Του Ευάγγελου Ι. Γενεράλη
Εδώ και δύο και πλέον δεκαετίες, η ελληνοαμερικανίδα δημοσιογράφος, ερευνήτρια και chef, Nikki Rose, ιχνηλατεί τα πολιτιστικά χνάρια της κρητικής διατροφής, μέσα από ένα διεθνούς εμβέλειας δίκτυο που ενώνει επιστήμονες και καθηγητές με όσους ζουν και εργάζονται με σεβασμό και αγάπη προς τη γη της Κρήτης.
Τρέφοντας μια ιδιαίτερη και βαθύτερη αγάπη για την Κρήτη, τον πολιτισμό και τους ανθρώπους της, η Nikki Rose ίδρυσε το 1997 το Crete’s Culinary Sanctuaries Educational Network [1] στην Κρήτη, με σκοπό την ενημέρωση και το διαμοιρασμό εμπειρικής γνώσης μεταξύ κατοίκων και επιστημόνων και την προστασία της αυθεντικής πολιτιστικής παράδοσης. Οι διδάσκοντες του δικτύου αυτού είναι αρχαιολόγοι, οικολόγοι, αγρότες της βιολογικής γεωργίας, άνθρωποι που διαφυλάσσουν και αναπαράγουν παραδοσιακούς σπόρους, αμπελουργοί, chefs, μελισσοκόμοι, ιδιοκτήτες οικοτουριστικών καταλυμάτων, ορειβάτες, μουσικοί και πολλοί άλλοι.
Στη διάρκεια της λειτουργίας του, τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Δικτύου έχουν προσελκύσει πάνω από τρεις χιλιάδες φοιτητές, επιστήμονες-καθηγητές, γιατρούς και δημοσιογράφους. Έχουν επίσης βραβευτεί ως υπόδειγμα καλών πρακτικών για τον βιώσιμο τουρισμό [2] και έχουν προβληθεί από μέσα και οργανισμούς όπως το National Geographic, τους New York Times, το IFOAM-Organics [3], το Agroecology Europe/Greece, το Archaeology Magazine, τον εκδοτικό οίκο Routledge, τον περιβαλλοντικό οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών UNEP [4], το συνέδριο για τη βιοποικιλότητα UNCBD [5], το think-tank Food Tank [6] και άλλα.
Το βιβλίο της Nikki Rose με τίτλο «Κρήτη: Οι ρίζες της Μεσογειακής Διατροφής» (Crete: The Roots of the Mediterranean Diet) [7] αποτελεί έναν γαστρονομικό οδηγό «παντρέματος» υλικών, γεύσεων, ιστορίας και παράδοσης, συνοψίζοντας τη δεκαπενταετή έρευνα και επαφή της με τη γη της Κρήτης και τους ανθρώπους της. Έχει επίσης συγγράψει στον οδηγό της Routledge για τη γαστρονομία που βασίζεται σε βιώσιμες καλλιεργητικές μεθόδους [8], ενώ μετρά δεκάδες άρθρα και εκπομπές σε τηλεόραση και ραδιόφωνο, με θεματολογία γύρω από την προστασία της πολιτιστικής κληρονομίας μέσα από τη γαστρονομία, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την προαγωγή του βιώσιμου οικοτουρισμού-αγροτουρισμού.
Όπως λέει η ίδια:
«Η Κρήτη είναι ευλογημένη με μια συναρπαστική ιστορία, φυσικό κάλλος και με μια εξαιρετικής ομορφιάς τοπική κουζίνα. Υπάρχουν τόσα πολλά για να ανακαλύψει κανείς, αλλά και άλλα τόσα που πρέπει να προστατέψουμε. Τα προγράμματα μας δημιουργήθηκαν για να βοηθούν εξίσου τους φοιτητές που μας επισκέπτονται και τους πολλούς καθηγητές του Δικτύου που βρίσκουν το χρόνο να μοιραστούν τη σημαντική τους γνώση και να μεταδώσουν τη μαγεία της κρητικής παράδοσης.»
