 ανήλικοι πέρασαν δύο μέρες στο τμήμα. Οι νέοι τρομοκράτες, που έλεγε και ο Παπαχελάς. Κάνουν κατάληψη 50 νέα παιδιά στη NET για 1 λεπτό και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τους αποκαλεί «στοιχεία» και μιλάει για προσπάθεια κατάλυσης της δημοκρατίας. Δέκα μέρες μετά γίνεται μια τεράστια πορεία με χιλιάδες κόσμο και ο πρωθυπουργός εξαγγέλλει μέτρα για τον τουρισμό. Η απόφαση για την υπόθεση της ζαρντινιέρας λέει πως η βία που όλοι είδαμε δεν ήταν απρόκλητη. Η βαλλιστική δεν βγάζει πόρισμα. Τα ΜΑΤ χτυπάνε στο ψαχνό. Συλλαμβάνουν κόσμο στον σωρό. Δεν γίνεται να συνεχίσουμε έτσι.
Είναι Παρασκευή 19 Δεκέμβρη. Αύριο κλείνουν 2 εβδομάδες από την δολοφονία του Αλέξανδρου. Πάνω από 800 σχολεία κάνουν κατάληψη ή αποχή. Εκατοντάδες σχολές υπό κατάληψη. Τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα. Οι μαθητές αποφάσισαν να συνεχίσουν μετά τα Χριστούγεννα. Συντονιστικό Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος. Συντονιστικά Γενικών Συνελεύσεων, προ ημερών πυροβόλησαν έναν πιτσιρικά στο Περιστέρι. Κανείς δεν ξέρει αν, πότε και πώς θα τελειώσει όλο αυτό. Το σίγουρο είναι ότι δεν θα είναι όπως πριν.
* Από μια αφήγηση ενός φίλου δημοσιογράφου που βρέθηκε τυχαία στο χώρο του εγκλήματος.
30/12/2008
Δεν γνωρίζω αυτή τη στιγμή τι έχει συμβεί μέσα σε αυτές τις 24 ημέρες. Αλλά για ένα πράγμα είμαι βέβαιος: Το κακοφορμισμένο σπυρί έσπασε. Το πύον απλώνεται και για τον έλληνα μεσοαστό ο εφιάλτης άρχισε.
Αυτός ο «μέσος πολίτης» που «παρακολουθούσε πολιτισμένα» και «ανέλυε αντικειμενικά» εκ του μακρόθεν τον εξανδραποδισμό της Αφρικής, την εξαθλίωση της Ασίας, την πείνα των λαών της Ανατολικής Ευρώπης, που βρίσκει ηθικό άνδρες, γυναίκες και παιδιά να αντιμετωπίζονται σαν αντικείμενα, σαν απλά μέσα παραγωγής. Αυτός ο κάτοικος της Ελλάδας, κοιτίδας του πολιτισμού και της Δημοκρατίας, που έχει αποδεχθεί ότι η ελευθερία είναι ένα αγαθό εν ανεπάρκεια, που βρίσκει φυσιολογικό εκατομμύρια άνθρωποι να πουλάνε τον εαυτό τους για να ζήσουν. Αυτός ο εραστής του νόμου και της τάξης, είδε έκπληκτος τα παιδιά του να διαδηλώνουν, να σπάνε, να καίνε. Να ενώνεται με τους ανέργους, τους απόκληρους, τους ελαστικοποιημένους «ημιανέργους», και να διαδηλώνουν μαζί την οργή τους.
Η Ιστορία όχι μόνο δεν τελείωσε, αλλά εκδικείται τους επίδοξους νεκροθάφτες της, επιμένοντας να είναι σύμφωνα με τη ρήση τού Μαρξ «η ιστορία της πάλης των τάξεων». Ο εξορκισμός τής αντιπαράθεσης που επιχείρησαν οι μεταμοντέρνοι αριστεροί και δεξιοί δεν εξάλειψε τις κοινωνικές αντιθέσεις. Και θα συνιστούσα στους πολιτικούς να ξαναδιαβάσουν το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» για να κατανοήσουν την οργή, τους φόβους, τα αισθήματα απόγνωσης που κυριεύουν τους πολίτες. Τη «θανατηφόρα ασθένεια» που εξαπλώνεται στις κοινωνίες τής παγκοσμιοποίησης. Στις κοινωνίες που η οικονομική κατάρρευση θρυμματίζει.
