Αξιότιμε κ. Διευθυντά,
Πρόσφατα επληροφορήθηκα, από το διαδίκτυο, ότι οι απόγονοι του αείμνηστου Μανούσου Ρ. Κούνδουρου – Σφακιανού, απέστειλαν επιστολή τους προς τον Δήμο Χανίων, με την υπόμνηση για το οφειλόμενο χρέος του εν λόγω Δήμου προς τον πρόγονό τους για την δωρεά του μιας οικίας (Βίλα) στα Χανιά.
Θα ήθελα αφ’ ενός να συγχαρώ τους αναφερόμενους απογόνους, που ευθαρσώς και δικαίως υπενθυμίζουν τα δικαιώματα του δωρητή προγόνου τους και αφ’ ετέρου να επισημάνω, με την ευκαιρία, ότι ο εν λόγω δωρητής Μανούσος Ρ. Κούνδουρος, ήταν ο νομίμως διορισμένος διαχειριστής του κληροδοτήματος «Γεώργιος Ξενουδάκης» των Σφακίων, τα έτη 1901-1910.
Η ως άνω οικία (βίλα) του Μανούσου Ρ. Κούνδουρου, εκτίσθηκε, στα Χανιά το έτος 1910 – σύμφωνα με το βιβλίο της κ. Αιμιλίας Κλάδου-Αρχιτέκτονως, Χανιά. Δικαίως λοιπόν ο αείμνηστος Μανούσος Ρ. Κούνδουρος διεκδικεί αδριάντα του, από τον δωρολήπτη Δήμο Χανίων.
Πολύ καλά κάνουν οι σημερινοί απόγονοί του να διεκδικούν τιμές και αδριάντα για τον πρόγονό τους.
Ένας άλλος, όμως, Σφακιανός, ο Γεώργιος Ξενουδάκης, προγενέστερος και αναμφισβήτητα, έχοντας δώσει πολύ περισσότερα, από οποιονδήποτε άλλο, τουλάχιστον Σφακιανό και όχι μόνο, επειδή, ατυχώς, δεν φρόντισε να αφήσει απ’ ευθείας απογόνους του, διότι το σφάλμα του ήταν να ερωτευτεί την Κρήτη και όχι μια γυναίκα και να κάνει δική του οικογένεια και απ’ ευθείας απογόνους του.
Ο δικός του έρωτας ήταν η γενέτειρά του Κρήτη και μέλημά του ήταν η ίδρυση και λειτουργία διά του προαναφερομένου κληροδοτήματος στα Σφακιά και όχι ιδρύματος όπως κάνουν άλλοι, 13 δημοτικών σχολείων, Γυμνασίου-Λυκείου με οικοτροφείο, για τα Σφακιανόπουλα και όχι μόνο. Το χτίσιμο σχολείου στον Αδείμαντα Μήλου, για τα εκεί διαβιούντα Σφακιανόπουλα, το χτίσιμο περικαλούς Ιερού Ναού στην γενέτειρά του Ίμβρο Σφακίων, και τέλος η περισυλλογή-στέγαση και τα έξοδα διαβίωσης και σπουδών απόρων-ορφανών Σφακιανοπαίδων στην Αθήνα.
Όλα αυτά έχουν γνωστοποιηθεί κατά καιρούς σε δημοσιεύματα πολλών δημοσιογραφούντων, αλλά και του γράφοντος στην έγκριτο και πολυαναγνώσιμη εφημερίδα σας. Άρα είναι εις γνώση όλων των αναγνωστών σας και συνεπώς και του Δήμου Χανίων.
Οι έχοντες την αρμοδιότητα και το χρέος της ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών στους Δήμους τους, και να στήνουν αδριάντες στους ήρωες και προσφέροντες έργα, από το δικό τους βαλάντιο και όχι από κρατικό κορβανά, αποφάσισαν άκουσον άκουσον, να τιμήσουν (sic) τον Μεγάτιμο Ήρωα και ευεργέτη των Σφακίων, της Κρήτης και γιατί όχι, όλης της υπόδουλης τότε, στον τύραννο-κατακτητή Τούρκο, ονοματοδοσία σε μια πάροδο μήκους 25 μέτρων περίπου, μιας παρόδου, στα Χανιά.
Γιατί άραγε; Απλά ερωτώ.
Μήπως επειδή δεν είχε αφήσει απ’ ευθείας απογόνους του για να διεκδικούν τιμές και δόξες από την πολιτεία, αλλά μέλημά του ήταν η φροντίδα για την δεινοπαθούσα, από πάσης πλευράς, νεολαία της γενέτειράς του; Και πάλιν ερωτώ αλλά ποιος να απαντήσει σε ταπεινούς ερωτώντες.
Ενδεικτικά και μόνο σας συναποστέλλω (*) τον απολογισμό στους Σφακιανούς, του προαναφερόμενου διαχειριστή του κληροδοτήματος «Γεώργιος Ξενουδάκης» για το έτος 1901 προς ενημέρωση σας αλλά και κάθε ενδιαφερόμενου αναγνώστη σας.
Με εκτίμηση
Νίκος Γ. Νταμπακάκης
Ιστοριοδίφης
Ηράκλειο
* Σημ. Συντ. Τα έγγραφα αυτά είναι στα χέρια μας και στη διάθεση παντός ενδιαφερομένου