Η χώρα μας βρίσκεται μπροστά στην αδήριτη ανάγκη να οργανώσει την αναπτυξιακή της ανάκαμψη, με την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Αυτή μπορεί να προέλθει μόνο μέσα από την κινητοποίηση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Σε αυτήν τη διαδικασία είναι ανάγκη να έλθει νέο «αίμα» στην αγορά, μια νέα γενιά επιχειρηματιών η οποία θα εισφέρει στην έξοδο της χώρας από την κρίση και θα εμπλουτίσει τον εγχώριο ανταγωνισμό με πρωτότυπες ιδέες.
Αποτελεί αρνητικό ρεκόρ για την ελληνική οικονομική ιστορία αλλά και για την Ευρωζώνη το ποσοστό των ανέργων στο 26,8% καθώς και το γεγονός 6 στους 10 νέους να είναι σήμερα άνεργοι. Το ελληνικό εμπόριο πιστεύει ότι υπάρχουν επτά σημεία τα οποία θα πρέπει να επανεξετάσουμε προσεκτικά και να τα εντάξουμε στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την απασχόληση των νέων ώστε να ενισχύσουμε άμεσα τη νεανική επιχειρηματικότητα:
1. Δεν υπάρχει κεντρική κατεύθυνση για τους νέους, είτε από το εκπαιδευτικό σύστημα, είτε από το Δημόσιο, ώστε να εμπλακούν σε μία εξελιγμένη επιχειρηματική κίνηση, με όσο το δυνατόν μειωμένο ρίσκο. Θα πρέπει, επομένως, να ενισχυθεί η επιχειρηματική εκπαίδευση είτε με την εισαγωγή ενός μαθήματος Επιχειρηματικότητας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, είτε με την κατάρτιση αντίστοιχων προγραμμάτων Επαγγελματικών Προσανατολισμού. Τα νέα παιδιά, εάν δεν προέρχονται από μία επιχειρηματική οικογένεια έχουν μία αρκετά μεσολαβημένη και πολλές φορές στρεβλή εικόνα για τις προϋποθέσεις και τις αναγκαιότητες της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης.
2. Δεν υπάρχει κατάρτιση για τους σύγχρονους χρηματοδοτικούς θεσμούς (factoring, leasing, franchising κλπ.). Για το franchising δεν υπάρχει καν νομικό πλαίσιο, οπότε οι συμβάσεις καταλήγουν σε αυθαιρεσίες. Αυτό περιλαμβάνει τον εξορθολογισμό του νομικού πλαισίου και αντίστοιχη ενημέρωση των υποψήφιων επιχειρηματιών. Επιπλέον, θα πρέπει να προωθηθούν ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία για τους νέους επιχειρηματίες.
3. Θα έπρεπε να υπάρχει ειδικό προνομιακό καθεστώς, φορολογικό και ασφαλιστικό, ελκυστικό για τους νέους επιχειρηματίες. Δεν μπορούμε να έχουμε τις ίδιες αναμονές από έναν έμπειρο επιχειρηματία και ένα νέο παιδί που ξεκινά τώρα τη δραστηριότητα του.
4. Δεν υπάρχουν εξειδικευμένα προγράμματα ενσωμάτωσης των νέων επιχειρηματιών στο περιβάλλον της αγοράς.
5. Θα χρησίμευε ο εντοπισμός τομέων της αγοράς με ελλείψεις και αυξημένη ζήτηση, ώστε να διευκολύνονται οι νέοι επιχειρηματίες στις επιλογές τους με το μικρότερο δυνατό ρίσκο. Αυτό θα έπρεπε να είναι βασική μέριμνα σε οποιοδήποτε αναπτυξιακό σχέδιο προτείνεται και προωθείται.
6. Είναι μεγάλο το κόστος μεταβίβασης επιχειρήσεων και η κληρονομική διαδοχή τους. Δεδομένου ότι η κρίση μπορεί να στρέψει πολλούς νέους στο να αναλάβουν την επιχείρηση των συνταξιούχων γονέων, είναι σαφές ότι η διευκόλυνση στη μεταβίβαση θα πρέπει να είναι μία αυτονόητη ρύθμιση.
7. Γραφειοκρατία και δαιδαλώδες φορολογικό περιβάλλον, που κάνει τα λάθη και τις οικονομικές επιβαρύνσεις αναπόφευκτα. Ο νέος επιχειρηματίας δεν έχει την εμπειρία, ούτε την τεχνογνωσία να διαχειριστεί τον όγκο της γραφειοκρατίας που υπάρχει με την πολυνομία που κυριαρχεί στο ελληνικό θεσμικό σύστημα. Γι’ αυτό το λόγο, είτε υποπίπτει σε λάθη – τα οποία επιφέρουν πρόστιμα – είτε καταφεύγει σε νομικές διαδικασίες – οι οποίες τον επιβαρύνουν περαιτέρω.