Ζούμε το τέλος της Ουτοπίας. Τα θαύματα που υποσχέθηκαν η Κεντροαριστερά και η Κεντροδεξιά δεν επαληθεύτηκαν. Ο εφιάλτης για το σύστημα στην Ελλάδα, για τους «ωραίους, έξυπνους και πλούσιους», τώρα αρχίζει και καμιά αστυνομία δεν μπορεί να τους σώσει.
Η εξέγερση του Δεκεμβρίου απελευθέρωσε ένα φάντασμα που από τα παλιά πλανάται πάνω από όλη την Ευρώπη: το φάντασμα της κοινωνικής έκρηξης. Με εμμονή που αγγίζει τα όρια του γελοίου, οι περισσότεροι αναλυτές-παπαγαλάκια των οικονομικοπολιτικών κέντρων εξουσίας μιλούν για προβοκάτορες, κλεφτρόνια, μπαχαλάκηδες, πρεζόνια. Απλώς κλείνουν τα μάτια και τα αφτιά στο μήνυμα που τους στέλνουν οι πυρκαγιές που έκαψαν τις πόλεις: ότι όταν το απόστημα κακοφορμίσει, θα σπάσει και το πύον θα απλωθεί σε όλο τον οργανισμό. Αργά ή γρήγορα, όταν η περιθωριοποίηση θα γίνει αβάσταχτη, οι περιθωριοποιημένοι θα γκρεμίσουν και θα κάψουν τον δικό τους χώρο-περιθώριο, και μετά τον «λαμπερό κόσμο» από τον οποίο είναι ή αισθάνονται αποκλεισμένοι.
Οι ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις ζουν συνθήκες εμφυλίου πολέμου. Οι κυβερνήσεις αφήνουν τους εσωτερικούς και εξωτερικούς μετανάστες χωρίς δουλειά, σχολεία, περίθαλψη. Αφήνουν τους νέους χωρίς ελπίδα, στους δρόμους, οργισμένους με τη ζωή τους, τους γονείς τους, το κράτος.
Θέλουν να τα σπάσουν όλα γιατί έχουν χάσει την ελπίδα τους. Και είναι τουλάχιστον ηλίθιο να ζητάς πίσω από τις φωτιές τής απελπισίας πολιτικό σχέδιο, οργάνωση, ιδεολογία.
Είναι, λένε οι politically correct αναλύσεις, λάθος οι βίαιες αντιδράσεις των νέων, των ανέργων, των απολυμένων, των ημιαπασχολούμενων. Λάθος είναι το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθεί ολόκληρη η Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες. Το μοντέλο που επέβαλε η politically correct μεταμοντέρνα Αριστερά υποσχόμενη οικονομικούς και κοινωνικούς παραδείσους για να μας οδηγήσει στις σημερινές κολάσεις. Μια ανάπτυξη που δεν παράγει εργασία αλλά την καταστρέφει, που δεν ευνοεί την πολυπολιτισμικότητα αλλά τον πόλεμο των πολιτισμών, που δεν ενσωματώνει αλλά αποκλείει, που δεν πολιτικοποιεί αλλά εξατομικεύει.
Αυτό είναι το μοντέλο που μας έχει αιχμαλωτίσει, και χρειάζονται οι εξεγέρσεις των νέων και των αθλίων για να αντιληφθούμε ότι είναι θανάσιμη παγίδα. Και όταν το αντιλαμβανόμαστε, στέλνουμε τις δυνάμεις καταστολής για να σταματήσουν τους βαρβάρους, αλλά οι βάρβαροι είναι εντός των τειχών. Των πόλεων και των σπιτιών μας. Και είναι καλοδεχούμενοι.