Σκεφτείτε τις λέξεις που στριφογυρίζουν στο μυαλό σας: ένα κακόγουστο αστείο που κρατήσατε για τον εαυτό σας στο δείπνο- την εντύπωση που σας προκάλεσε η νέα σύντροφος του καλύτερου φίλου σας. Τώρα φανταστείτε ότι κάποιος μπορεί να διαβάζει την σκέψη σας.
Τη Δευτέρα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Τέξας, στο Όστιν, έκαναν ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ”Nature Neuroscience”, οι ερευνητές περιέγραψαν ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που θα μπορούσε να μεταφράσει τις σκέψεις των ανθρώπων αναλύοντας σαρώσεις fMRΙ (Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού), οι οποίες μετρούν τη ροή του αίματος σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου.
Μέχρι σήμερα οι ερευνητές -βασιζόμενοι σε εμφυτεύματα- έχουν αναπτύξει μοντέλα αποκωδικοποίησης για όσους έχουν χάσει την ικανότητα να μιλούν και ανθρώπους που δεν μπορούν να γράψουν.
Κατά μία βασική έννοια, δήλωσε ο Σίντζι Νισιμότο, νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Οσάκα, ο οποίος δε συμμετείχε στην έρευνα, «η εγκεφαλική δραστηριότητα είναι ένα είδος κρυπτογραφημένου σήματος και τα γλωσσικά μοντέλα παρέχουν τρόπους αποκρυπτογράφησής της».
Όμως ο νέος αποκωδικοποιητής γλώσσας είναι ένας από τους πρώτους που δεν βασίζεται σε εμφυτεύματα. Στη μελέτη, ήταν σε θέση να μετατρέψει τη σκέψη σε μια μορφή ομιλίας.
Η μελέτη επικεντρώθηκε σε τρεις συμμετέχοντες, οι οποίοι ήρθαν στο εργαστήριο για να ακούσουν podcasts. Καθώς άκουγαν, ένας σαρωτής fMRI κατέγραφε τα επίπεδα οξυγόνωσης του αίματος σε τμήματα του εγκεφάλου τους. Στη συνέχεια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα μεγάλο γλωσσικό μοντέλο για να αντιστοιχίσουν τα μοτίβα της εγκεφαλικής δραστηριότητας με τις λέξεις και τις φράσεις που είχαν ακούσει οι συμμετέχοντες.
Οι επιστήμονες μετέφρασαν τις σαρώσεις fMRI σε λέξεις και φράσεις.
Το αποτέλεσμα υποδηλώνει ότι ο αποκωδικοποιητής τεχνητής νοημοσύνης κατέγραφε όχι μόνο λέξεις αλλά και νοήματα. «Η αντίληψη της γλώσσας είναι μια διαδικασία που καθοδηγείται εξωτερικά, ενώ η φαντασία είναι μια ενεργή εσωτερική διαδικασία», δήλωσε ο Δρ. Νισιμότο.
Αυτή η μέθοδος γλωσσικής αποκωδικοποίησης είχε τους περιορισμούς της όμως. Πρώτον, οι σαρωτές fMRI είναι ογκώδεις και ακριβοί. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες στο πείραμα κατάφεραν να αποπροσανατολίσουν τον αποκωδικοποιητή σκεπτόμενοι άλλα πράγματα.
Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι σε θέση να διαβάσει το μυαλό μας, αλλά προς το παρόν θα πρέπει να το διαβάζει λέξη προς λέξη και με την άδειά μας.
The New York Times, kathimerini.gr