Γράφει ο ΠΑΛΛΑΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ –ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ | Τα πιο σημαντικά γεγονότα της Ιστορίας είναι εκείνα που διαρκούν, που ωριμάζουν, εκείνα που διαμορφώνουν το καρπερό χώμα της συλλογικής μας ύπαρξης, όπως το καρπερό χώμα επιτρέπει να καλλιεργούμε και να κάνουμε να αποδίδει καρπούς ένα έδαφος.
Όσο οι άνθρωποι θα αναζητούν το κακό στον άλλο για το εξορκίσουν από τους ίδιους, όσο θα ρέπουν στο να πιστεύουν ότι αυτό είναι ίδιον ορισμένων ανθρώπων/κρατών/φυλών/ιδεολογιών και όσο θα αρνούνται να δουν στον βασανιστή, στον καταπιεστή, στον άρπαγα το καθρέφτισμά τους και μέρος του εαυτού τους και τη δική τους δημιουργία, όσο θα έχουν την ανάγκη να χαρακτηρίζουν ο ένας τον άλλο «Χίτλερ», «ναζί», «φασίστα», «Τούρκο», «κομουνιστή», σαν να κάνουν κάποιο μαγικό ξόρκι που μεταφέρει το άδικο από τον ένα στον άλλο σαν μπαλάκι ή σαν εκείνο το παιχνίδι που παίζαμε μικροί, το «πάρ’ τον παπά», τόσο θα μένουν στάσιμοι και θα κάνουν μοίρα τους τη σφαγή.
Βασανιστές, σφαγείς, γενοκτόνοι μπορούν να γίνουν η πλειονότητα των ανθρώπων υπό ορισμένες συνθήκες και με την κατάλληλη χειραγώγηση (ένδειξη είναι και τα πειράματα του Μίλιγκραμ), πιστεύοντας τη δεδομένη στιγμή ότι κάνουν το καλό, το εθνικό ή άλλο καθήκον τους, διαβάζοντας παράλληλα με αποτροπιασμό για τα εγκλήματα άλλων ανθρώπων ακριβώς σαν αυτούς σαράντα η πενήντα χρόνια πριν και χαϊδεύοντας τρυφερά τα παιδιά τους με τα ίδια χέρια που στη διάρκεια της ημέρας έσπερναν τον πόνο και το θάνατο, όπως και οι φύλακες των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Το σημερινό θύμα μπορεί κάλλιστα να γίνει ο θύτης του αύριο και ο Εβραίος (όπως και κάθε άλλος λαός, συμπεριλαμβανομένου του δικού μας) να γίνει ο δεσμοφύλακας και ο βασανιστής μιας άλλης φυλής που θεωρεί κατώτερη, όπως κατώτερη θεωρούσαν τη δική του φυλή και προσπάθησαν να εξοντώσουν κάποιοι άλλοι.
Οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να συμφιλιωθούν με αυτή την αλήθεια, αρνούνται να κατανοήσουν ότι είμαστε όλοι τραυματισμένες ψυχές και ότι μόνο αν κατέβουμε από τους θρόνους και τα βάθρα μας και δεχθούμε ότι μυρμήγκια είμαστε και εμείς, στριμωγμένα σε μια μυρμηγκοφωλιά, που πιστεύουν τα αφελή ότι είναι το κέντρο του σύμπαντος και κοροϊδεύουν τα άστρα, τότε μόνο έχουμε ελπίδα για κάτι καλύτερο. Ο ταπεινών εαυτόν, υψωθήσεται (και δεν είμαι και χριστιανός).
Όσο για την ιστορία, ας μην ξεχνάμε ότι αυτή, όσο καλή και αν είναι, όσο και αν πασχίζει κάποιος για αντικειμενικότητα, αυτή δεν θα είναι ποτέ κάτι άλλο από μια ανάγνωση και ερμηνεία, μια παρηγοριά και αποκούμπι. Η πραγματικότητα θα μένει πάντα παγερά αδιάφορη, αδιαφοροποίητη και αδιαπέραστη για το νου, σαν τον Κθούλου. Η πραγματικότητα προσεγγίζεται μόνο με την καρδιά και το κάρο δεν μπορεί να πηγαίνει πριν από το άλογο.
«Στρατηγέ ο άνθρωπος είναι χρήσιμος πολύ… Μπορεί να πετάει, μπορεί να σκοτώνει, Έχει όμως ένα ελάττωμα: Ξέρει να σκέφτεται»
Μπέρτολντ Μπρεχτ