Από πλευράς θετικών κινήσεων για την ενίσχυσης της νεανικής επιχειρηματικότητας θα μπορούσα οπωσδήποτε να αναφέρω τη συμπερίληψη στο Νέο Επενδυτικό Νόμο (3908/2011) πρόβλεψης για την ενίσχυση των νέων επιχειρηματιών και την προώθηση του προγράμματος «Παρατηρητήριο Νεανικής Επιχειρηματικότητας» στο πλαίσιο του ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ από τη η Γραμματεία Νέας Γενιάς. Επιπλέον, πρόσφατα ανακοινώθηκαν,επτά νέα προγράμματα που αφορούν σε 62.000 άνεργους που επιδοτούνται από τα προγράμματα του υπουργείου Εργασίας και 3.100 από τα προγράμματα του υπουργείου Ανάπτυξης και αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του πρώτο τριμήνου του έτους. Το εν λόγω σχέδιο, το οποίο τιτλοφορείται «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Απασχόληση των Νέων» θα αφορά συνολικά 350.000 ανέργους, νέους και πτυχιούχους και ο προϋπολογισμός του θα ανέρχεται σε 600 εκ. ευρώ και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
1. Τη χορήγηση επιταγής εισόδου στην αγορά εργασίας για 45.000 άνεργους νέους ηλικίας έως 29 ετών, οι οποίοι θα καταρτίζονται και στη συνέχεια, θα απασχολούνται με πεντάμηνες συμβάσεις σε επιχειρήσεις με μερική ασφαλιστική «κάλυψη».
2. Τη συνέχιση της επιχορήγησης επιχειρήσεων για πρόσληψη άνεργων πτυχιούχων ΑΕΙ έως 35 ετών.
3. Επιδοτήσεις για άνοιγμα επιχειρήσεων σε τοπικό επίπεδο.
4. Επιχορηγήσεις για την ανάπτυξη επιχειρηματικότητας στην ύπαιθρο και στον αγροδιατροφικό τομέα.
5. Επιδοτήσεις για την απασχόληση σε καινοτόμες επιχειρηματικές δράσεις, άνεργων γυναικών.
6. Προγράμματα κοινωφελούς εργασίας στον πολιτισμό.
7. Επιδότηση επιχειρήσεων για την απασχόληση προσωπικού υψηλής εξειδίκευσης.
8. Πρακτική άσκηση για αποφοίτους ΑΕΙ, ΤΕΙ και ΙΕΚ 9. Ενίσχυση γραφείων διασύνδεσης των πανεπιστημίων, ΤΕΙ και άλλων σχολών με την αγορά εργασίας.
10. Επιχορηγήσεις για τη δημιουργία κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων.
Για άλλη μια φορά διαπιστώνουμε ότι στο Πρόγραμμα “επιταγή εισόδου στην αγορά εργασίας νέων ανέργων έως 29 ετών” με ωφελούμενους 45.000 νέους και προϋπολογισμό 174,9 εκ. λάμπει δια της απουσίας του και πάλι το εμπόριο και όλες οι εμπορικές επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, παρά το γεγονός ότι είχαμε καταθέσει πληθώρα προτάσεων.
Στην ΕΣΕΕ είναι σαφές ότι στη συνάφεια της οικονομικής κρίσης και της ύφεσης πολλοί οικονομικοί σχεδιασμοί υπόκεινται πλέον στις διαρκώς μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες. Πρέπει, ωστόσο, να δούμε το αναπτυξιακό μέλλον της χώρας με προσοχή. Για πολλά χρόνια είχαμε μάθει πολλούς από τους νέους μας να προσανατολίζονται επαγγελματικά προς το δημόσιο και να ταυτίζουν την επιχειρηματική δράση με το εύκολο κέρδος. Οι επόμενες γενιές πρέπει να αποκτήσουν τη φιλοδοξία να ξεκινήσουν μία νέα επιχείρηση, να διοχετεύσουν τη δημιουργικότητά τους σε αυτή τη δραστηριότητα, να προωθήσουν καινοτόμες ιδέες, να λάβουν το ρίσκο αλλά και να διαχειριστούν με το σωστό τρόπο την επιτυχία τους. Ο μόνος δρόμος για την έξοδο από την κρίση είναι η επιδότηση της απασχόλησης και η καταπολέμηση της ανεργίας των νέων μας.