Όταν οι συνομιλίες φανερώνουν διασυνδέσεις με την «αφρόκρεμα» της τοπικής κοινωνίας και η σιωπή των θεσμών γίνεται συνενοχή

Αν υπάρχει κάτι που αναδύεται ξεκάθαρα από τις συνομιλίες που κατέγραψαν οι «κοριοί» στην υπόθεση της φερόμενης εγκληματικής οργάνωσης στα Χανιά, δεν είναι απλώς ο μηχανισμός εκβιασμών, «προστασίας» και παράνομων συναλλαγών. Είναι οι συνομιλητές τους. Μιλούσαν με τον «αφάν γκατέ» των Χανίων – και όχι μόνο μία φορά.

Πολιτικοί, δημοσιογράφοι, ιερείς, αστυνομικοί, στρατιωτικοί, επιχειρηματίες. Άνθρωποι που δεν ήταν απλώς ενήμεροι, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις συνεργάτες, συνδαιτυμόνες, αποδέκτες «εκδουλεύσεων» ή στόχοι εκφοβισμού. Άλλοι ανέχονταν, άλλοι επωφελούνταν, και κάποιοι αντιστέκονταν – αλλά όλοι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, γνώριζαν.

Η αποκάλυψη δεν ήρθε εκ των έσω – και αυτό είναι το πιο ανησυχητικό

Γιατί, λοιπόν, χρειάστηκε να φτάσει στα Χανιά μια ομάδα αστυνομικών από την Αθήνα για να σπάσει ο κλοιός της σιωπής; Γιατί έπρεπε να έρθουν «εισαγόμενοι» αδιάφθοροι για να αποκαλυφθεί η δράση μιας ομάδας που, όπως φαίνεται, είχε δικτύωση, ασυλία και παρουσία παντού;

Όταν η Δικαιοσύνη δεν κινείται μόνη της. Όταν οι εσωτερικοί θεσμοί δεν αυτοκαθαρίζονται. Όταν ο δημόσιος διάλογος καταπνίγεται και η αλήθεια ψιθυρίζεται στα σκαλιά των υπηρεσιών αντί να δηλώνεται στις αίθουσες. Τότε, αυτό που μένει, είναι μια επικίνδυνη κατάσταση όπου οι θεσμοί δεν προστατεύουν τη Δημοκρατία – και ο φόβος γίνεται καθεστώς.

Η σιωπή δεν είναι ουδετερότητα – είναι συνενοχή

Πόσοι από αυτούς που σήμερα εμφανίζονται «καθαροί» δεν είχαν το θάρρος να καταγγείλουν τις πιέσεις που δέχονταν; Πόσοι κράτησαν το στόμα τους κλειστό όχι γιατί συναίνεσαν, αλλά γιατί δίστασαν; Και τι σημαίνει όταν ακόμη και άνθρωποι με εξουσία, θέσεις και θεσμική ασφάλεια φοβούνται να μιλήσουν;

Αν οι ισχυροί αυτού του τόπου σιωπούν, τότε πώς μπορεί να μιλήσει ένας απλός πολίτης; Αν όσοι έχουν θεσμικό ρόλο δεν θεωρούν καθήκον τους να αποκαλύπτουν τα σκοτεινά νήματα που απειλούν την κοινωνία, τότε τι σημαίνει αυτό για τη λειτουργία του κράτους δικαίου;

Ο ρόλος των θεσμών: ή λειτουργούν ή εκπίπτουν

Δεν αρκεί οι αρχές να μην υποκύπτουν σε πιέσεις. Οφείλουν να τις αποκαλύπτουν. Όποιος παραμένει ακέραιος, δεν αρκεί να το αποδεικνύει με τη σιωπή του. Οφείλει να μιλήσει για να προστατεύσει την κοινωνία – όχι απλώς τη θέση του.

Η αποκάλυψη της δράσης μιας εγκληματικής ομάδας με πρόσβαση και επιρροή σε κρίσιμα σημεία της τοπικής κοινωνίας, από τον δημόσιο λόγο μέχρι τις επιχειρήσεις και τις υπηρεσίες ασφαλείας, δεν είναι απλώς ποινικό θέμα. Είναι πολιτικό. Είναι θεσμικό. Είναι, τελικά, υπαρξιακό για την ίδια τη δημοκρατική συνείδηση ενός τόπου.

Η ευθύνη των πολιτών: να μη συνηθίσουμε το σκοτάδι

Όταν η μαφία μιλά άφοβα με τοπικούς άρχοντες. Όταν οι απειλές και οι εκδουλεύσεις γίνονται μέθοδος καθημερινής επιρροής. Όταν η σιωπή είναι πιο ισχυρή από την καταγγελία, τότε το σκοτάδι έχει ήδη κερδίσει έδαφος.

Η υπόθεση των Χανίων δεν είναι «μια ακόμη τοπική ιστορία». Είναι μια προειδοποίηση. Και η απάντηση δεν πρέπει να είναι μόνο η δικαστική κάθαρση. Πρέπει να είναι και η θεσμική αφύπνιση. Να αναγνωρίσουμε τις ρωγμές, να ενισχύσουμε τους θεσμούς, να απαιτήσουμε διαφάνεια.

Γιατί μόνο έτσι προστατεύεται η Δημοκρατία.