Η σκηνή εκτυλίσσεται στην πόλη Κερμάν. Μια νεαρή Ιρανή περικυκλωμένη από εκατοντάδες νέους και νέες βγάζει τη μαντίλα, κρατά στο χέρι ένα ψαλίδι, με το άλλο πιάνει την κοτσίδα της και την κόβει.
Οι συνομήλικοι και οι συνομήλικες ζητωκραυγάζουν, τραβούν βίντεο, φωνάζουν συνθήματα κατά του καθεστώτος. Η κοπέλα που έκοψε την κοτσίδα της, την ανεμίζει στον αέρα.
Η «θυσία» της γυναικείας κόμης έχει έναν ισχυρό συμβολισμό, όπως ακριβώς και οι σκηνές που εκτυλίχθηκαν σε άλλες ιρανικές πόλεις, όπου πολλά κορίτσια έκαψαν σε πλατείες τις μαντίλες τους. «Φτάνει πια», είναι το μήνυμα που στέλνουν στο θεοκρατικό καθεστώς, που απαντά με τους πάνοπλους αστυνομικούς.
Έντεκα άνθρωποι, επτά διαδηλωτές και τέσσερα μέλη των δυνάμεων ασφαλείας, έχουν σκοτωθεί από τη μέρα που άρχισαν οι αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις στο Ιράν. Ανάμεσά τους κι ένα κορίτσι 16 χρόνων, που χτυπήθηκε από σφαίρα, στην πόλη Πιρανσαχάρ.
Αλλά οι διαδηλώσεις συνεχίζονται με αμείωτη ένταση από το περασμένο Σάββατο, όταν κηδεύτηκε η 22χρονη Μαχσά Αμινί, που φαίνεται πως ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου μετά τη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών, επειδή κρίθηκε ότι ήταν απρεπώς ενδεδυμένη. Η Μαχσά έκανε το λάθος να μην έχει καλύψει όλα τα μαλλιά της με τη μαντίλα και να φαίνονται λίγο τα χέρια της. Η Μαχσά ήταν από το ιρανικό Κουρδιστάν κι από εκεί οι διαδηλώσεις έχουν εξαπλωθεί σε όλο το Ιράν.
Το ιρανικό καθεστώς δείχνει θορυβημένο από την έκταση που παίρνουν οι διαδηλώσεις. Γι’ αυτό παίρνει δραστικά μέτρα για να παρεμποδίσει την αυτό-οργάνωση των νέων μέσα από τα social media: επιβλήθηκαν περιορισμοί στην πρόσβαση στο Instagram και στο WhatsApp, ενώ σε πολλές περιοχές της χώρας έπεσε εντελώς το ίντερνετ. Το ιρανικό Κουρδιστάν στην ουσία έχει αποκλειστεί από το διαδίκτυο.
Ο υπουργός Τηλεπικοινωνιών, Ίσα Ζαρεπούρ, δήλωσε στο επίσημο πρακτορείο ειδήσεων IRNA ότι επιβλήθηκαν «προσωρινά κάποιοι περιορισμοί σε ορισμένες περιοχές, για κάποιες ώρες». Οι σέρβερς του WhatsApp και του Instagram έχουν μπλοκαριστεί σε πολλούς παρόχους.
Δεν είναι όμως τόσο απλά τα πράγματα. Ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους κινητής τηλεφωνίας άφησε εκατομμύρια πελάτες χωρίς επικοινωνία και οι διακοπές πρόσβασης στο διαδίκτυο είναι εκτεταμένες και όχι «προσωρινές», όπως υποστήριξε ο υπουργός Τηλεπικοινωνιών.
Χωρίς πρόσβαση στο ίντερνετ είναι δύσκολο να επικοινωνήσουν οι νέοι και να ανεβάσουν φωτογραφίες και βίντεο ώστε να ενεργοποιήσουν κι άλλους ανθρώπους για να υποστηρίξουν τα αιτήματά τους. Γι’ αυτό το καθεστώς επιβάλλει «σιγή ασυρμάτου».
Ο βάρβαρος θάνατος της Μαχσά Αμινί μπορεί να σηματοδοτήσει την στιγμή που αρχίζει ο «απολογισμός» στο Ιράν, γράφει ο Μάρτιον Τσούλοφ στο Guardian, επισημαίνοντας ότι το ιρανικό καθεστώς φοβάται μία λαϊκή εξέγερση περισσότερο από τους αντιπάλους του στον υπόλοιπο κόσμο.
Υπάρχει η αίσθηση ότι μία νέα τάση διαμορφώνεται στην κοινωνία, για πρώτη φορά μετά το 2009, όταν και πάλι ο θάνατος μιας νεαρής γυναίκας προκάλεσε πολυήμερες ταραχές που ήταν πρωτοφανείς από τα χρόνια της ισλαμικής επανάστασης, το 1979.
"google ad"
Η εικόνα της Μαχσά Αμινί, που τη σέρνουν σε ένα βαν οι άνδρες της αστυνομίας ηθών επειδή έκριναν ότι ήταν απρεπώς ενδεδυμένη, θύμισε σε πολλούς την ιστορία της Νέγκα Άγκα Σολτάν, της νεαρής που δέχθηκε μια σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή στο στήθος και έπεσε νεκρή, καθώς συμμετείχε σε αντικυβερνητική διαδήλωση, τον Ιούνιο του 2009. Ήταν μια δολοφονία που τελικά αποκάλυψε πόσο εύθραυστο είναι ένα καθεστώς που φοβάται τους πολίτες του.
Τα χρόνια που πέρασαν από τη δολοφονία της Νέγκα Άγκα Σολτάν έκαναν το καθεστώς ακόμα πιο αδίστακτο και οι διαφωνούντες δρουν μόνο στο παρασκήνιο, αλλιώς κινδυνεύει η ζωή τους.
Η ιρανική ηγεσία βλέπει συνωμότες πίσω από τον θάνατο της Αμινί, παρόλο που η νεαρή Κούρδισσα πέθανε σε ένα από τα κελιά του καθεστώτος. Επίσης, ισχυρίζεται ότι οι διαδηλώσεις υποκινούνται από τους εχθρούς της χώρας, όπως η Σαουδική Αραβία. Η «κασέτα» είναι χιλιοπαιγμένη, αλλά με αυτή – ακριβώς την ίδια- πορεύονται όλα τα ανελεύθερα καθεστώτα, σε όλο τον κόσμο.
Ωστόσο, το καθεστώς αντιλαμβάνεται ότι ο λαός δεν μπορεί εσαεί να εξακολουθήσει να «καταπίνει» τις δολοφονίες νέων παιδιών χωρίς να αντιδρά. Και η δολοφονία της Μαχσά Αμινί είναι «συνταγή» για κλιμάκωση των αντικαθεστωτικών κινητοποιήσεων. Και αυτό ακριβώς φοβάται το θεοκρατικό σύστημα.