Η πιο πρόσφατη δουλειά της είναι το ντοκιμαντέρ Heritage Protectors (Οι Προστάτες της Πολιτιστικής Κληρονομιάς), το οποίο βρίσκεται στη διαδικασία ολοκλήρωσης της παραγωγής. Η θεματολογία του καλύπτει ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ζητημάτων, από την ιστορία, τη βιοποικιλότητα και τη μουσική έως και τοξικολογικές μελέτες, τις βιολογικές πρακτικές στη γεωργία και το ζήτημα της βιωσιμότητας, παρουσιάζοντας υλικό βασισμένο στις προσωπικές ιστορίες των συμμετεχόντων, σε συνεντεύξεις και στοιχειοθετημένη έρευνα. Μέσα από την αποτύπωση της τοπικής παράδοσης και κληρονομίας, θίγονται παγκόσμια και οικουμενικά ζητήματα που αφορούν όλο τον πλανήτη, με στόχο την ευαισθητοποίηση πάνω σε αυτά, καθώς και τη βαθύτερη και ουσιαστική γνώση του τόπου μας, η οποία μπορεί να μας εμπνεύσει με ελπίδα για το μέλλον.
Πρόκειται για τη φυσική συνέχεια της δουλειάς που έχει γίνει μέσα από το δίκτυο Crete’s Culinary Sanctuaries Educational Network για την επικοινωνία σημαντικής πληροφορίας και γνώσης με ένα διεθνές κοινό. Πάνω από είκοσι συμμετέχοντες μοιράζονται την πολύτιμη γνώση, τις εμπειρίες και το όραμά τους για μια πιο βιώσιμη και περιβαλλοντικά ευαίσθητη κοινωνία. Κάποιοι από αυτούς έχουν αναγνωριστεί διεθνώς για τη δουλειά τους και κάποιοι άλλοι αξίζουν ακριβώς αυτό.
Μεταξύ των συμμετεχόντων στο ντοκιμαντέρ βρίσκουμε προσωπικότητες προερχόμενες από ένα ευρύ φάσμα γνώσεων, εμπειρίας και πεδίου εργασίας, όπως είναι ο καθηγητής του Μεσογειακού Πανεπιστημίου και συνιδρυτής του Αγροοικολογικού Δικτύου Ελλάδας [9] Βασίλης Γκισάκης, ο βοτανολόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Κρήτης Μανώλης Αβραμάκης, το ιδρυτικό μέλος του δικτύου για την προστασία των παραδοσιακών σπόρων Πελίτι [10] Παναγιώτης Σαϊνατούδης, ο Μανώλης Βαρδάκης από την Κοιν.Σ.Επ. «Μελίτακες» στο Ηράκλειο [11], ο σπουδαίος γάλλος περιβαλλοντολόγος και αγρο-οικολόγος Pierre Rabhi [12], o γνωστός μουσικός Ross Daly και πολλοί άλλοι.
Παρακολουθήσετε το trailer του ντοκιμαντέρ:
[vimeo url=”https://vimeo.com/460912605″]
Δείτε επιπλέον υλικο πατώντας ΕΔΩ :
Για την ολοκλήρωση της παραγωγής του ντοκιμαντέρ έχει γίνει ένα διεθνές κάλεσμα μέσω fundraising. Εάν επιθυμείτε να συνεισφέρετε οικονομικά και να συμμετέχετε στην ολοκλήρωση αυτού του σημαντικού έργου, μπορείτε να επισκεφτείτε το seedandspark.com
Για επικοινωνία και περισσότερες πληροφορίες:
https://www.cookingincrete.com/
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] https://www.facebook.com/CretesCulinarySanctuaries/ και https://www.cookingincrete.com/Schedule.html
[2] Crete Needs to Restore its Gastronomic Heritage, destinationcenter.org
[3] IMPROVE — INSPIRE — DELIVER, Leading by example, euorganic2030.bio
[7] CRETE: The Roots of the Mediterranean Diet, cookingincrete.com
[8] The Routledge Handbook of Sustainable Food and Gastronomy, routledge.com